Galatasaray’ın Kayserispor ile oynayacağı maça Lig’de henüz iki maçlık tecrübesi olan Turgut Doman atanmış. Trabzonspor maçına atanan Erkan Özdamar da aynı. Yaşanacak bir olumsuzlukta sorumlu hakem olmayacaktır. Bu isimleri henüz olgunlaşmadan görevlendiren Merkez Hakem Kurulu tek sorumlu gösterilecek!

Bu haftaya kadar, Serdar Tatlı başkanlığındaki MHK’nın kadroyu gençleştirme ve yeni yüzlere görev verme çabalarından övgüyle bahsettim. Destekleyen yazılar yazdım. MHK’nın 9. hafta atamalarını gördükten sonra “Bu kadarını da beklemiyordum!” diye içimden geçirdim. Galatasaray’ın Kayserispor ile oynayacağı maça Lig’de henüz iki maçlık tecrübesi olan Turgut Doman atanmış. Trabzonspor maçına atanan Erkan Özdamar’ın durumu da farklı değil. Onun da Doman gibi iki maçlık tecrübesi var.

Emeklemeden koşmak!

İkisi de çok başarılı hakemler olabilir. Yetenekleri ve yeterlilikleri üst düzey olabilir. Ancak kariyerinde henüz 2 maç yönetmiş bir hakem ne kadar yetenekli olursa olsun, henüz olgunlaşmadan böyle zor maçlarda sahaya sürülmez. Emeklemeden koşulmaz! Koşmayı denersen ilk engele takıldığında tepetaklak olman kaçınılmazdır.

Riske gerek yoktu

Deniz Ateş Bitnel’i hatırlatmak isterim. Bitnel bugün hakemlik yapmıyorsa, sebebi henüz hakemliği olgunlaşmadan atandığı zor maçı kaldıramadığı içindir. Şunu açıkça ifade edebilirim: Yarın bu maçlar sorunsuz geçerse bu büyük oranda “şans” ile açıklanabilir. Yaşanacak bir olumsuzlukta ise sorumlu hakem olmayacaktır. Bu isimleri henüz olgunlaşmadan görevlendiren Merkez Hakem Kurulu tek sorumlu olacaktır. Bu kadar riske girmeye, bu genç isimleri bu kadar zora sokmaya gerek yoktu diye düşünüyorum.

Kovid’den sahaya

Diğer yandan Fenerbahçe maçına Halil Umut Meler atanmış. Bu sezon vasatı aşamayan performansa sahip ama tecrübesine söylenecek sözüm yok. Beşiktaş maçında da tecrübeli bir diğer hakemimiz Ümit Öztürk var. Kovid rahatsızlığı nedeniyle 35 gündür sahalardan uzak kalan Öztürk’ü, MHK zor bir maçla sahalara döndürmek istemiş.

20 yıl önceye dönüş!

Dün itibarıyla 2021 yılında FIFA kokardı takacak hakemlerimiz açıklandı. Türk hakemliği adına izahının çok mümkün olmadığı bir listeyle karşılaştık. 40 yaşındaki hakemimiz Yaşar Kemal Uğurlu FIFA listesine yazılmış. Bu yaşlarda kokart takıp -İngiliz, Alman, Fransız, İspanyol ya da İtalyan değilseniz- senede bir-iki tane alt yaş gurubu maçı, bilmem kaçıncı ön eleme maçları dışında, Avrupa’da üst düzey maç yönetme şansınız yok. UEFA ve FIFA bu yaşlarda hakem istemiyor. Genç ve uzun yıllar çalışabileceği hakem istiyor. Son 25 yılın FIFA hakem listelerine baktım. 2001 yılında Ali Aydın 40 yaşında FIFA olmuş. 2003’te İsmet Arzuman 39 yaşında, 2005’te Cem Papila 38 yaşında FIFA kokardı takmış. Anlayacağınız mevcut MHK vizyon olarak 20 yıl önceye dönmüş. Şampiyonlar Ligi’nde maç yöneten hakemlerimizden Çakır 30 yaşında, Palabıyık 34 yaşında FIFA oldular. Palabıyık 40 yaşında Şampiyonlar Ligi’nde maç yönetebildi. Kadromuzdan bir kontenjanı genç bir isim yerine 40 yaşında bir hakeme ayırmanın mantığını ben anlayamadım.

Sivasspor’a VAR müdahalesiyle verilen penaltı doğruydu. Hemen ardından 45. dakikada Kayode yine yerde kaldı ancak faul yoktu. 51. dakikada ise Emre Taşdemir’in Yatabare’ye yaptığı harekete penaltı verilmeliydi.

Dün akşam oynanan maç hakem açısından oldukça zordu. İkili mücadelelerinin çoğunlukta olduğu maçta hakemler kritik kararlar vermek zorunda kaldılar. 8 tane sarı kart çıktı. Maçın hakemi biraz daha hassas olsa kart sayısı daha da artabilirdi. 16. dakikada Taylan Gradel mücadelesinde Gradel kendini çok kolay yere bıraktı. Penaltı beklentileri gereksizdi. 42. dakikada Kayode-Marcao mücadelesine VAR müdahalesiyle penaltı kararı verildi. Doğru bir karardı. Marcao ’nun rakibine dikkatsiz ayak darbesi vardı. Kaçan penaltının hemen ardından, 45. dakikada yine Kayode yerde kaldı, Sivaslılar bir kez daha penaltı beklediler. Bu pozisyonda Marcao ’nun rakibine penaltıyı gerektirecek bir müdahalesi yoktu, devam kararı doğruydu.

Diziyle rakibi bozuyor

51. dakikada Yatabere, Galatasaray ceza sahasında yerde kaldı. Yatabare’nin arkasında kalan Emre Taşdemir Yatabare’nin ayağına diziyle temas edince Yatabare’nin ayakları birbirine takılarak yerde kaldı. Bu pozisyonda penaltı kararı verilse daha doğru olurdu.

Trabzonspor’un iki haftadır süre gelen şanssızlığı bu hafta da devam etti. Fenerbahçe maçında verilmeyen faul kararının devamında korner olmuş ve o kornerden gol yemişlerdi. Aynı maçta verilmeyen bir elle oynamanın devamı da yine korner olmuş, o korner de golle sonuçlanmıştı. Geçtiğimiz hafta Kasımpaşa maçında Nwakaeme’nin göğsünden dönen topa el kararı verilmiş, o serbest vuruş Trabzonspor kalesine gol olmuştu. Aynı şanssızlık bu hafta da devam etti. Trabzonspor’un yediği golden önceki serbest vuruş kararında; Hugo, Davidson’a faul yapmamıştı. Daha doğrusu Hugo, Davidson’a hiç dokunmadı. Dokunmadığı gibi en az 40 cm. önüne doğru kaydı. Alanyalı oyuncuyu rahatsız edecek bir kayış değildi bu. Palabıyık yanıldı ve faul verdi.

UEFA standartlarına göre bir pozisyonun elle oynama olup olmadığına karar vermek için kriterler var: Oyuncunun elleri ve kolları doğal konumda mı? Oyuncu topun eli/koluyla temasını önleyebilir mi? Top oyuncu için beklenmeyen bir top mu, sekerek mi geliyor? Vb… 31. dakikada Fenerbahçe’nin kazandığı gol, öncesinde Valencia topu eliyle oynadığı için VAR müdahalesi ile iptal edildi. Şu ayrıntıya dikkat çekmek isterim. Kurallara göre: “Burada elle oynama varsa, gol iptal edilir ancak bu bir ele çarpma ise gol iptal edilemez.” Bu pozisyonu incelediğimizde: Bana göre Valencia topa doğru hamle yaparken, top vücudundan sekiyor. Göğsüyle topu kontrol etmek için göğsünü öne çıkartıyor ama vücudundan seken top doğal konumda olan koluna temas ederek önüne düşüyor.

Bu noktada başlıyor

Yani Valencia, topla bilerek oynamıyor, top koluna çarpıyor. Dolayısıyla burada VAR müdahalesi tartışmalı bir konu. Tam da anlatmak istediğim husus burada başlıyor. Bizim MHK diyor ki: “Elle oynama kriterlerinin hepsini bir yana bırakın. Eli vücuttan açık görüyorsanız, oynama/çarpma yorumu yapmayın ve golü iptal edin.” Dolayısıyla Türkiye’de hakemlere verilen talimata göre bu golün iptali, “Türkiye sınırlarında!” doğru. Şekil olarak top koluna temas ettiğinde Valencia’nın kolu vücuttan açık.

Ersin’in kırmızı kartına doğru derken, ilk yarıdaki 'pozisyona da' penaltı dememiz gerekir. Eğer ilk yarıdaki penaltı değilse bu da kırmızı kart değil.

13.dakikada Maxim, Rosier mücadelesinde Rosier önce topla oynadı ve sonrasında Maxim’in ayağına bastı. MHK’nin hakemlere vermiş olduğu talimata “Bir oyuncu topla oynadıktan sonra rakibine yaptığı ihlalin önemi yok!” diyor. Dolayısıyla bu pozisyona hakem devam diyerek MHK’nin vermiş olduğu talimatı uygulamış oldu. 55.dakikada Ersin kırmızı kart gördü. Bu pozisyon özelinde baktığımızda: Ortak bir top var. Ersin’in niyeti o topla oynamak ancak oynamaya çalışırken ayağı dizden gergin, hız alarak, kramponunun vidalarıyla rakibinin dizine bir darbesi var. Ciddi faullü oyuna (kırmızı karta) yakın bir hareket.

MHK talimatı kafa karıştırıyor

Ersin rakibine temas etmeden hemen önce topla oynuyor. O zaman MHK’nin verdiği talimat neden burada uygulanmıyor? Madem Ersin topla oynadı. Sonraki temasın bir önemi olmamalı. MHK böyle istiyor! Dolayısıyla Ersin’in kırmızı kartına doğru derken, ilk yarıdaki pozisyona da penaltı dememiz gerekir. Eğer ilk yarıdaki penaltı değilse bu da kırmızı kart değil. MHK’nin önü arkası düşünülmeden verdiği talimat, görüldüğü üzere ciddi kafa karışıklığı doğuruyor.

MHK’nin bir hafta gençlere bir hafta tecrübelilere maç verme prensibi devam ediyor. Geçtiğimiz hafta 4 büyük maçında; Bahattin Şimşek, Ali Şansalan, Atilla Karaoğlan ve Tugay Kaan Numanoğlu gibi genç hakemler düdük çaldı.

Döngü devam edecek mi?

Bu hafta ise Beşiktaş’ın maçında Yaşar Kemal Uğurlu, Galatasaray’ın maçında Abdulkadir Bitigen, Trabzonspor maçında Ali Palabıyık gibi ligimizin tecrübeli isimleri olacak. Fenerbahçe maçına atanan bir diğer tecrübeli hakemimiz Halis Özkahya’nın Kovid-19 testi dün pozitif çıktı. Bugün MHK bu maça yeni bir isim atayacak.

Serdar Tatlı yönetiminin yeni yüzlere yer verme politikası ve genç isimlerin performansı yüz güldürüyor. Diğer yandan tecrübeli isimlerin sahaya sürüldüğü haftalarda hakemlerden sızlanmalar artıyor. Bu hafta tecrübelileri izleyeceğiz. Bakalım bu döngü devam edecek mi?

Çarşamba günü maçların hakemleri kamuoyu ile paylaşıldığında, görevi olan hakemler aynı gün test oluyorlar. Testleri pozitif çıkanlar olursa, TFF Sağlık Kurulu resmi siteden testi pozitif çıkan hakem sayılarını duyuruyor. MHK de bu hakemlerin yerine yeni isimler atıyor.

20’nin üzerinde pozitif var

Maç görevi olmayan ya da maç dönüşü semptom gösterip kendi inisiyatifi ile test yaptıran hakemler de pozitif çıkan vakalar ise kamuoyu ile paylaşılmıyor. Şu anda 20’nin üzerinde hakem ve yardımcı hakem de pozitif vaka mevcut.

Geçtiğimiz ay bu illete yakalanan ve tedavisi tamamlanan Ümit Öztürk bu hafta 1.Lig maçıyla sahalara dönüyor. Bu vesileyle Ümit Öztürk ile birlikte tedavi süreci devam eden ve hastalığı atlatan tüm hakem arkadaşlarıma geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.

73’te Fenerbahçe hücumunda top Naldo’nun eliyle buluştu. Hakem, VAR müdahalesine rağmen kararının arkasında durdu. Ancak Naldo, bir kolunu vücuduna kapatırken, diğer kolunu bilinçli bir şekilde bedenini genişletmek için açıyor. Karar penaltı olmalıydı.

28’de top Orgil’in koluyla buluştu ancak pozisyonda penaltı yoktu, devam kararı doğruydu. 43’te Jahovic, Serdar Aziz’e yaptığı hareket sonrası VAR müdahalesi ile kırmızı kart gördü. Son derece doğru bir kırmızı karttı. Jahovic, rakibinin en savunmasız ve en hassas bölgesine kramponunun vidalarıyla bastı. 73’te Fenerbahçe hücumunda top Naldo’nun eliyle buluştu. Hakem, VAR müdahalesine rağmen kararının arkasında durdu ve penaltıyı vermedi.

Sinan direkt atılmalıydı

Oysa Naldo, topun önüne vücudunu siper ederken, bir kolunu vücuduna kapatırken, diğer kolunu bilinçli bir şekilde bedenini genişletmek için açıyor. Karar penaltı olmalıydı. 83’te Perotti yerde kalınca verilen penaltı kararı doğruydu. Maçın son anlarında Sinan Gümüş, gördüğü kart sonrası hakeme saygısızca bir temasta bulununca ikinci sarı karttan atıldı. Ama burada direkt kırmızıyla atılmalıydı.

Atilla Karaoğlan, tecrübesiz olsa da tutarlı bir yönetim gösteriyor. Dün akşam da başarılı bir maç çıkarttı. 22'de Beşiktaş'ın, 87'de de Malatyalılar'ın penaltı bekledikleri pozisyonlardaki 'devam' kararı doğruydu.

Dün akşamki Beşiktaş-Yeni Malatyaspor maçının hakemi Atilla Karaoğlan, son dönemlerde sıklıkla önemli maçlarda görev almaya başlayan tecrübesiz ama yetenekli bir isim. Zaman zaman hataları olsa da tutarlı yönetimler sergiliyor. Dün de başarılı bir maç çıkarttığını söyleyebiliriz. 90 dakika boyunca faul standardı kabul edilebilir seviyedeydi. Bir-iki sarı kart dışında hata yapmadı. Maç içerisinde cılız penaltı beklentileri oldu ancak bu pozisyonlarda devam kararları doğruydu.

Kurala göre söz edilemez

22. dakikada ceza sahası içinde top Ndayishimiye’nin koluna temas edince Beşiktaşlılar penaltı beklediler. Pozisyonda top Malatyasporlu oyuncunun kafasından koluna gelmişti. Dolayısıyla kurala göre penaltıdan söz edilemez. 87. dakikada bu kez Malatyalılar penaltı beklediler. Kaleye gönderilen şut, Güven’in vücudundan sekerek doğal konumdaki koluna çarptı. Devam kararı kesinlikle doğruydu.