Tarık Ongun ve Bahattin Duran... İkisi de Türk futboluna isimlerini silinmemek üzere kazıdılar! Türkiye’nin gururu oldular. Arkalarında tertemiz, başarılarla dolu bir geçmiş bırakarak, Türkiye’deki hakemlik görevlerine veda ettiler. Büyük ihtimalle “Dünya Kupası olmayınca, hakemlik yapmanın bir esprisi kalmadı!” diye düşünmüş olabilirler. Ben de birlikte görev aldığım ve aynı sahada bulunmaktan gurur duyduğum arkadaşlarıma, yeni hayatlarında başarılar diliyorum. Umarım kararları onlar için hayırlı olur.

İspanya-Çekya maçında beğenildiler

Dün iki arkadaşımı da arayarak kendileriyle görüştüm. İkisi de zirvede bırakılmış bir kariyerin gururunu yaşıyorlardı. İspanya-Çekya maçının ardından; sahadaki tüm futbolcuların, teknik ekibin, UEFA delege ve gözlemcilerin kendileriyle ilgili olumlu tutumları ve sözleri onları çok mutlu etmişti. “Dört ayın ardından, İspanya’da ilk maçımızı yönettik. Dünya arenasına dönmek kıymetliydi. Geri döndük ve başarılı bir maç çıkarttık. Gönlümüz rahat bir şekilde Türkiye’deki hakemlik kariyerimizi noktaladık!” dediler.

Temsile devam edecekler

Özellikle altını çizdikleri, “Türkiye’deki hakemlik kariyerimizi noktaladık!” cümlesiydi. “Biz Türkiye’de artık hakemlik yapmayacağız. Gelecek neyi gösterir bilemiyoruz. Henüz almış olduğumuz bir karar yok. UEFA ve FIFA dâhil, dünyanın herhangi bir ülkesinde hakemlik yapabiliriz. Türkiye dâhil tüm dünyada eğitimcilik, kurul üyeliği ya da hakemlikle ilgili diğer alanlarda görev alabiliriz. Geçmişte olduğu gibi ülkemizi temsil etmeye devam etme arzusundayız!” dediler.

Cüneyt Çakır bekliyor

Duran ve Ongun isimleri Cüneyt Çakır’dan ayrı düşünülemez. Çakır, alınan bu kararın neresinde diye düşünülebilir. Çakır’ın UEFA ve FIFA’yla iletişiminin ve görüşmelerinin kesintisiz devam ettiği bilinen bir gerçek. Dünya’nın birçok ülkesinden hakemlik ve yöneticilikle ilgili teklifler aldığı da biliniyor. Kendisiyle görüşmedim ancak bu konudaki yorumumu sizinle şu şekilde paylaşabilirim. Çakır’ın TFF ile olan sözleşmesi halen devam ediyor. Kendi başına karar verme şansı en azından etik sebeplerle- şimdilik yok! TFF seçimleriyle ilgili yürüyen bir takvim var. İşleyen takvim ve futbolumuzun daha önemli konuları gündemi meşgul ederken, Çakır futbolumuzda taşların yerine oturmasını ve daha sağlıklı ortamda, ilgililerle birlikte, bir karar verebilmek için bekliyor olabilir.

Kadın hakemlerin öncü isimlerinden Fransız Frappart ve ekibinin fazla zorlanmadığı bir maç oldu. Dünya Kupası'nda görev alacak Frappart için iyi bir antrenman maçıydı. İyi koşan ve atletik özellikleri ön planda olan Frappart, disiplin konusunda yerinde kararlar verdi.

Cernych’in 64'te Ferdi’ye yaptığı harekete sarı kart göstermemesi tek disiplin kusuruydu diyebilirim. 37'deki ilk golümüzde topun çizgiyi geçtiği açıkça görünüyordu. 53'te Cengiz'e yapılan net penaltıyı süzmeliydi. Kendisi atlasa da VA R atlamadı. İkinci penaltıyı ise kendisi; doğru bir kararla verdi.

Maç hakem ekibi açısından çok zor geçti. Halil Umut Meler neredeyse tüm kritik kararlarını VAR yardımıyla verdi. İlk yarının son anlarında Oğuzhan kafa topu mücadelesinde, koluyla Lokman’ın yüzüne kontrolsüz bir temasta bulunuyor. VAR müdahalesiyle doğru bir penaltı verildiğini düşünüyorum.

Hakem yine kaçırdı

Bu penaltının hemen ardından bu kez Bandırmaspor ceza sahası içinde Lokman, Oğuzhan’ı çekerek düşürdü. Yine VAR yardımıyla doğru bir penaltı verildi.

68.dakikada Bandırmaspor’un golünün faul gerekçesiyle iptali de doğru karardı. Yine hakem kaçırdı, VAR kaçırmadı.

Maçın hakemi Halil Umut Meler, yönettiği bu final maçından önce, bu kupanın çeyrek finalinde ve yarı finalinde de görev yapmıştı. Bu açıdan atamayı ilginç olarak değerlendirebilirim. Halil Umut Meler bizim FIFA hakemimiz. Zorluk seviyesi yüksek maçlarda sıklıkla görev alıyor. Dün akşam oynanan maç da kağıt üzerinde zor bir maç olarak görünüyordu. Fakat maçın gidişatı, oyuncuların tutumu, kenar yönetiminin sakin tavırları, maçın beklenenden daha rahat geçmesine sebep oldu.

Faul yapmadan aldı

Maçın hakemini ve yardımcı hakemlerini 120 dakika boyunca zora sokacak herhangi bir pozisyon yaşanmadı. Meler, maçın son düdüğünü çaldığında, her iki takımın da onunla ilgili söz edeceği olumsuz bir kararı olmamıştı. Maçta atılan tüm goller temizdi. Herhangi bir sorun yoktu. Sivasspor’un üçüncü golü öncesi Caner, Gavranovic’den topu kazanırken faul yapmadan topu kazandı.

Maç boyunca Meler, elini beş kez cebine attı. Beş sarı kartı da bence doğruydu. Maçta cılız penaltı beklentileri oldu, hakemin bu beklentilerdeki devam kararları doğruydu.

Maçın hakemi Volkan Bayarslan rahat geçen ve farklı biten maçın elbette sonucuna etki edecek bir hata yapmadı. Fakat maç içinde vermiş olduğu iki önemli karar bu seviye bir hakemin yapacağı hatalar değildi.

Maçın 21. dakikasında Fenerbahçe’nin Serdar’la kazandığı gol VAR müdahalesi ile iptal edildi. Hakem Serdar’ın Gameli’ye faul yaptığını işaret etti. Serdar’ın hücum aşamasında rakibinin formasını kısa süreli çekip bırakması var. Bu çekmeden oyuncunun etkilenip etkilenmeyeceği hakem takdiri. Fazla eleştiremem. Sonrasında yaşanan gerginlikte Barış’ın kırmızı kartının hatalı olduğunu söyleyebilirim. Rakibini iten oyuncu İçin sarı kart yeterliydi. Bu sırada hakem acemice kartını düşürünce onu alayım derken pozisyonu doğru şekilde göremedi. O kaosda Serdar Dursun’a göstermesi gereken sarı kartı da unuttu.

Penaltıyı atladı

35. dakikada Gameli’nin İrfan Can’a faulü penaltıyı gerektiriyordu. Hakem bu pozisyonda topu işaret ederek maçı devam ettirdi.Ancak Gameli ayağıyla tesadüfen topa dokunsa da sonuçlarını düşünmeden kontrolsüz şekilde kaymış ve rakibine net bir faul yapmıştı.

Meşhur fıkrayı bilmeyen yoktur: “Hakkın rahmetine kavuşan biri, cehenneme düşmüş. Cehennemde, üzerinde ülke adı yazan kocaman kazanlar, her kazanın başında da birer zebani varmış. Kazanda kavrulup duranlardan kazara başını çıkarabilen olursa, zebani elindeki sopayla onu aşağıya itermiş. Bir tek, “Türkiye” yazan kazanın başında zebani yokmuş. Bizim adam zebanilere sormuş: “O kazanın başında niye zebani yok?” Zebani demiş ki: “Türkiye’den gelenleri kendi hallerine bırakıyoruz, kurtulmaya çalışan olursa, diğerleri onu hemen aşağı çekiyorlar.”

FIFA yatırım yapmaz!

Durumumuz aynen budur... 8 Mart hakem operasyonuyla, kendi elimizle, bir Türk’ün Dünya futbol tarihine geçmesini önlemiş olduk. Ardı ardına 6 büyük turnuvaya katılan dünyadaki tek hakem, bir Türk olacaktı. Belki de Müslüman bir ülkede oynanacak Dünya Kupası finalini, yine bir Müslüman hakem yönetecekti. Bu zihniyeti sürdürdüğümüz müddetçe de çok uzun yıllar Dünya Kupası’nda hakemimiz olmayacaktır. Hatta bırakın Dünya Kupası’na hakem göndermeyi; UEFA, FIFA; bizim hakemlerimize yatırım yaparken artık iki kere düşünecektir.

Durum daha da vahim!

Neden düşünmesin ki? Türkiye’nin FIFA hakem listesinin geldiği son noktaya bakar mısınız? Bir FIFA hakemimiz disiplinsiz davranışları nedeniyle PFDK’dan ceza alıyor. Bir başka FIFA hakemimiz Avrupa’da katıldığı; “Atletik test, İngilizce Seviyesi, Kural Bilgisi” sınavlarından sıfır çekiyor. Bir FIFA hakemimizin katıldığı sınavda kopya çektiği iddia ediliyor. Bir başka FIFA hakeminin “renk körü” olduğu ve geçersiz sağlık raporuyla hakemlik yaptığı iddia ediliyor. Maalesef durumumuz budur!

Maçın hakemi Ümit Öztürk, üç kırmızı kart gösterdiği bir maçta, iki kırmızıyı VAR yardımıyla verdi. Maçın 9.dakikasında Rosier’in taç atışını önlemeye çalışmasına doğru bir sarı kart çıkmıştı. 19.dakikada ise Rosier-Baku ikili mücadelesinde Rosier ikinci sarı kartı görerek oyundan atıldı. Ben bu pozisyonda Rosier’in rakibine faul yapmadığını, Baku’nün küçük temasları kullanarak kendini yere bıraktığını düşünüyorum. Hakem açısından çözmesi zor bir pozisyon olduğunu söyleyebilirim. Bu pozisyonda düdük çalınmışsa, umut vaat eden ataktan sarı kart çıkması kaçınılmaz olur.

Autla başlamalıydı

37.dakikada Josef’in Berkan’a yaptığı acımasız faulün karşılığı kırmızı karttı. Bu kırmızı hakemin gözünden kaçtı ama VAR müdahalesiyle doğru bir kırmızı kart çıktı. Aynı şekilde 75.dakikada da Jahovic, rakibinin sağlığını tehlikeye sokacak bir faul yaptı. Yine doğru bir kırmızı kartla Göztepeli oyuncu oyundan ihraç edildi. Maçın 88.dakikasında Göztepeliler penaltı beklediler, ancak öncesinde ofsayt vardı. Top bu sırada auta çıkmıştı. Hakem kenara pozisyonu izlemeye gitmediğine göre, ofsaytla maça başlaması hataydı. Maçı autla başlatması gerekirdi.

Zor bir mücadelede, kritik kararlar vermek zorunda kalan Halil Umut Meler, oyun genelinde tecrübesinin de yardımıyla kontrolü elinde tuttu. İki kez penaltı düdüğü çaldı. Bana göre çaldığı iki penaltı düdüğünden birinde hatalıydı. Maçın hemen başında Carole, Cornelius’un kafa vuruşunda, anlamsız şekilde kollarını yukarı kaldırarak topu eliyle oynuyor. Topu görmüyor olsa bile kolları doğal konumun çok dışında ve bu riski almaması gerekir. Meler’in penaltı düdüğünün doğru olduğu fikrindeyim.

Maçın sonlarına doğru, Kayserispor lehine verilen penaltı da ise oyunun devam etmesinin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Bence penaltı hatalı. Çünkü top, her iki oyuncu için de oynama mesafesinde, ortak bir top. Trabzonsporlu Hugo topa hamle yapıyor. Emrah ise oynama mesafesinde olan topa ayağını uzatmak yerine, Hugo’nun topa uzanan ayağının önüne ayağını koyarak, teması alıp düşüyor. Bu pozisyonu izlediğimde ben böyle değerlendiriyorum. Tabi ki hakem açısından zor bir pozisyon ve çözmek çok kolay değil.