Halis Özkahya, Avrupa’daki kategorisi itibarıyla; Çakır ve Palabıyık ile birlikte, Türkiye’nin ilk 3 hakeminden biri. Fakat son yıllarda yaşadığı sakatlıklar, atletik test başarısızlıkları ve başarısız performansları onu hayli geriye itti.

Konyaspor- Galatasaray maçında VAR masasında olması ve penaltı tartışmaları sonrası yaşananlar onu hayli yıprattı. Sene başı Alanyaspor-Fenerbahçe maçı kural hatası tartışmaları, Başakşehir-Beşiktaş maçında VAR masasındaki performansıyla ve Suat Arslanboğan’nın sözleşme feshine giden yolda hep olumsuzluklarıyla başroldeydi. Bugün de tam 482 gün sonra Beşiktaş maçına çıkıyor. Tecrübesine bakınca bu maç için yeterli ancak son zamanlardaki performans ve şansına bakarsanız riskli bir atama.

Bu haftanın atamaları bence tartışılan bazı konulara da açıklık getiriyor. Ankaragücü-Fenerbahçe maçında Ankaragücü’nün golü öncesi, Sedat Ağçay’ın topu elle düzeltmesi hayli tartışılmıştı. Maçın VAR’ı Volkan Bayarslan ve AVAR’ı Alper Çetin 3 etaptır, hafta arası 1.lig maçları dâhilgörev alamıyor. MHK bu tavrıyla, golden önce elle oynama olduğunu tescillemiş oluyor.

Ulusoy kızakta!

Galatasaray-Yeni Malatyaspor maçında hakem Alper Ulusoy ve VAR’ın performansı epeyce tartışılmış, Seri’nin elle oynamasına verilmeyen penaltı gündem olmuştu. Bu maçın hakemleri de halen beklemedeler. Dolayısıyla penaltının verilmediği, MHK tarafından da kabul edilmiş görünüyor.

Öztürk döndü

Fenerbahçe-Galatasaray derbisinin hakemi Umut Meler de görev bulamamış. Hakem sıkıntısı çekilen bu dönemde Meler gibi tecrübeli bir isme görev vermemiş olması -başka bir mazereti yoksa- MHK’nin Meler’in derbi performansından memnun olmadığını gösteriyor. Çok tartışılan Fenerbahçe- Alanyaspor maçı hakemi Ümit Öztürk ise bu hafta lige tekrar dönerken, o maçın VAR’ı Serkan Tokat halen kızakta. Belli ki maçın bileti Öztürk’e değil, Tokat’a kesilmiş. Bu sezon MHK’nin cesareti dolayısıyla kazanılmış genç isimler, zirve takımlarının maçlarına atanmış. Abdulkadir Bitigen Trabzonspor, Zorbay Küçük Başakşehir, Ali Şansalan Fenerbahçe maçlarında... Bu isimler tecrübesiz olsalar da yıpranmamış isim olmanın avantajıyla düdük çalacaklar.

Kardeşler vasat altında

Alanyaspor-Beşiktaş maçında tecrübeli Özkahya var ancak son yıllardaki bir iyi/bir kötü performansı çok güven vermiyor. Galatasaray’ın maçında Arda Kardeşler ise bu sezon FIFA kokartı takmasına rağmen halen vasat altı performans sergiliyor. Zor pozisyonlarla karşılaşırsa, maç zora girebilir.

Bu maç bir kez daha gösterdi ki maalesef ligimizde bu derbiyi yönetecek ve oyunculara kendisini kabul ettirebilecek sadece iki hakemimiz var. Biri Aydınus, diğer Çakır. Bu maçta da gördük ki kart göstererek kontrol sağlanmıyor ve sizi sahadaki oyuncular kabul etmiyor. Meler maç boyu çaldığı ve çalmadığı düdüklerle, gösterdiği ve göstermediği kartlarla maçı birbirine karıştırdı. Hakemi eleştirecek birçok pozisyon var. Gösterilmeyen sarı ve kırmızı kartları burada tek tek yazmaya kalksak yerimiz yetmez.

Bariz gol şansıydı

Oyuncular itiraz ederken neredeyse hakemi tartaklayacaklardı ama hakem tamamına tepkisiz kaldı. Fenerbahçe lehine verilen penaltıda Galatasaraylı oyuncu topa hamle yaparken çok tedbirli davranıyor. Ayaklarını dizden büküyor ve hedefinde top var. Pozisyonu devam ettirmek ve penaltı vermemek daha doğru olurdu. 68. dakikada Donk, Deniz’i düşürdü, sarı gördü. Müdahalesi sınırda ve kırmızı karta yakındı. Ancak pozisyonda farklı bir durum da var. Donk Deniz’i düşürmemiş olsa, Deniz kaleciyle karşı karşıya kalacaktı. Bu pozisyonda Donk kırmızı kart görmeliydi. Bu pozisyon bariz gol şansıydı.

Yönetim eksikliği vardı

Galatasaray lehine verilen penaltıda da Jailson topla oynuyor. Kayarak geliyor ve amacına ulaşıyor. Penaltı verilmemesi gerekirdi. Belhanda ve Deniz’in atıldığı pozisyon tamamen yönetim eksikliği. Böylesi gergin bir ortamda oyunculara bu fırsatı vermemek gerekir. Sahadan çıkmış oyuncunun tekrar sahaya alınması, giren oyuncunun sahadan çıkartılması hakemin kontrolü ne kadar kaybettiğini gösterdi. Böylesi karışık pozisyonların olduğu ve kontrolün kaybolduğu maçta Ersun Yanal’ın atılması ise fazla titiz bir tutum oldu.

Trabzonspor’un ilk golü öncesi Atiba’ya faul yapılıp yapılmadığı ve VAR’ın sessiz kalması kamu oyunu meşgul edecektir. Her ne kadar Sörloth topa müdahale etse de topa hamle yaparken Atiba’ya sırtından yükleniyor. Faul verilmesinin doğru olduğunu düşünüyorum. Ayrıca buna benzer pozisyonlarda faul düdüğü çoğunlukla çalındı. Tartışılacak konu VAR neden devreye girmedi? VAR pozisyonu kontrol ederken hakemle diyaloğa girer. Hakem “Trabzonsporlu oyuncu topa müdahale etti, üsten rakibine bir müdahalesini görmedim!” dediyse, VAR bu pozisyona müdahale edip, hakemin görmediği pozisyonu izletirdi. Sorumluluk VAR’da diyebiliriz.

Hakem: “Trabzonsporlu oyuncu topa müdahale etti ve üsten yapılan müdahaleyi de gördüm ama benim değerlendirmeme göre bu yüklenme faul için yeterli değildi!” demişse, sorumluluk VAR’dan çıkar. Çünkü VAR, hakemin görüp değerlendirdiği bir pozisyona karışamaz. Karışabilmesi için tartışmaya mahal vermeyecek şekilde siyahla beyaz gibi çok berrak ve açık bir müdahale olması gerekir.

“Derbi için iki alternatif var. Biri Çakır, diğeri Meler” diye iki gün önce yazmıştım. “MHK risk almak istemezse maç Çakır’a, MHK riski göze alır ve bu zorlu maçın altından kalkabileceğini düşünürse maç Meler’e gider” diye de eklemiştim. Atmosferi yüksek bu maça aday olacak performans ve tecrübe seviyesine sahip çok az hakemimiz var. Bunlardan bazıları da takımların kara listelerinde. Maça Palabıyık atansa; yakın zamandaki Trabzonspor maçından; Özkahya atansa ilk yarıdaki kural hatası tartışmalarının olduğu Alanyaspor maçından; Kalkavan atansa-üst üste olmaz ama- Ankaragücü maçından dolayı Fenerbahçeliler itiraz sesi yükseltecekti.

MHK’yi eleştiremeyiz

Jailson-Belhanda kavgasının olduğu derbiyi yöneten Aydınus atansa, bu kez Galatasaraylılar isyan edecekti. Göçek performans düşüklüğü, Kardeşler de tecrübesizliği sebebiyle bu derbinin yükünü kaldırabilecek durumda değiller. Dolayısıyla geriye Çakır ve Meler kalıyor. Bu perspektif bize, MHK’nin elindeki kadro nispetinde, en doğru iki tercihten birini kullandıklarını gösteriyor ki, bu anlamda atamayı eleştiremeyiz.

Tek handikabı var

Meler, kısa zamanda büyük adımlar atarak, hem tecrübe hem de kariyer olarak epeyce mesafe kaydetti ancak böyle bir derbi atmosferi yaşamadı. En büyük handikabı bu... Pozisyon ve skor şansı yanında olursa, oyunculara kendini kabul ettirebilirse, maçın kontrolünü eline alabilirse; başarılı olabilir. Aksi bir durumda ilk çaldığı düdükten itibaren, yükselen atmosferde tecrübesizliğinin kurbanı olabilir. Çok dikkatli olması gerekir.

Beklenen oldu: Aydınus

Beşiktaş-Trabzonspor maçına yine tahmin ettiğim gibi Fırat Aydınus atandı. Türkiye’de oynanan her zor maça, eğer takımlarla yakın zamanda bir problem yaşamamışsa Aydınus zaten aday oluyor. Daha önce sayısız bu zorluk seviyesinde maçlar yönetti ve altından başarıyla kalktı. Gününde olan bir Aydınus için bu maç tam dişine göre.

Neresinden bakarsanız bakın 34 haftanın en zor ve en kritik maçı bu maç olacak. Benim diyen hakemin altından kalkabileceği bir maç değil bu... FIFA hakemlerinden Hüseyin Göçek’in durumu ortada. Mete Kalkavan bu hafta Fenerbahçe maçındaydı. Ali Palabıyık, Trabzonspor-Fenerbahçe maçı sebebiyle bu maça atanamaz. Halis Özkahya ise ilk yarıdaki kural hatası itirazlarına sebep olan Alanyaspor maçının hakemiydi. Yeni FIFA, Arda- Erce Kardeşler bu maça aday olacak form düzeyinde değil. Aydınus ise bir önceki problemli derbisinden dolayı bu maçın adayları arasına giremez. Bir çırpıda kalburüstü hakemlerimizi saydım ve geriye iki alternatif kaldı. Cüneyt Çakır veya Halil Umut Meler... Bizzat Zekeriya Başkan’ın ağzından duymuştuk. Aslında Fenerbahçe-Beşiktaş derbisine Meler atanacakmış ama son anda risk almamışlar ve Çakır’a dönmüşler. O maçta risk alamayan MHK, daha zor geçmeye aday olan bu maçta o riski alabilir mi? Asıl soru bu!

Tecrübe gündeme gelecek...

Sizin bu satırları okuduğunuz Salı günü sabah saatlerinde, MHK atama toplantısında bu atamayı tartışıyor olacak. Riski göze alır, bu zorlu maçın altından Meler’in kalkabileceğini öngörürlerse; Çarşamba öğle saatlerinde Meler ismini basın bülteninde görürüz. MHK yine risk almak istemezse, sığınacağı tek liman Çakır kalıyor. Trabzonspor-Sivasspor maçından kazasız sıyrılan, hafta arası Şampiyonlar Ligi’nde ülkemizi temsil edecek olan Çakır; bu şartlar altında maça daha yakın duruyor. Çakır’ın Kadıköy’e gitmesi durumunda Meler, Beşiktaş-Trabzon maçına aday olabilir. Yine tecrübe gündeme gelecek olursa Beşiktaş- Trabzonspor maçına Fırat Aydınus daha kuvvetli aday olur.

Dün oynanan maç Cüneyt Çakır için şampiyonluğu ilgilendiren bir maç olmasının dışında, 5 yıl aradan sonra Trabzon’da yönettiği ilk sınavdı. Her yönüyle zor geçmeye aday maçta yaşanacak ciddi bir hakem hatası ülke gündemine bile oturabilirdi.

Böylesi önemli bir maça hakem ekibi dikkatli ve hazır başladı. Erken gelen goller de maçı rahatlattı.

Maçtaki hakem için tek olumsuzluk 75. dakikada yaşandı. Trabzonspor ceza sahası içinde Abdülkadir, Fatih’in topuğuna bastı. Burada karar penaltı ve sarı kart olmalıydı. Riva’da VAR masasında bulunan Yaşar Kemal Uğurlu da pozisyona sessiz kaldı.

Maçın hakemi Alper Ulusoy’un kart standardı çok düşüktü. Özellikle oyuna karşı saygısının olmadığını gösteren oyunculara hoşgörüyle yaklaşması, çağdaş hakemliğe ters düştü. Gökhan Töre’nin davranışlarına fazla tahammül gösterdi. 43’te Robin Yalçın, Emre Akbaba’yı düşürünce hakem penaltı düdüğü çaldı. Değişen bariz gol şansı kuralına göre, ‘savunan oyuncunun topla oynama mesafesindeyken, topa yaptığı hamle rakibe dönüşürse’ kırmızı yerine sarı çıkıyor. Fakat bu pozisyonda Robin Yalçın topla oynama niyetiyle değil, tamamen rakibi durdurma niyetiyle faul yapıyor. Dolayısıyla sarı yerine kırmızı kart en doğru karardı. 37’de Adem Büyük’ün golü ofsayt gerekçesiyle iptal edildi. VAR’dan ofsayt çizgisi çekilerek karar doğrulandı(!) Adem’e gelen top savunmanın ayağından gelmişti.

Seri’nin eli penaltıydı...

Burada ofsayttan söz edilemez. Ancak Adem topu koluyla düzeltmişti, bu anlamda gol iptali, Adem’in sarı kart görmesi gerekirdi. 39’da Gökhan Töre’nin faulü sınırdaydı, hakemin 2. sarı kartı göstermemesini kabul edebilirim. 45+2’de ise ceza sahasında Seri topu eliyle oynadı. Bu net penaltıydı. VAR’dan da uyarı gelmedi. Seri uzak mesafeden gelen ortada; elini toptan kaçırmak yerine, koluyla topu oynadı. VAR, devre bitmiş olsa da protokole göre hakemi uyarabilirdi.