Mehmet Topal’ın golünde VAR müdahalesiyle verilen ofsayt kararı sadece dün oynanan maçın değil, sezonun tartışmalı pozisyonları arasına girecektir. Yarınlarda bu pozisyonla ilgili yetkili/yetkisiz, bilgili/bilgisiz kişilerden çok sayıda yorum duyacağız. “Ofsayt” diyenler olduğu gibi “Ofsaytla ilgisi yok!” diyenler de olacaktır. Temel olarak, Montero’nun topa dokunmamak için yaptığı hamlenin kaleciyi etkileyip etkilemediğine karar vermek gerekecek. Kararla ilgili kurulacak her cümle, o cümleyi kuran kişinin kendi yorumu olacaktır.

Çakır, talimatlara aykırı davrandı

Montero’nun hareketi, ofsayt verilmesi için yeterli olsaydı, dünya çapında kariyeri olan Çakır, birkaç açıdan pozisyonu izledikten hemen sonra kendi kararını verebilirdi. O da pozisyonla ilgili net bir görüş oluşturamadı ve talimatlara aykırı davranarak yardımcısını yanına çağırdı. Bu kadar zor karar verilen bir pozisyon için “açık ve bariz” bir hatadan söz edilebilir mi?

VAR protokolü çok açık!

Evrensel VAR protokolü çok açık: “Açık, bariz, net” ihlaller VAR’ın konusudur. Yoruma açık, sana göre/bana göre olan pozisyonlar VAR müdahalesi gerektirmez. VAR en doğru kararı aramaz. Skandal hatayı arar.” Tüm bunlar temel prensiplerdir. Dolayısıyla ofsayt diyenlere de bir sözüm olmaz ama bu pozisyona VAR karışmamalıydı. Kendi namıma şunu söyleyebilirim. Beşiktaşlı oyuncunun (Montero) toptan ayağını çekerken yaptığı hamlenin ben kalecinin hareketlerini engellediğini, dikkatini dağıttığını düşünmüyorum ve gol kararı verilmesini daha doğru buluyorum.

Maçın hakemi Halil Umut Meler, 90dakikaboyunca başarılı bir maç çıkarttı. Çaldığı doğru ve tutarlı düdükler oyuncular tarafından kabul görünce, maç rahatladı. Oyuncular kendi işini, hakemde kendi işini yaptı. 20. dakikada Umar’ın şutuna top Edgar’ın doğal pozisyonda olmayan kolundan döndü. Hakem görememişti ama VAR’ın yerinde bir müdahalesiyle doğru bir penaltı kararı verildi. Edgar’a gösterilen sarı kart da doğruydu.

Penaltı kararı doğru

41. dakikada Hamsik’in şutunda top Bolasie’ye çarparak kornere gitti. Meler penaltı düdüğü çaldı. Görüntüler çok net olmasa da bence top Bolesie’nin koluna çarpıyor. Kolu doğal konumda değil. Dolayısıyla penaltının doğru olduğu kanaatindeyim.

Yeni Merkez Hakem Kurulu ilk atamalarını gerçekleştirdi. Çok kısa süre önce göreve gelmiş olmaları nedeniyle, atamaları hazırlayabilmek için 24 saatleri bile yoktu. Doğal olarak, hakemlerin ceza, sakatlık gibi olumsuzluklarına da tam hâkim değillerdi. Bu şartlar altında yapılan atama hatalarına kusur bulmak ve eleştirmek de çok sağlıklı bir yaklaşım olmaz diye düşünüyorum.

En iyi dört...

Dört büyük takımın maçlarına atanan hakemlere baktığımızda; Cüneyt Çakır, Fırat Aydınus, Halil Umut Meler ve Yaşar Kemal Uğurlu’yu görüyoruz. İlk 10 hafta hakem performanslarına genel manada bakarsanız, bu dört hakemin en iyi dördü oluşturduğunu söyleyebilirim.

Performansı yüksek isimler

Taze göreve başlayan MHK da risk almadan ilk haftayı, performansı en yüksek olan isimlerle geçmek istemiş. Bu da mantıklı duruyor. Diğer yandan bazı yazılı ve görsel medyada dillendirilen ve gerçekliği hakkında bilgimiz olmayan, 'Hakemliği bitirilecekler' listesinden ilk haftada görev verilen isim olmamış. Bu söylentilerin doğru olup olmadığını ancak sonraki haftalarda öğrenebileceğiz.

Dakika 11: Galatasaray hızlı hücumunda güzel bir avantaj oynattı ama avantaj sonrası Umut Meraş’a, Halil’e yaptığı kontrolsüz müdahaleden dolayı sarı kart göstermeliydi.

Dakika 14: Teixeira’nın eli Taylan’ın yüzüne geldi. Etkisi düşük bir müdahaleydi. karta gerek yoktu.

Dakika 28: Teixeira, Galatasaray ceza sahası içinde yerde kaldı. Marcao’nun rakibine penaltıyı gerektirecek bir hamlesi yoktu. Öncesinde kalkan ofsayt bayrağı yanlıştı.

Dakika 45+2: Teixeira topla ilerlerken dengesini kaybedip düşüyor. Düşerken dirseği kerem’in yüzüne geliyor. Sınırda bir müdahale. Ben bu pozisyonda Teixeira’ya sarı kart çıkması gerektiği fikrindeyim.

Dakika 53: Batshuayi, Yedlin’le mücadelesinde penaltı bekledi. Hakemin devam kararı doğruydu.

Dakika 58: Bu kez Larin yerde kaldı ve penaltı bekledi. Marcao’nun Larin’e bir müdahalesi yok, devam kararı doğru.

Dakika 62: Beşiktaş hücumunda top kornere çıkmak üzereyken, ceza sahası içinde hakemin göremeyeceği alanda, Nelsson ile Batshuayi arasındaki mücadelede Batshuayi, Nelsson’u itiyor. Galatasaary lehine faul kararı verilmeliydi. Hakem göremediği devamında kornerden gol oldu. Oyun durup tekrar başladığı için VAR, bu pozisyona karışamazdı.

Dakika 79: Hakemin Galatasaray lehine verdiği penaltı kararı doğruydu. Vida, elini destek olarak yere koymuyor, başının gerisinde topun geçmesini önlemek için uzatıyordu. Sarı kart da görmeliydi.

Dakika 81: Galatasaray'ın kullandığı penaltı atışı sırasında her iki takım oyuncularından da ceza sahasına girenler vardı. Atış tekrar edilmeliydi.

Dönemi itibarıyla hakem açısından çok zor bir maçtı. Ancak takımların oyun anlayışı ve hakemin dikkati, maçı oldukça kolaylaştırdı. Hakem ekibi maç içerisinde kritik karar vermek zorunda kalmadılar. Ufak tefek faul hataları dışında akılda kalan bir olumsuz hakem kararı olmadı. Hakem ekibi başarılı bir 90 dakikayı tamamlamış oldu.

Göreve gelen Merkez Hakem Kurulları görev sürelerinin sonuna kadar görevde kalamıyorlar. Gelen baskılara belli bir zamandan sonrada dayanamayarak ya istifa ediyorlar ya da görevden alınıyorlar. Serdar Tatlı’nın istifasıyla son 10yıl içinde 9. MHK Başkanı görevden ayrılmış oldu. Artık 10. yılda 10. Başkan'ın göreve başlamasını bekliyoruz. Bana göre bu istifa kararı çok kısa süre içerisinde alındı. Kısa süre öncesine kadar Serdar Tatlı’nın aklında istifa yoktu. Çünkü istifadan36 saat önce MHK içinde değişikliğe gidildi.

36 saatlik üyelik

Metin Tokat üyelik görevinden alınarak, yerine Ankara’dan Ferhat Gündoğdu atandı. Gündoğdu, sadece 36 saat görevde kalan MHK üyesi olarak tarihe geçti. Buradan çok net anlayabiliyoruz ki, Tatlı’nın istifası son 24 saat içinde alınmış bir karara dayanıyor.

Mesajla duyurdu

İkinci dikkat çeken husus da şu: Bugüne kadar tüm MHK başkanlarının istifalarını TFF kaynaklarından öğrendik. Ancak Tatlı’nın istifasını bu yazıyı kaleme alırken halen TFF kaynaklarından doğrulatamamıştık. Tatlı, hakemlerle iletişimde kullanılan, toplu SMS sisteminden hakemlere gönderdiği mesajla istifasını hakem camiasına duyurdu. Anladığım kadarıyla TFF ile istişare edilerek alınmış bir karar değil bu. Tatlı ve kurulunun kendi kararı. Dönüşü olmasın diye veya bir gelişmeye tepki olarak bu yol tercih edilmiş görünüyor. Nezaketen TFF yönetimine bilgi verilmesi gerekirdi diye düşünüyorum.

Gelelim atamalara...

Bu gergin ve ucunun nereye varacağı belli olmayan kargaşa ortamında hakemlerden sağlıklı yönetimler beklemek de biraz hayal olur sanırım. Böylesi zor bir ortamda Beşiktaş-Galatasaray gibi önemli bir derbiyi kaldıracak Türkiye’de sadece 2 isim olduğu herkesin malumu. Biri Çakır, diğeri Aydınus. MHK Aydınus’u tercih etmiş. Tercihle ilgili yapılabilecek hiçbir eleştiri olamaz. Çünkü Aydınus bu maçları daha önce defalarca yönetti ve altından kalktı. Şans dilemekten başka yapacak bir şey yok.

Üst üste Meler!

Bir diğer önemli Fenerbahçe-Alanyaspor maçına ise tecrübeli Umut Meler atandı. Geçtiğimiz hafta Fenerbahçe’nin maçında VAR olarak görev yapan Meler’in, ertesi hafta yine aynı takımın maçında sahada olmasını atama prensibi açısından sağlıklı bulmuyorum.

Karaoğlan riskli

Göztepe-Trabzonspor maçına Atilla Karaoğlan’ın atanması ise beni fazlasıyla şaşırttı. Geçtiğimiz hafta Başakşehir-Beşiktaş maçında görev yapan ve Beşiktaş’ın iki penaltısını vermeyen Karaoğlan, belli ki gözlemcisinden ve MHK’den geçer not almış!

Maçın Rus hakemi Sergei Ivanov'un işi dünkü maçta oldukça kolaydı. Rahat bir maç çıkarttı. Kararları tutarlıydı. Hata yaptığı anda da VAR imdadına yetişti. 32. dakikada Sosa'nın pasında ceza sahasına giren Valencia yerde kaldı, Rus hakem 'devam' dedi. VAR müdahalesi sonucu doğru bir penaltı kararı verildi. 43. dakikada yine Valencia ceza sahası içinde yerde kaldı. Almeida'nın müdahalesi penaltıyı gerektiriyordu, hakem yanılmadı.

Fenerbahçeliler, maçın uzatma dakikalarında önce Pelkas, daha sonra da Valencia yerde kalınca yine penaltı beklediler. İki pozisyonda da penaltıyı gerektirecek bir müdahale yoktu. Hakemin iki pozisyonda da devam kararı doğruydu.

Sloven hakem, Avrupa Şampiyonası’nın iyilerindendi ve EURO 2020’de başarılı maçlar çıkarttı. Yavaş yavaş Avrupa’nın aranan hakemi olma yolunda ilerliyor. UEFA Hakem Kurulu'nun gözdesi. Vincic, dün akşam rahat bir maç çıkarttı. Skor rahatlığıyla birlikte ve oyuncular da iyi niyetli olunca işi hayli kolaylaştı. Ufak tefek kart ve faul hataları olsa da genel manada başarılıydı. Beşiktaş aleyhine verdiği penaltıda VAR yardımı alarak, doğru bir penaltı kararı verdi. 45+1’de Teixeira’nın golünün ofsayt gerekçesiyle iptali de haklıydı. Maçta cılız penaltı beklentileri oldu ama hakemin devam kararları bence doğruydu.