Dün akşam oynanan maçın hakemi Atilla Karaoğlan çok sayıda kritik karar vermek zorunda kaldı. Doğrularının yanında yanlışları da vardı. 23’de Ozan’ın ortasında top Poko’nun parmaklarını sıyırıyor. Kolları doğal pozisyonunda değil. Hakemin göremeyeceği bu pozisyonda VAR’ın devreye girmesi son derece doğru. Fakat Caner’in kullandığı taç atışı öncesi Ozan’ın Halil’e net bir faulü var. Taç yerine Göztepe lehine faul verilmeliydi.

MHK’nın tavrına aykırı 33’te Serdar Aziz, rakibinin önüne doğru kayıyor. Tripic topu çekiyor, sonrasında top çok gerisinde kalınca, kayan Serdar’dan gelen teması kullanarak kendisini yere bırakıyor.Bu penaltıya katılmıyorum. Hele ki son seminerde MHK’nin: “Kolay penaltı istemiyoruz!” tavrına aykırı bir karar. Bence oyunun devam etmesi gerekirdi. 43’de Fenerbahçe ikinci golü öncesi verilen korner kararı tartışma yarattı. Top Nazım Sangare’ye çarpmış gibi görünüyor ama buna kesin kanaat getirmemiz için elimizde net bir görüntü de yok. O yüzden hakem kararına saygı duymak gerekir. 76’da Cisse serbest vuruş kullanılırken, Halil’in topuğuna basıyor ancak top henüz oyuna girmediği için penaltı vermek mümkün değil

Bu haftanın hakemlerini, yönetecek maçları daha önce yönettikleri maçlardaki performanslarını, maçların zorluk/önem derecelerini yan yana koyarak bir değerlendirme yapmam gerekirse yapılan bu atamalarda kusur ve eksik bulabilirim. İlk yapacağım eleştiri de: “Gençleştirme bir plan dâhilinde ve performansa dayalı yapılmalı!” olurdu. Fakat bu hafta ben olumlu tarafından bakmak istiyorum.

Talepleri hayata geçiyor!

Tüm kamuoyu, sahada yeni yüzler görmek istediklerini sürekli söylüyorlar. “Bu hakem gitsin, düdüğü assın” diye söze başlayanlar “Alttan gelen geç hakemler maçlarımızı yönetsin!” diye sürekli demeçler veriyorlar. Yıllardır mikrofonlara konuşulan taleplerin(!) hayata geçeceği bir hafta yaşayacağız.

2 hakem ilk kez...

Ligde henüz 15 maçı olan Atilla Karaoğlan Fenerbahçe, 13 maçı olan Bahattin Şimşek Trabzonspor-Başakşehir gibi önemli bir maç ve sadece ligde 6 maçı olan Tugay Kaan Numanoğlu Galatasaray’ın lig lideri Alanya’yla oynayacağı maçı yönetecek. Turgut Doman ve Mert Güzenge ilk kez lige merhaba derken, Erkan Özdamar ikinci maçına çıkacak.

İyi gelişmeler var

Bu haftanın hakem performanslarını öngörebilmek çok mümkün gözükmüyor. Tecrübe eksiği olan isimlerin neler yapabileceklerini yaşayarak göreceğiz. “Aynı haftada bu kadar cesaret aşırı mı?” test etmiş olacağız. Diğer yandan bir gerçek var ki hakemler açıklandıktan sonra hiçbir hakem ismi sosyal medyada gündem olmadı. Bu bile çok iyi bir gelişme.

Geçtiğimiz hafta sonu, Üst Klasman hakemleri eğitim için İstanbul’da bir otelde toplandı. Eğitimde kullanılan konu başlıkları ve görüntüler, ilk dört hafta ligimizde yaşanan ve üzerinde en çok konuşulan pozisyonlardan seçildi. Japp Uilenberg’in de katıldığı seminerde MHK, tartışılan pozisyonlarla ilgili görüşlerini hakemlere aktardı. Herhangi bir hakemin hatasının üstünü örtmek ya da bir takıma hoş görünmek derdinde olmadılar, yapılan hataları yumuşatmadılar, yanlışları gizlemediler. Bu yönüyle MHK’nın eğitim planlaması övgüyü hak etti.

Penaltı pozisyonları ve kırmızı...

Seminerin ardından, iki çıkarımda bulunmak mümkün…Bunlardan ilki: “En çok tartışılan pozisyonlarda MHK, hakemlerin kararlarını onayladı.” Trabzon kanadının tepkisini çeken, Denizlispor maçında Nwakaeme’nin iptal edilen penaltısı ve yine aynı maçta, Serkan’ın yerde kaldığı, Trabzonsporlular'ın penaltı beklediği pozisyondaki; hakem Volkan Bayarslan’ın devam kararı doğru olarak değerlendirildi. Gaziantep FK maçlarındaki penaltı pozisyonu ve Flavio’nun kırmızı kartında da Aydınus haklı bulundu.

Kritik konu: VAR müdahalesi

Ligin ilk maçında Fenerbahçe maçında yaşananlarla ilgili Rizespor Başkanı Sayın Hasan Kartal’ın zehir zemberek açıklamalarının muhatabı Arda Kardeşler'in de pozisyonlarda haklı olduğu ifade edildi. Bu seminerin ikici önemli konusu ise “VAR müdahale çizgisi” olarak öne çıktı. MHK sene başında “Kolay penaltı istemiyoruz!” açıklaması yapmıştı. Bu fikrinin arkasında duruyor ve kolay penaltılara müsaade edilmesini istemiyor. UEFA/FIFA normlarının ve VAR Protokolü’nün emrettiği 'Açık, bariz hata' kavramının dışına çıkılarak, müdahale çıtası aşağıya çekilerek, VAR’ın devreye girmesi isteniyor.

İki elle sarılmak penaltı!

Ayrıca serbest vuruşlar sırasında ceza sahası içinde oyuncuların birbirine sarılarak yaptığı mücadelelerde, daha hassas olunmasını ve iki el kullanılarak yapılan bir müdahale olması durumunda, penaltı olarak değerlendirilmesi isteniyor. Bu pozisyonlarda VAR’ın da aksiyon alması bekleniyor.

Tartışmalar alevlenecek gibi

Şahsi fikrim penaltılarla ilgili bu yorumlar hakemlerin kafalarını karıştıracak gibi görünüyor. Hakemler bu güne kadar belirlenmiş normların dışında hareket etmeye yönlendiriliyor. VAR devreye girdiğinde ve hakemler kenara geldiklerinde tartışmaların sonlanması beklenir. Şu durumda, hakemler kenara geldiklerinde tartışmalar bitmeyecek aksine alevlenecek gibi duruyor.

20.dakikada Diagne’ye faul yapıldığı gerekçesiyle, Kasımpaşa’nın Yusuf’la kazandığı gol, VAR müdahalesiyle iptal edildi. Faul pozisyonuna Cüneyt Çakır çok yakındı ve pozisyonu görüp, devam ettirmişti. Pozisyona “Yüzde 100, tartışmasız, net bir faul” diyemeyiz. VAR prensipleri çok net: “VAR kusursuz maç yönetimi vaat etmez, en doğru kararı aramaz, hakemin gördüğü ve değerlendirdiği pozisyonlara karışmaz. VAR hakemin yorum alanına girmez, VAR skandal hatayı arar.”

Cisse’de de bakılmalıydı

Dolayısıyla bu pozisyona VAR müdahalesi asla gerekmezdi. Şayet bu pozisyon için VAR müdahalesi doğru ise o zaman bir gün önce oynanan Fenerbahçe-Karagümrük maçında Fenerbahçe aleyhine verilen penaltı öncesinde de Cisse’ye yapılan faule sessiz kalan VAR, hata yaptı demektir. Doğrusu iki pozisyona da VAR müdahalesi gerekmez ve hakem kararı esastır.

Maçta iki penaltı kararı var. Bence her ikisinde de hakemler yanılmadılar. İlk penaltıda oyuncunun omuz hizasının üzerinde. Yeni kurallara göre eller kollar omuz hizasının üzerine kalkmışsa ve o el topa temas etmişse, penaltı kaçınılmaz. İkinci penaltı da ise rakibinin gerisinde kalan Lemos, sol dizi ile rakibine bir müdahalede bulunuyor. Doğru bir penaltı kararı verildiği fikrindeyim. Ancak oyuncunun ikinci sarı karttan atılmasının yanlış olduğunu düşünüyorum.

Direkt kırmızı kartla atılmalıydı

Çünkü penaltı kararı verildiğinde aynı zamanda bariz gol şansı söz konusu ise sarı kart gösterebilmek için oyuncunun hem topla oynama niyeti olmalı hem de hamlesini topa yapmalı. Burada Lemos’un direkt kırmızı kartla oyundan atılması gerekiyordu.

Serdar Tatlı başkanlığındaki kurulun ilk iki hafta atamalarını görünce: “Uzun soluklu ligde, MHK kadroyu genişletiyor ve gençleri sahaya sürüyor” yorumları yapmıştık. Bu hafta itibarıyla bu yorumlarımız boşa çıktı. Dört büyük takımın maçlarında, bu ekiplerin sınavlarını defalarca yönetmiş; Cüneyt Çakır, Fırat Aydınus, Mete Kalkavan ve Yaşar Kemal Uğurlu düdük çalacak. Bu isimlerden her birinin bu takımlar lehine ya da aleyhine, sayısız doğru/yanlış kararları vardır.

Daha 390 maç var...

Burada eleştirilecek konu: MHK’nin ligin başında, bu kadar erken; eski isimlere bel bağlamasıdır. Henüz 30 maç oynandı ve geride 390 maç var. Bu atama prensibi tecrübeli hakemleri çok çabuk yıpratır. Diğer maçlar da farklı değil. Hüseyin Göçek, Özgür Yankaya, Alper Ulusoy, Ümit Öztürk’ün de maçları var. Tamamen eski tecrübeli isimlere dönüş gerçekleşmiş. Naçizane benim fikrim; 420 maçlık bu zorlu maraton, dar kadroile tamamlanamaz.

Geniş gruba dağıtılmalı

Mutlaka 6-7 yeni isim kadroya ilave edilmeli. Maçlar 47 kişilik kadro içinde, imkânlar el verdiği ölçüde daha geniş bir gruba dağıtılmalı. Böylece tecrübelileri yıpratmamış, daha fazla genç hakeme şans vermiş, kadro içindeki çalışma barışını da korumuş olursunuz. Bunun için de en uygun zaman.Henüz tansiyon yükselmemişken bundan daha iyi fırsat mı olur?

Dün akşam oynanan derbi beklenenin ve son yılların aksine hakem ekibi açısından çok rahat geçti. Fazla kritik pozisyon yaşanmadı. Maçın hakemi Ali Palabıyık, 90 dakika maçın kontrolünü elinde bulundurdu. Maç süresince bazı kart hataları ve birkaç önemsiz faul hatası oldu. Maç içinde cılız penaltı beklentileri oldu. Tamamında devam kararları yerindeydi. 88’de Luyindama, Ferdi’nin eline kazara basıyor. Hakemin pozisyonu devam ettirmesi doğruydu. 10’da Thiam, 11’de Valencia, 56’da Marcao yaptıkları faullerde sarı kart görmeliydiler. Ayrıca Taylan ve Gustavo’nun kartlarının da hatalı olduğunu düşünüyorum. Erol Bulut’un sarı kart gördüğü pozisyonda, Ömer Bayram’ın lehine çaldığı faul düdüğünde hatalıydı. Tisserand’ın müdahalesi topaydı.

Bariz gol şansı...

Maçta tartışılacak tek kritik karar bence 23’te yaşandı. Falcao topla buluşup tam ceza sahasına girecekken, Tisserand, topu eliyle oynadı. Palabıyık ise sarı kartını çıkarttı. Top her ne kadar yüksekten gelse de; şiddeti ve düştüğü yere baktığımda Falcao’nun topu kontrol etme olasılığını yüksek görüyorum. Dolayısıyla “bariz gol şansı” nedeniyle kırmızı kartın bu pozisyonda daha doğru olduğunu düşünüyorum. Fakat bu yorumum göreceli, sana göre/bana göre bir değerlendirme. Dolayısıyla tartışılan bir karar için VAR müdahalesinin yapılmaması da doğru görünüyor.

Feghouli'nin attığı gol, Diagne ofsaytta olduğu gerekçesiyle iptal edildi. Hakem kararında haklıydı. Feghouli topa vurduğunda Diagne kalecinin gerisindeydi ve kalecinin görüş alanında değildi. Top kaleye girene kadar Diagne hareketsiz kalsa ofsayttan söz edemezdik.

Ancak Diagne Feghouli’nin şutundan sonra öne doğru koşu yapıyor ve kalecinin görüş alanına giriyor. Üstelik topun geçiş yolu ile kalecinin arasında kalıyor. Kalecinin topa hamlesini kısıtlıyor. Yani “Rakibekaleciye müdahale” ediyor! Ofsayt doğru karar.