Ankaragücü’nün ilk golü öncesi görüntülerde top Sedat Ağçay’ın koluna temas etmiş görünüyor. Elimizdeki açılarla buna şüphe yok! Bu elle temasta VAR müdahalesi gerekir. Bu sene değişen elle oynama kuralına göre de topun ele temas etmesi ihlal için yeterli. Golün iptali gerekirdi. Şunu da belirtmek isterim: Ekrana yansımayan ama VAR odasında temas olmadığını gösteren bir açı varsa, o açının da kamuoyu ile paylaşılması lazım.

Devam kararı doğruydu

20. dakikada Tolga ceza sahasında yerde kalınca, Fenerbahçeliler penaltı beklediler ancak pozisyonda Tolga kendini çok kolay yere bırakmıştı ve hakemin devam kararı doğruydu. 83’te Muriç’le bir penaltı beklentisi daha vardı, burada da hakemin devam kararı yerindeydi. Mete Kalkavan’nın çıkardığı sarı kartlar yerindeydi ancak göstermediği sarı kartları çok fazlaydı. Serdar Aziz haftalardır sarı kart görmekten’ ‘muaf’ oynuyordu, bu hafta da ‘sarı kart muafiyeti’ devam etti. 64, 71 ve 73’te görmesi gereken sarı kartları görmedi. 43’te Dirar ve 82’de Jailson da sarı kart görmeleri gerekirken, Kalkavan hoşgörülü davrandı ve kartlarını çıkartmadı!

Abdülkadir Bitigen kariyerinin en kritik maçlarından birinde düdük çaldı ve bence eşik atladı. Sabri Çelik MHK’si ile şans bulmaya başlayan ve Zekeriya Alp MHK’siyle zor maçlarda görev alan Bitigen; kalan haftalar için MHK’ye olumlu sinyaller verdi. Her türlü zor maça aday olduğunu gösterdi. Böylesi önemli bir maçta sırıtmadı, çok koştu, iyi yer aldı ve sahada oyunculara kendini kabul ettirdi. Maç sürekli kontrolündeydi. Sarı kartlarını yerinde kullandı. Bitigen’i eleştireceğim tek pozisyon 24. dakikada ya∫andı. Karius’un Demba Ba ile mücadelesinde topu elinden kaçırdığı pozisyonda faul düdüğü hemen çaldı. Pozisyonun faul olup olmamasından öte, hakemin en büyük yanlışı pozisyon tamamlamadan düdüğü çalmasıydı.

Gol kararı verilse...

Düdük erken çalınca VAR devre dışı kaldı. Bu seviye başarılı bir maç çıkartan Bitigen bu basit yanlışa düşmemeliydi. Pozisyonla ilgili fikrimi sorarsanız, ben Demba Ba’nın Karius’a faulü gerektiren bir hamlesi olmadığı fikrindeyim. Değişik yorumlar olabilir, saygı duyarım ama benim şahsi fikrim gol kararı verilse daha doğru olurdu.

Maçta kural hatası olmadığı kararı alındı ancak hangi kurala, talimata göre hareket edildiği belirtilmedi. Karar, TFF Yönetimi’nin 15 üyesinin oy birliğiyle mi yoksa oy çokluğuyla mı alındı onu bile öğrenemedik. Beşiktaş, IFAB’tan gelen tavsiye kararını sordu. Ancak IFAB bu konularla ilgili görüş belirtmez...

TFF ‘Kural hatası yoktur!’ dedi fakat ayrıntıya girmedi. Kararı alırken hangi kural, talimat, görüşe riayet ettiklerini duyurmadı. İşin ilginç tarafı, TFF yönetiminin 15 üyesinin oylamasıyla oluşan karar, oy birliğiyle mi alındı yoksa oy çokluğuyla mı alındı, onu bile öğrenemedik.

MHK’nin görüşü belliydi

MHK’nin görüşünü daha önceden öğrenmiştik. İtiraza konu maçların hakemlerini ertesi hafta maça atayarak, ‘Kural hatası yok!’ fikrinde olduğunu bir anlamda açıklamıştı. Belli ki TFF’ye de görüşünü bu doğrultuda iletti. Kararın alınmasında IFAB tavsiyesi olduğuyla ilgili iddialara katılmıyorum. Çünkü IFAB’ın en yetkili ağızlarından Lukas Brud, Türkiye’de bir gazeteye verdiği röportajda, federasyonla görüş alışverişinde bulunduklarını ama yazılı ya da başka bir şekilde görüş belirtmediklerini söyledi. Dahası, kural hatası ve maç tekrarı konularının ülke federasyonlarının kendi içişleri olduğunu kesin bir dille belirtti.

Hatalar farklı

Gaziantep’in itirazının reddi, benim de aynı fikirde olduğum bir konu. Çünkü kural hatasından bahsedebilmek için oyunun durduruluş amacına uygun şekilde başlamaması ya da uygulamada hata olması gerekiyor. Burada oyun erken içeri giren oyuncu için durduruluyor ve hakemin o kararına uygun şekilde başlıyor. Fakat Beşiktaş maçında ciddi bir hata yapılarak hakem atışı yanlış yerden, yanlış takım için yapılıyor. TFF, “Kural hatası vardır ama maçın gidişatını etkileyen bir hata değildir, tekrar gerekmez” deseydi, bence daha çok kabul gören bir karar olurdu.

Tüm kararlar doğru Maç çok hızlı başladı ve ilk dakikadan itibaren hakem kararlarına itirazlar yoğundu. Yirmili dakikalardan sonra maç rayına oturdu ve hakemin işi daha kolaylaştı. 33. dakikada Galatasaray’ın golü ofsayt gerekçesiyle iptal edildi. Seri topu kaleye gönderdiğinde, ofsayt pozisyonunda olan Adem kaleci Marafona’nın topa hamle yapmasını engellemişti. Kural Kitabı: “Ofsayt pozisyonunda hareketli veya duran bir oyuncunun rakibinin yolunda bulunması ve onun topa doğru hareketini engellemesi halinde eğer rakibinin oynama imkanını veya top için mücadelesini etkilerse bu bir ofsayt ihlalidir” der. Dolayısıyla yardımcı Mustafa Sönmez’in bayrağı kesinlikle doğruydu.

Pozisyon temizdi

54. dakikada Alanyalı Bammou ceza sahasında elle oynadı. Çok net bir penaltıydı, hakem yanılmadı. 86. dakikada Galatasaray 3. golü öncesi Belhanda N’Sakala arasındaki pozisyon temizdi, gol kararı doğruydu.

Haftanın maçında yani Trabzonspor-Sivasspor mücadelesinde Cüneyt Çakır var. Üstelik tam 5 yıl sonra. Zorlu Beşiktaş-Başakşehir karşılaşmasına genç Abdülkadir Bitigen verilmesi, bir cesaret örneği. Hafta içinde yapılan Kulüpler Birliği toplantısı, tansiyonu şimdilik düşürmüş gözüküyor.

Ligin boyu kısaldı. Hataların telafisinin zorlaştığı haftalara giriliyor. 6 takım zirve yarışında. Böyle bir lig için hakem atayan tarafta olmak, Zekeriya Başkan’ın ve ekibinin yerinde olmak hiç kolay değil. 9 maça 9 hakem, 9 da VAR masasına hakem bulmak epeyce zorlaştı.

Bu haftadan itibaren görüyoruz ki artık ‘ödül/ceza’ uygulaması büyük oranda rafa kalkmış. Performansı düşük olan, bir önceki hafta VAR’a gidip notu kırılan hakemler fazla nazara alınmamış.

Ben de oradaydım

Haftanın maçında Cüneyt Çakır var... Zirvenin maçında o düdük çalacak. Çakır’ın en son Trabzon’da düdük çaldığı maç, meşhur, ‘Denayer’in penaltısı verilmedi’ tartışmalarının olduğu maçtı. O zaman Trabzonspor eski stadında maçlarını oynuyordu. Maçlarda ilave yardımcı hakem sistemi vardı. Hatta ben o maçın ilave yardımcı hakemiydim. Anlayacağınız 5 yıldır Çakır’ın Trabzon’a yolu düşmüyordu. Böyle zorlu bir maç yerine daha rahat bir maçta Trabzon’a gitmesi doğru olabilirdi ama yine de 5 yıllık ambargonun kırılıyor olması güzel. Çakır tecrübesi bu maça fazlasıyla yeter diye düşünüyorum, yeter ki şanssızlık yaşanmasın.

Bitigen’in ispat maçı

Beşiktaş-Başakşehir maçında genç hakemlerimizden Abdulkadir Bitigen var. Bu sezon çıkış yakalayan, zor maçlarda görev verilmeye başlanan bir isim. Kariyer maçı olacak bir maç. Bu eşiği geçecek olan Bitigen, artık rüştünü ispat etmiş olur. İnşallah tecrübesizliğinden kaynaklı bir problem yaşamaz.

Ulusoy’u garipsedim...

Geçtiğimiz hafta Galatasaray maçındaki başarılı performansı Mete Kalkavan’ı Fenerbahçe maçına taşımış görünüyor. Geçtiğimiz hafta sınıfta kalan Alper Ulusoy’un Galatasaray maçına atanmasını ise garipsediğimi belirtmeliyim. Hafta içinde yapılan toplantıdan sonraki sakin açıklamalar, hafta sonu yükselen tansiyonu şimdilik azaltmış gösteriyor. Bu durum maçlara olumlu şekilde yansıyabilir. En azından hakemlerin üzerindeki baskı bir nebze kırılmış oldu.

Gençlerbirliği-Trabzonspor mücadelesinde hakem Hüseyin Göçek’in verdiği kararlar içerisinde 4 tanesi ön plana çıktı. 39. dakikada Nadir Çiftçi, Hüseyin Türkmen’e sert bir müdahalede bulundu. Ev sahibi ekibin oyuncusunun geriden hız alıp kayarak aşil tendonuna yaptığı darbenin karşılığı sarı karttan fazlası olmalıydı. Bu pozisyonda kırmızı kart çıkması daha çok yakışırdı. 78. dakikada iki oyuncu bir kez daha karşı karşıya geldi. Nadir ile Hüseyin arasındaki mücadelede VAR’ın müdahalesi ile penaltı kararı çıktı. Bana göre de pozisyon penaltı ancak bu kararın hakem Hüseyin Göçek tarafından verilmesi daha doğru olurdu. VAR müdahalesi gereksizdi. 83’te Nwakaeme’nin attığı gol için yapılan ofsayt eleştirilerine katılmıyorum. Nijeryalı oyuncunun golü temizdi.

Kabul edilemez!

90+2’de ise maça damgasını vuran olay yaşandı. Baiano, Sörloth’a arkadan çok net bir şekilde tekme attı, ardından ikinci kez vurdu. Buna sinirlenen Sörloth rakibini şiddetli bir şekilde yüzünden ittirdi. Bu hareketin karşılığında iki oyuncuya da kırmızı kart çıkmalıydı. Hem Baiano hem de Sörloth’a sarı kart gösteren Hüseyin Göçek, anlayamadığım bir şekilde pozisyonu VAR uyarısıyla izlemesine rağmen, Gençlerbirliği’nin oyuncusunu sahada tuttu, Sörloth’u attı. Baiano’yu affetme sebebi neydi bilmiyorum ama sahada kalması kesinlikle kabul edilemez.

Hakem Ümit Öztürk çok uzun zaman büyük maçlarından uzak kaldıktan sonra, son günlerde tekrar zorlu maçlarda görev almaya başladı. Performansı son haftalarda iyiydi ama bu maçta vasatı aşamadı. Önemli yanlışlara imza attı. Bu maçta dengesini bozan ise Alanyaspor lehine çaldığı ilk penaltıda, VAR masasının gereksiz müdahalesiydi. 24’te top Jailson’un eliyle buluştu. Hakem ‘devam’ dedi ama VAR gereksiz şekilde pozisyona müdahil oldu. Pozisyonu izleyen Öztürk de penaltı düdüğünü çaldı. Kim hangi yorumu yaparsa yapsın, bu kadar net konuşuyorum, bu pozisyonunun penaltıyla ilgisi yok!

Pektemek’te de geçerli

El vücuttan açık olabilir ama Jailson pozisyon almaya çalışıyor ve elleri doğal konumda. Cisse’nin topuğundan seken top eliyle buluşuyor. Elini kaçıracak vakti de yok, imkânı da yok. Burada penaltıdan söz edilemez. Elin açık olması tek başına penaltı için yeterli değildir. Bu pozisyona penaltı diyenlerin, o halde Mustafa Pektemek’in eline gelen topta da penaltı kararı vermesi gerekirdi. Ancak Jailson’un pozisyonunda geçerli olan her durum, Pektemek’de de geçerli. Buradaki de penaltı değil. Arkadaşından seken top, gelip Pektemek’in açık ama ‘doğal’ konumdaki eliyle buluşuyor.

Tekrar kararı doğruydu

İlk yarının sonlarına doğru Welinton’un eline gelen topta da penaltıdan söz edilemez. Maçta verilen diğer iki penaltı için de söylenecek eleştirilecek çok fazla bir şey yok. Altay’ın kurtardığı penaltı da ise tekrar kararı doğru... Kalecinin öne çıkmaları çok tartışma konusu olunca, MHK: ‘Kaleci 1 cm bile öne çıksa tekrar ettirin’ demişti.

Maçın 47. dakikasında Elneny, topu ortaladığında Atiba ofsayt pozisyonundaydı, bayrak kalktı. Yardımcının kararı doğruydu. Golün iptali gerekirdi ve maça ofsaytla başlanmalıydı. Fakat pozisyonun devamında VAR devreye girdi ve Ulusoy kenara geldi. Güray’ın elle oynadığı gerekçesiyle penaltı düdüğü çaldı. Adım adım gidelim... Bir... Bilerek elle oynama, penaltıyı gerektirir. Ulusoy penaltı kararını Güray’ın topla eliyle ‘bilerek’ oynadığı için veriyor. Ulusoy’un yorumunu doğru kabul edelim. O zaman ofsayt kuralına göre savunma ‘topu bilerek oynuyorsa’, hücum oyuncusu ofsayt olmaz. O halde burada ofsayttan söz edemeyiz, penaltı yerine gol kararı verilmeliydi.

İki... Alper Ulusoy, ‘Burada bilerek oynama yok!’ diyorsa, o zaman penaltı kararı verilemez. ‘Bilerek elle oynama olmazsa, penaltıdan söz edilemez!’ Üç... Hangi durumda olursa olsun; Güray kollarını vücuduna kapamış, küçüleceği kadar küçülmüş, yapabileceği her şeyi yapmış. Varsa ele ‘çarpma’ var. Asla penaltıdan söz edilemez! ‘Aldatma’neredeçözemedim Olkowski’nin Vida’nın ayağına bastığı pozisyon net penaltıydı. Savunulacak tarafı yok. VAR’da görevli Atilla Karaoğlan mutlak müdahale etmeliydi. Son anlarda Beşiktaş’ın Umut Nayir’la attığı goldeki ofsayt kararı doğruydu. Kenan-Gökhan mücadelesinde penaltı vermedin diyelim ama aldatma nerde onu çözemedim.