Rıza Çalımbay, geçen hafta Cumhuriyet Kupası’nda Fenerbahçe’ye karşı vizyona soktuğu ‘az top, çok şut’ filmi çok tutunca, Beşiktaş’a karşı devam filmini çekti. Sivas topa sahip olarak başladığı oyunda skoru bulduktan sonra 1-0’ı harika oynadı ve maçı 3’e taşımayı başardı. Beşiktaş’ın temel oyun sorunları var. Öncelikle oyuncular Avcı’nın vaat ettiği dönüşüme direniyorlar. Caner ve Gökhan Gönül’ün çizgiye basarak oynamaları topu taşımayı zorlaştırıyor. Böyle giderse formayı Douglas ve Rebocho giyer. Öte yandan geçen sezonun maç başına en az orta deneyen oyun modelinin hocası Abdullah Avcı, ligin 36 yaşındaki ‘orta’ lideri Quaresma’yı dönüştürmeye çalışıyor. Q7 ’nin çizgiden vazgeçip Visca ya da Elia gibi içeri kat etmesi pek mümkün görünmüyor. Güven geçen sezon bıraktığı noktanın çok uzağında. Burak Yılmaz dönene kadar toparlanmazsa transfer kaçınılmaz olabilir. Ruiz soğukkanlı pasör bir stoper ama Epureanu kadar savunma yapamazsa Beşiktaş gol yeme konusunda geçen sezonu da geçebilir.

Gecenin sorusu

Geçen sezonun en çok orta yapan çizgi oyuncusu Quaresma 36 yaşından sonra değişebilir mi?

Maçın starı

Mert Hakan Yandaş bize kariyer sezonunu izleteceğe benziyor. Hızlı ve akıllı bir oyuncu. 7 gün içinde hem Fenerbahçe hem Beşiktaş’a gol atmayı başardı.

Maçın olayı

Yüzde 62 topa sahip olan Beşiktaş’ın çerçeveye sadece 3 şut gönderebilmesi ve korner atmadan maçı bitirmesi.

Kısa mesaj

Rıza Çalımbay’ın Sivasspor’u, bir hafta içinde hem Fenerbahçe’yi hem Beşiktaş’ı mağlup ederek lige gözdağı verdi. Avcı Beşiktaş’ı dönüştüremese de Çalımbay Sivas’ı çoktan dönüştürdüğünü ispatladı.

Yine bir sezon başı ve yine ilk elin günahı olmaz mantığı. Fatih Terim’in kariyerinde son iki yazı ayrı bir yere koymak gerekir. Hocanın futbol felsefesi genelde bir değil iki forvet üzerinden yürür. Bu 1996’dan beri böyledir. Fakat geçen sezon Gomis’in zamansız gidişi, bugün Diagne’nin kalışı, Mitroglou’nun yetersizliği, Falcao’nun hâlâ bitirilmiş olmaması Terim’i zaman zaman santrforsuz oyuna sürüklüyor. Bu ne Terim’i ne de Galatasaray taraftarını memnun eder. O yüzden gelinen noktada Terim için en kötü santrfor bile santrforsuz oyundan iyidir.

Diagne formsuz olsa da sezona onunla başlamak Terim için ilk seçenek olacaktır. Yukatel Denizlispor deplasmanı son şampiyon için birçok bilinmezi içinde barındıyor. Rakip yeni kurulmuş, oyun pratiği henüz oturmamış bir ekip olsa da lig tecrübesi yüksek oyuncularla yola çıkıyor. Galatasaray’ın hazırlık döneminde tek derdi santrfor değildi elbette. Fernando’nun gidişiyle merkezde kocaman bir boşluk oluştu. Nzonzi o boşluğu dolduracak bir isim ama bugün sahada olamayacak. Seri’nin rahat edebilmesi adına Donk’un yerine pas kalitesi daha yüksek Selçuk’un 11’de başlaması en mantıklı seçenek gibi duruyor.

Ön plana kim çıkar?

Seri, Galatasaray’a büyük kalite katıyor, tıpkı Nice’te olduğu gibi Belhanda’yı da yükseltiyor. Aynı yardımı Belhanda’dan görmesi halinde, Seri her maç ön plana çıkabilir.

Kısa mesaj

Falcao işi uzadıkça Te rim’in kafası karıştı. Hocanın önde tüm kombinasyonları denediği kötü bir hazırlık dönemi daha geride kaldı.

Fenerbahçe’nin ligin başlamasına bir hafta kalmışken Sivas karşısındaki savunma zaafları şaşkınlık verecek kadar büyüktü. Bu yüzden Zanka transferi Fenerbahçe savunması için ‘nefes’ kadar önemli. Danimarkalı stoper; güçlü, sert ve iyi bir savunmacı. Hazırlık sürecinde Ersun Yanal’ın başı stoperden yana çok ağrıdı. Zanka, Fenerbahçe’de sertliği artırır, pozisyon hatalarına kısmen çözüm üretebilir. Fakat yanına Kjaer gelirse, Zanka’dan alınacak verim iki katına çıkabilir.

Israrcı olunmalı

Emre Belözoğlu’nun döneminin en iyi orta sahası olarak anılacağına şüphe yok. Fakat bu sezon 40’ına basacağı gözlerden kaçırılıyor. O da bunun farkında ve sanırım Luis Gustavo transferi en çok Emre’nin işine yarayacak. Fransa Ligi başladı, ilk hafta Reims’e 2-0 yenildikleri maçta karşı Gustavo 90 dakika Marsilya forması giydi. Transferde hiç bir zaman ‘asla’ dememek gerek. Gerçek şu ki; Fenerbahçe’nin hala Gustavo tarzı bir merkez oyuncusuna ihtiyacı var.

Dirar’dan çıkmaz

Dirar’dan sol bek olur mu? Fenerbahçe Ümit Özat’tan bu yana sağ ayaklı bir sol bek kullanmadı. Sağ ayaklı sol bekin savunmada rakibin içeri kat edişlerini azaltıp, çizgiye sürmek gibi bazı avantajları olabiliyor. Fakat savunmadaki bu kazanım için hücumu feda etmeye değer mi? Faslı forvet, Monaco’da sağ önde, merkezde, dönem dönem sağ bekte oynamış güçlü bir sağ koridor oyuncusu. Cebrail’in Sivas maçında rakip sahadaki yanlış pas kontrolünden yenen 2. golün ardından sol beke Dirar girmişti. Fakat ne Sivas’ta ne Audi Cup’ta Dirar’ı sol bek performansı yeterliydi. Sanırım Fenerbahçe için sol bek transferi en az stoper kadar öncelik.

Fenerbahçe için hazırlık döneminin iyi geçtiğini söylemek zor. Sanırım teknik ekip de yönetim de geçen sezon 44 gol atmış olmaya fazla takılmış olacak ki söküğü dikmeye forvetten başladılar. Unutulmasın ki bu takım aynı zamanda kalesinde 44 gol görmüştü. Ve bu tercihin bedelini Audi Cup’tan sonra Sivas karşısında da ödediler. Ligin başlamasına bir hafta kaldı ve Fenerbahçe hala sezonda kullanacağı stoperleri yan yana getirebilmiş değil. Emre Belözoğlu ve arkadaşlarını taş gibi bir fikstür bekliyor. İlk 6 haftada Başakşehir, Trabzonspor ve Galatasaray maçları varken savunmanın darmadağın hali Fenerbahçe taraftarı için büyük endişe kaynağı. Duran top sorunu yeni stoperleri bekliyor.

Kan donduran hatalar...

İlk gol pozisyon hatası, ikincisi sol bek yetersizliği. Fenerbahçe iyi bir forvet takımı ama savunması kan dondurucu hatalar yapıyor. Emre büyük kalite ama artık fizik üzerinden okunan futbolda onun sahadaki süreleri çok daha kısıtlı olacağa benziyor. Moses sürekli önüne atıp koşu kalitesiyle çizgiye inme derdinde. Asistte olduğu gibi pozisyon bilgisini takımın hizmetine sunmadığı sürece uzun vadede atletizmi işe yaramayacak gibi. İkinci yarıdaki Fenerbahçe daha dengeliydi ama keşke Ferdi’yi daha uzun süre izleme fırsatı bulabilseydik. Zira ilk yarı takımının en sıra dışı oyuncusuydu. Sivasspor ve Rıza Çalımbay arasında organik bir bağ olduğu aşikar. 2-1 öndeyken son bölümde Rıza hocanın kadrodaki 3 santrforunu bir arada kullanması Fenerbahçe savunması üzerindeki tehdidi artırma hamlesiydi ve karşılık da buldu.

Galatasaray’ın Akhisar karşısındaki Süper Kupa performansı vasatın altındaydı. Yine bir sezon öncesi yine santrforsuz oyun denemeleri... Net görünen bir kaç detaya değinerek başlamalı sezona. Seri çok iyi oyuncu ama yanında Selçuk’la değil kaliteli bir savunmacıyla. Babel santrfor değil. Galatasaray taraftarı tam bir yıldır şöyle arkasına yaslanıp ‘bizim takımın öyle bir golcüsü var ki!’ diyemiyor. Onyekuru-Feghouli kanadından Adem-Jimmy’ye geçiş takımın oyun kalitesini düşürüyor. Feghouli bu takımın forveti, oyun kurucusu, şutörü, kalite göstergesi. Ters kanatta Emre Mor’dan bir Onyekuru çıkma ihtimali var mı? Neden olmasın! Marcao iyi bir başlangıç oyuncusu. Pas kalitesi tatmin edici. Fakat savunması için aynı şeyi söylemek en azından şimdilik güç. Mariano da bu kadar hatayla formayı kaybedebilir.

Gecenin sorusu?

Süper Kupa neden hafta sonu oynanmaz? Lig 16 Ağustos’ta başlayacakken Süper Kupa’yı hafta içine sıkıştırmak hem seyircinin hem kulüplerin işini zorlaştırıyor.

Maçın starı

Seri’nin gelişi en çok Belhanda’ya yarayacağa benziyor. Galatasaray’ı çok hazır görmesek de Belhanda attığı golle bir adım öne çıktı.

Maçın olayı!

Maç, vasat çizgide ilerlerken Emre Mor ve Feghouli’nin oyuna girmesiyle sahaya hareket geldi.

Kısa mesaj

Galatasaray’ın Falcao meselesini çözmesinin ne kadar elzem olduğu sanırım Akhisar karşısında çok daha net anlaşıldı.

Deniz Türüç transferiyle Fenerbahçe önde top tutan, akıllı bir şutör forvete kavuştu. Deniz, iki kenarda oynayabilen, 10 numarada kendine konforlu bir oyun alanı yaratan, 4-4-2’nin tamamlayıcı forveti olabilen esnek bir futbolcu. Fenerbahçe’nin Valbuena’dan sonra orta kalitesini yükselteceği de düşünüldüğünde bir ‘ihtiyaç’ transferi olduğu söylenebilir.

Kadro yer yer iyi

Başkan Ali Koç’un ‘Kadromuz iyi, mazerete gerek yok’ mealindeki açıklamasının satır aralarını iyi okumak gerek. Kadro yer yer iyi ama bu takımın hala azı dişleri eksik. Fenerbahçe Rodrigues, Moses, Muriç, Deniz ve Kruse ile iyi bir forvet takımı olma yolunda ilerliyor. Fakat iki iyi stoper, sert ve oyun kurucu bir sol bek ile kaliteli bir 6 numara gelene kadar bu kadronun çok iyi olduğunu söylemek zor.

İlle de stoper

Fenerbahçe’nin geçen sezon sadece 44 gol attığı düşünüldüğünde tüm konsantrasyonunu hücuma vermesi bir noktaya kadar anlaşılabilir. Ligin başlamasına sadece 2 hafta kaldı. İyi hücumla maç kazanırsın ama takım savunmasını eklemeden şampiyon olamazsın. Audi Cup’ta stoper ihtiyacının ne boyutta olduğu ortaya çıktı. Bu işin şakası yok. Simon Kjaer transferinin bir an evvel bitirilmesi, Skrtel ile yeni anlaşma yapılması en olası senaryo gibi görünüyor.

Ön libero kaliteyi belirler

Fenerbahçe, Topal’ın yerine iki gömlek yukarıda bir ön libero bulmak zorunda. Aksi halde Ersun Yanal’ın kafasındaki oyuna ulaşma ihtimali yok. Marsilya Gustavo’yu bırakma niyetinde olmadığını gösterse de transferde asla ‘asla’ denmeyeceği bilinen bir durum. Brezilyalı, Fenerbahçe’ye seviye atlatacak bir ön libero. Artık futbolda savunma önündeki süpürücülerden topa yatkınlık bekleniyor ve bu tarza yakın oyuncuların kontratları da diğerlerinden yüksek oluyor. Fenerbahçe’nin ön liberosunun da sadece süpürücü olması yetmez, mutlaka topla ilişkisi iyi olmalı.

Ferdi yıldız adayı

Audi Cup’ta yaşanan Dirar krizi Ersun Yanal’a fatura edilebilir. Cebrail varken Hasan Ali’nin yerine tatilden yeni dönmüş Dirar’ı sol beke sürmesi krizi tetikleyen ilk kıvılcımdı. Dirar, kafasında o kadar oynamayı düşünmüyor ki, kramponları bile sahaya uygun seçmediği için oyuna giremiyor. Ertesi gün Yanal, Dirar’ı Real maçında sahaya sürerek büyük bir kumar daha oynadı, fakat Dirar pozitif reaksiyon verince kaybetmemiş oldu. Fakat Yanal’ın başını en ağrıtacak tercihi Ferdi Kadıoğlu. Ferdi potansiyelli bir oyuncu. Onu doğru yerde, yeterli sürelerde oynatmadığını her maç Yanal’ı topun ağzında tutacağa benziyor. Yanal’ın Ferdi’ye bakış açısı önemli. Hocaya göre Ferdi bir sorun mu, yıldız adayı mı?

Fenerbahçe taraftarı için Alex’in yeri ayrıdır. Gözler her transfer döneminde yeni bir Alex arar durur. 7 yıldır bırakın onun gibisini, yanından bile geçen olmadı Zaten Fenerbahçe’nin hocaları da öylesini istemedi. Futbolun fizikle izah edilmeye başlandığı bir dönemde Ben Arfa, Alex’e tarz ve yetenek olarak en yaklaşan oyuncu.

Sorunlu ama büyük oyuncu

Ben Arfa; Samir Nasri ve Karim Benzema’yla birlikte Fransızlar’ın altın çocuk adaylarıydı. ‘87 jenerasyonu’ olarak U20 ve 21 seviyesinde Avrupa’yı salladılar. Ben Arfa’nın Benzema ile Lyon’daki uyumu göz kamaştırıcıydı. Arfa, Lyon’daki şampiyonluğu Marsilya’ya taşıdıktan sonra Premier Lig sarmalına kapılanlardan oldu. 2015’te Nice’te Claude Puel ile buluşana kadar kimliğini aradı durdu. Dik başlılığı, yeteneklerine aşırı güveni başına dert açtı. PSG’de 2017-18’i tek bir maç oynamadan geçirse de Rennes’te hayata yeniden döndü. Fransa Kupası’nı eski takımı PSG’nin elinden alması, Avrupa Ligi’ndeki Betis ve Arsenal performansları Arfa’yı yine gündeme taşımaya yetti.

Orta saha değil forvet

Ben Arfa, kendini bir orta sahadan ziyade forvet olarak tanımlıyor. Nice’te Puel ile 4-4- 2’nin forveti, 4-3-1-2’nin forvet arkası olarak oynadı. Geçen sezon Rennes’de Julien Stephane’ın jokeriydi. Hunou ile çoğunlukla arkalı önlü, bazen de yan yana oynayarak fark yarattı. Fenerbahçe, Max Kruse’yi almışken Ben Arfa lüks gibi görünebilir. Ama Arfa’nın gelmesi demek Ersun Yanal’ın biraz Puel çizgisine yanaşması anlamına gelebilir.

Kruse ile anlaşırsa...

Ben Arfa’nın Kruse ile rol paylaşımı Fenerbahçe’nin sıralamasını belirler. Tunus asıllı oyuncu saha dışında dik başlı olsa da sahada paylaşımcı bir oyuncudur. Ersun hocanın Arfa ile dizilim seçenekleri hayli yükselir. Puel gibi 4-3-1-2’de Arfa’dan büyük verim alınabilir. Muriç’in yanında ya da Muriç ile Kruse’nin arkasında oynadığında Fenerbahçe’nin hücumlarına zenginlik katar. Elbette Fenerbahçe orta sahayı 3’lü oynadığında merkeze Gustavo tarzı topa yatkın bir ön libero alınması işleri kolaylaştırabilir.

Feghouli gibi oynayabilir

Arfa kariyerinin önemli bir bölümünü Feghouli gibi sağ ve sol kenarda oynayarak geçirdi. Newcastle günlerinin pek parlak olduğu söylenemese de kenardan oyun kurucu oynama pratiğini orada geliştirdiği bilinen bir gerçek. Fenerbahçe’de Moses, Dirar, Rodriguez varken Ben Arfa için ideali forvet ya da arkasıdır. Fakat Feghouli gibi kenarda oynayıp iyi bir oyun kurucu olma potansiyeli vardır. Bu da özellikle Kadıköy’deki kapalı savunmaları açmak adına Ersun Yanal’ı başlangıçta olmasa da Ben Arfa’yı bitiriş 11’ine yöneltebilir

Fenerbahçe’nin Mehmet Topal’ın ardından yapacağı hamle takımın düzeyini belirleyecek unsurların başında geliyor. Şu ana kadar Fejsa, Luiz Gustavo ve son olarak Yann M’Vila gündeme geldi. Fejsa diğer ikisinin yanında en zayıf halka. Gustavo büyük kalite. M’Vila hayli sert, sahada oyun olarak asla dayak yemeyen, savunmanın temelini oluşturan bir ön liberodur.

Stoperleri rahatlatır

Rennes’deki istikrarı ona Fransa Milli Takımı’nın kapılarını açmış ama o Rusya Ligi’ni seçerek büyük hata yapmıştı. Kariyeri bambaşka şekillenebilirdi. Zira Sunderland’de kiralık oynarken gösterdiği performans ne kadar kaliteli olduğunun ispatıydı. Topla ilişkisi Gustavo kadar olmasa da Fenerbahçe savunmasının önünü süpürür, stoperleri rahatlatır, iyi duvardır.

Kjaer mantıklı transfer

Fenerbahçe’nin Simon Kjaer’i yeniden kiralaması transfer döneminde alacağı en mantıklı kararlardan biri olacak. Fenerbahçe ile dokusu uyuşmuş bir oyuncunun geri kazanımı hiç de zor olmasa gerek. Kjaer gelirse Skrtel’e kulübün istediği şartlarda imza attırılma olasılığı yükselir. Serdar ve Sadık ise rotasyonda kadroya derinlik katar. İdeali budur. Aksi halde hazırlık maçlarında izlediğimiz Jailson’un stoper oynama ihtimali Fenerbahçe taraftarının kalp ritmini bozabilir.

Ferdi, Arda mı Salih mi?

Bir yanda transferler öte yanda hazırlık maçları ama sanırım en çok da Ferdi Kadıoğlu neden oynatılmıyor tartışması... Fenerbahçe taraftarı Alper’e değil Ferdi’ye yatırım yapılmasını istiyor. Merih Demiral meselesi henüz tazeyken böyle düşünülmesi de doğal. Ferdi, Hollanda alt yaş kategorilerinin tamamında forma giymiş, son olarak Hollanda U21’in 10 numarası olmuş bir yetenek. 4 hazırlık maçında sadece 10 dakika sağ bekte kullanılması bana da tuhaf geliyor. Bu konuda Yanal’a güvenmek gerekir diye düşünüyorum. Zira Manisa’dayken Arda’yı sağ bek oynatıp savunmasını geliştirdiğine ve parlatıp Barcelona’ya uzanan serüvenine katkı sağladığına şahit olduk. Keza Caner’i sol bek yapan da o. Bunlar dolu tarafı. Boş tarafında ise Salih Uçan duruyor. Ferdi konusunda Ersun hocanın fikirlerini bilebilsek keşke. Onda hangi ışığı gördüğünü detaylı anlatsa. Yoksa başı çok ağrıyacağa benziyor.