Dün akşam oynanan Başakşehir- Beşiktaş mücadelesinde hakemleri zorlayacak çok fazla sayıda pozisyon olmadı. Tek kritik an, 60. dakikada yaşandı. Başakşehir’den Rafael, ceza sahası içinde arkasında kaldığı konuk takımın golcüsü Cyle Larin’e çelme takarak düşürdü. Hakem Cüneyt Çakır, bu pozisyonda, ‘Devam’ dedi, VAR da devreye girmedi. Beşiktaş lehine penaltı verilmesi gerekenbir pozisyondu. Dün akşamoyunu Beşiktaş kazanamamış olsa bu mücadele, hakem üzerin den konuşulan bir karşılaşma olurdu.

Dört zirve takımının maçına da 4 FIFA hakemi atanmış. MHK 30 haftada yeni bir söz söyleyemediğini ikrar etmiş, “Gençleştiriyoruz!” diye çıktıkları sezonda, sezon başı yok saydığı tecrübelilere bel bağlamış görünüyor. Liderin maçına Cüneyt Çakır atandı. Çakır’ın ligde hakem olarak görev yaptığı son maç yine bir Beşiktaş maçı. MHK’da atama prensibi falan kalmamış belli ki! Artık günü kurtarmaya bakıyorlar. Diğer yandan, Çakır, 15 günde 5. kez ligde görev alacak. MHK, Çakır’a 3 günde bir maç vermeye başladı. Arada yönettiği iki Avrupa maçını da hesaba katarsanız herhalde Çakır evine uğramıyordur.

Özkahya da farklı değil

Galatasaray maçına atanan Halis Özkahya için de durum farklı değil. 20 günde 5. kez görev alacak. Ligimizin en tecrübelilerinden. Doğruları yanlışlarından çok. Tecrübesi de işin içine girince bu maça atanmış ama bu sık frekansın fiziksel ve zihinsel yorgunluğunu da hesaba katmak lazım. Fenerbahçe maçına da bir diğer FIFA hakemi Abdulkadir Bitigen atanmış. Tecrübeli ve bu maçları daha önce fazlasıyla yönetti. Son yönettiği Fenerbahçe maçı, Fenerbahçe- Rizespor maçıydı. O maçta kazanmasına rağmen Fenerbahçeliler’in tepkisini çekmişti. Bu yönüyle atamayı eleştirmeyi doğru bulmuyorum. Her ne olursa olsun bir hakemi bir takımın maçlarından çok uzun süre uzak tutmak doğru değil. Günü gelince elbet o takımın maçına tekrar çıkmalı. Aksi halde maçlara hakem bulamazsınız.

Dortmund atağında Haaland hem formasından çekildiği için hem de ayağına aldığı bir darbe ile yerde kaldı. Çakır, pozisyona 'Devam' dedi. Tam 1 dakika sonra Haaland bu kez topu ağlara gönderdi. Fakat golden önce Haaland rakibini iterek golü atmıştı. Doğru olarak iptal edildi. Öncesinde de gözden kaçmış olan bir penaltı vardı. Bu da göz ardı edilemezdi ve kurallara göre gol iptal edildiğine göre penaltı verilmesi gerekirdi.

VAR yardımıyla bu prosedürün işletilmesinde kurallara göre sorun görünmüyor. Ancak VAR uygulaması açısından burada çok ciddi bir sıkıntı var. Potansiyel bir penaltı beklentisini kontrol eden ve elinde güçlü emareleri olan VAR, maçın 1 dakika kadar oynanmasına ve bir golün atılmasına müsaade etmemeliydi. Protokolün kendisine verdiği yetkiyi kullanarak, oyunu ölü bir noktada durdurmalı, tartışmaların daha da büyümesini önlemeliydi.

Maçın 22. dakikasında sarı kartla cezalandırılan Diomande’nin, 28. dakikada bir kafa topu mücadelesinde, koluyla Sosa’nın yüzüne bir darbesi oldu. Bu net bir fauldü ve beraberinde sarı kartı da gerektirirdi. Daha önceden sarı kartı olan Konyasporlu oyuncu, bu dakikada 2. sarı kartı görerek oyundan atılmalıydı.

Penaltı yok

39. dakikada topa vurmak üzere ayağını savuran Milosevic’in ayağı Valencia’nın baldırına çarpınca yerde kaldı. Konyasporlular penaltı beklediler. Bence Valencia oyuncunun etki alanına girmemiş, ayağını savurduğu ayağın önüne doğru uzatmamıştı. Normal adım frekansında yere basmıştı. Konyasporlu oyuncu çaprazda kalan kaleye topu göndermek için ayağını daha geniş savurduğu için, Valencia’nın baldırına vurmuştu. Devam kararı doğruydu.

Skubic’e sarı gerekirdi

Pelkas’ın sakatlandığı pozisyonda Skubic rakibi görerek geliyor ancak Pelkas rakibini görmüyor. Dolayısıyla Skubic daha kontrollü davranacak taraftı. Burada Konyasporlu oyuncunun hareketinde kırmızı kartı gerektirecek bir durum yok ancak bu kontrolsüz müdahalesinin sonucunda bir sarı kart görmeliydi.

Maçın hakemi Suat Arslanboğa uzatmalarla birlikte 100 dakikanın üzerinde oynanan maç süresince tutarlı bir yönetim sergiledi. Kartlarında ve faul değerlendirmelerinde maç boyunca standardını korudu. Son düdüğü çaldığında eleştirilecek ve maçın gidişatını etkileyecek bir kararı arkasında bırakmadı.

Maçın 47. dakikasında Nwakaeme ile Juanfran arasında kafa topu mücadelesinde, Nwakaeme’nin kolu rakibinin yüzüne kontrolsüz şekilde geldi ancak öncesinde ofsayt bayrağı kalktığı için hakem haklı olarak penaltı kararı vermedi. Fakat ofsayt kararına rağmen Nwakaeme kontrolsüz hareketin karşılığı olan sarı kartı görmeliydi.

Penaltı doğru

77. dakikada top önce Berkan’ın ayağından sekerek, koluna temas etti. Arslanboğa pozisyona devam dese de VAR müdahalesi sonrası penaltı kararı verdi. Her ne kadar top Berkan’ın ayağından sekse de kolları doğal konumda değildi. Ayrıca topa gelirken kollarını havaya kaldırarak risk almıştı. Verilen penaltı kararı doğruydu.

Maçın hakemi Ali Şansalan, aşırı dağınık bir maç yönetti. Kartlarını tutarsız kullandı. Kullanması gereken kartları çıkartmadığı gibi kart olmayan pozisyonlarda kartını kullandı. Şansı yanındaydı, verdiği hatalı kararlar kritik sonuçlar doğurmadı. 59. dakikada Ziya, Onyekuru’nun beline kramponunun vidalarıyla bir müdahalede bulundu. Hakem faul bile çalmadı ama kırmızı kartı göstermeliydi. 62. dakikada Sivasspor, hızlı hücuma çıkarken, Yatabare’nin göğsüne çarpan topa elle oynama kararı çıktı. Hatalı bu düdük olmasa Sivasspor üçe iki avantajla ilerleyecekti. Bu elle oynama kararı için yapılan serbest vuruş gol oldu. Golde ofsayt kararı verildi. Her ne kadar oyuncu golü kendi kalesine atsa da Falcao, rakibiyle top için mücadeleye giriyor. Bu ofsayt kararı doğruydu. Maçın 68. dakikasında VAR yardımıyla Galatasaray lehine verilen penaltı doğruydu.

Maçta Ümit Öztürk’ün çok kritik kararları oldu. 30. dakikada Amilton ile Novak arasında yaşanan mücadelede Amilton yerde kaldı. Amilton önde ve avantajlı konumdayken, Novak’ın rakibinin alt baldırına bir darbesi oldu. Penaltı kararı verilmeliydi. 62. dakikada Fenerbahçe kale sahasına gelen yan topta Altay topa doğru uzanırken, Veysel’i formasından çekerek bozuyor, devamında eli Veysel’in yüzüyle buluşuyor. Burada da karar penaltı olmalıydı. Fenerbahçe lehine verilen penaltının iptali ise oyun kuralları açısından ciddi tartışma yaratacak cinsten.

Kararı değişmemeliydi

Oyun Kuralları’nda, “Aynı anda birden fazla ihlal gerçekleşirse yaptırım, oyunu tekrar başlatma, fiziksel şiddet ve taktiksel etki açısından daha ciddi olan ihlali cezalandırır” diye bir ifade var. Bu penaltıda aynı anda Pelkas’a rakip dizle bir müdahalede bulunurken, Pelkas da rakibinin ayağına basıyor. Oyun kurallarına göre etki açısından daha ciddi ihlal penaltı olduğu için penaltı kararı değişmemeliydi. Mesut Özil’in sakatlandığı pozisyonda ise Fredy ikinci sarıyı görmeliydi.

Halil Umut Meler’in dün verdiği kararlar sezon sonuna kadar tartışılacak. Arda’nın pozisyonunda top dizinden sekip doğal konumdaki eline geliyor. Penaltı yanlış. Mohamed’in faulünde de kırmızı değil sarı kart gerekirdi.

Dünkü maç, belki de sezon sonuna kadar tartışılacaktır. Halil Umut Meler dün akşam iki kritik karara imza attı ve bence iki kararında da hatalıydı. 45+1. dakikada top Arda’nın eliyle buluşunca Meler penaltı düdüğünü çaldı. Elle oynama kararı verebilmek için şu sorulara cevap aramak gerekir: “Oyuncunun elleri kolları doğal konumda mı? Oyuncunun elini toptan kaçıracak kadar vakti var mı? Bu beklenen bir top mu yoksa sekerek ve kısa mesafeden gelen beklenmeyen bir top mu?”

Elini kaçıramaz

Bu soruların cevabını aradığınızda görürsünüz ki Arda’nın topa eliyle teması sadece ‘çarpma’ olarak değerlendirilmesi gerekir. Çünkü top Arda’nın tamamen doğal konumda olan koluna, dizinden sekerek geliyor. Top çok kısa mesafeden sekerek geldiği için elini kaçıracak kadar da vakti yok. Dolayısıyla pozisyona penaltı dememiz mümkün değil. 57. dakikada Mohamed kırmızı kart gördü.

Omuzdan hareket etmiyor

Şiddetli hareket için de şu soruya cevap aramak gerekir: Oyuncu ellerini kollarını silah olarak mı kullanıyor yoksa araç olarak mı kullanıyor? Benim açımdan cevap net. Galatasaraylı oyuncu kollarını ‘araç’ olarak kullanıyor. Kendine alan açmak ve rakibini yaklaştırmamak için kollarını kontrolsüz olarak açıyor. Bu faul karşılığında kırmızı kart değil sarı kart daha doğru olurdu. Meler’in vücut diliyle anlatmaya çalıştığı gibi Galatasaraylı oyuncunun kolları omuzdan hareket etmiyor, dirseğinin sivri kısmını kullanmıyordu.