49. dakikada Akhisar lehine çalınan penaltıda, kaleci Volkan kendisini geçen Cikalleshi’yi formasından çekerek düşürdü. Hakem Halil Umut Meler yanılmadı. Pozisyon net bir penaltıydı ancak Volkan’a gösterdiği sarı kartta yanıldı. Kartın rengi kırmızı olmalıydı. “Kural değişti, penaltı kararı verilince kırmızı yerine sarı gösteriliyor” diyenleri duyar gibiyim. Değişen kural sadece oyuncunun, topla oynama şansı varken ve topla oynamak için mücadele ederken penaltı yaptığı pozisyonları kapsıyor. Burada Volkan topa müdahale etmek isterken, zamanlama hatası yaparak rakibini düşürseydi, o zaman sarı kart yeni kurala göre doğru olurdu. Oysa ki Volkan’ın topla oynama şansı kalmamış ve topla oynama niyeti de hiç yok. Bu durumlar için kural değişmedi ve halen kırmızı kart gösterilmesi gerekiyor.

Penaltıyı atladı

Hakemin bir diğer önemli hatası ise 67. dakikada yaşandı. Custodio net bir şekilde Topal’ı ceza sahası içinde formasından çekerek düşürdü. Karar penaltı olmalı ve Custodio’ya sarı kart gösterilmeliydi. Fenerbahçe’nin 61. dakikada Josef’le kazandığı golde ofsayt yoktu. Yardımcı hakem Ekrem Kan’ı bu pozisyondaki dikkatinden dolayı kutlamak gerekir.

Ali Palabıyık, Trabzonspor’un attığı 3. golden önce Beşiktaş lehine vermesi gereken penaltıyı atlarken, bu pozisyon dışında çok başarılı bir maç yönetti. Dün akşam Trabzon’da
oynanan maç; bu sezonun değil, belki de son yılların en heyecanlı ve zevkli maçlarından biri oldu. Mükemmel bir zemin, ateşli tribünler ve futbol oynama niyetinde olan futbolcularıyla, keşke bitmese dediğimiz bir 90 dakika izledik. Bu zevkli oyuna; oyuncularla birlikte, hakemin de katkısı büyüktü. Palabıyık ilk dakikadan itibaren ekibiyle birlikte tutarlı kararlar verdi. Doğru verdiği kararlar, iki takımın da hakem ekibine olan güvenini arttırdı. Hakem kartlarında hataya düşmedi.

Sonuca değil, skora etki

Hakemin eleştirilecek tek hatası maçın 64. dakikasında gerçekleşti. Uğur Demirok; Pereira’nın kendisine gönderdiği geri pası kontrol etmeye çalışırken, kendi ceza sahası içinde topu koluyla düzeltti. Pozisyon net bir penaltıydı. Sonrasında gerçekleşen atakta Trabzonspor golü buldu. Neyse ki; bu önemli hata sonuca değil, skora etki etmiş oldu. Bu hatadan dolayı elbette hakemi eleştirenler olacaktır ancak 90 dakika boyunca başarılı bir maç çıkartan Palabıyık’ı aşırı eleştirmek doğru olmaz. Bu pozisyon dışında, maçın genelindeki başarılı performansı göz ardı edilemez.

Ali Palabıyık tercihi; haftanın, belki de sezonun en masum tercihlerinden biri. Hakemlerimizin genel performansına baktığımızda, kadronun tamamına yakını vasatın altında. Palabıyık ise; bu yıl için kendisini ortalama hakem performansının üzerinde tutmayı başarabilmiş bir isim. Ayrıca Avrupa’da başarılı maçlar çıkartıyor.

4 büyüklere atanıyor

Bu yıl Palabıyık’ın da çok kötü maçları olduğunu ifade edenler olabilir. Olayı şu pencereden değerlendirmek gerekir: Palabıyık’ın bu sezon yönettiği 17 maçın 12’si 4 büyük maçı. Ayrıca bu sezon Galatasaray- Beşiktaş, Beşiktaş-Fenerbahçe, Trabzonspor-Fenerbahçe gibi çok önemli maçlarda sahadaydı. Bu kadar göz önünde ve zor maçlar yönetmesi, normalden fazla eleştirilmesine ve yıpranmasına sebep oldu. Bana göre Palabıyık, iyi bir maç planıyla, bu maçın altından kalkabilecek tecrübe ve performans düzeyinde. Ancak bu sezona yayılan genel başarısız hakem performanslarını örnek almaya kalkmaz umarım.

Büyük hatalara ödül!

Geçtiğimiz hafta, dünya futbol tarihinde bir ilki (!) gerçekleştiren; kart göstermek için oyunu durdurup, 8 dakika boyunca oyunu başlatamayan, sezonun en kötü maçlarından birini yöneten Fırat Aydınus’a bu hafta yine maç verilmiş. 1 metre 41 santimetre ofsayttan gol attıran yardımcı hakemi ertesinde maça gönderen Namoğlu, aynı ismi bu hafta derbiyle ödüllendirmiş.

Namoğlu korkuyor mu?

Bu fahiş hataların sahiplerine maç verebilen Namoğlu; haftalardır Barış Şimşek’e ve Tolga Özkalfa’ya neden maç veremediğini açıklamak zorundadır. Yoksa birisinden mi korkmaktadır? Namoğlu’nun oğlu TFF başkanı olsa, bir gün gelecek; ya ömrü vefa etmeyecek ya da sağlığı, o koltuktan ayrılacak. İşte o gün; hakem camiasının en az yüzde sekseninin bir daha yüzüne bakamayacaktır.

Altyapı şart

Kolay değil tabii. Bazı prosedürleri yerine getirmeniz gerekiyor. Önemli bir teknolojik alt yapıya ihtiyaç var. Yayıncı kuruluş kameraları bu sistem için kullanılamayacak. Buna izin yok. 14 ila 20 kamerayla hayata geçecek bu uygulama için; öncelikle gerekli teknoloji satın alınacak, stadyumlara kurulacak. Bu teknolojiyi kullanan, bakımını yapan, arızalarını gideren; yetişmiş teknik elemanlar da temin edilecek. Yani parayı basınca uzaklar yakın olacak, zor olan kolaylaşacak...

İki hakem gerek

Buraya kadar her şey tamam ama son tahlilde ekranın başına bu konuda eğitilmiş ve yeterli donanımı kazanmış iki hakem oturacak. Peki, maçın kaderini değiştiren kararları verecek hakemleri, nereden bulacağız?

100 saatlik eğitim

Bu konuda atılacak ilk adım, VAR kadrosunun oluşturulması. Sonrasında VAR’ların 100 saatlik bir eğitimden geçmeleri gerekiyor. Bu eğitim için kabul edilen makul süre 6 ila 9 ay! Hakem seçme ve onları eğitme işini kim yapacak diye sorarsanız, cevap belli: Merkez Hakem Kurulu...

En başarısız MHK

İşte en kritik nokta burası! Görevdeki MHK, Türk hakemlik tarihinin en başarısız ve yetersiz kurulları arasında anılıyor. Yaşananlar futbol kamuoyunun malumu... Göreve geldikleri günden beri hakem hatası konuşulmayan tek bir hafta yok. Eğitim hak getire, adalet kavramı yerlerde... Yeni bir hakem kazanılamadığı gibi olanların birçoğu da kayıp. Camiada sevgisizlik ve huzursuzluk had safhada.

Atama unuttular

Peki, yaptıkları idari hatalara ne demeli? Maçlara hakem atamayı unuttular. Hem de iki kez... Seminer için gelen hakemleri havaalanında unuttular... Avrupa ile kurulan eğitim köprüsünü koparttılar, FIFA’yı aldattılar, talimata uymayan bir hakemi FIFA yaptılar.

Hakemliği bırakan hakeme maç verdiler!

Aynı hafta maçına, aynı hakemi iki kez atadılar. Hakemi problem yaşadığı takımın maçına iki hafta sonra tekrar atadılar, kulüp isyan bayrağını çekince, sakatlandı diye maçtan geri aldılar. Anadolu’da aynı ilin takımının maçına, aynı ilin hakemini atadılar. Hakemliği bırakan hakeme maç verdiler. Öyle saçma sapan görevlendirmeler yaptılar ki; maçı alan hakem bile şaşırdı. Kurulu uyardı, maçı iade etti. Hangi maçlar olduğunu buradan yazsam, şaşkınlıktan küçük dilinizi yutarsınız.

‘Amatörde deneriz’ diyerek olmaz

Gelinen noktada; elin oğlunun Fransa-İspanya maçında denediği VAR sistemini, Namoğlu amatör maçlarda denemeyi planlıyor! “Riva’ya iki takım getiririz, yazın orada denemeleri yaparız!” diyebilecek ve bunu düşünebilecek kadar bu işin eğitimini önemsemiyor. Merak ediyorum... VAR sisteminde en kritik görevi yürütecek kişinin Yusuf Namoğlu olması; beni endişelendirdiği kadar, sizi de endişelendirmiyor mu?

Maçın hakemi Yaşar Kemal Uğurlu, ekibi ile birlikte dün gece başarılı bir yönetime imza attı. Özellikle pozisyonlara yakın oluşu ve faullerde yakaladığı doğruluk oranı ilk dakikalardan itibaren işini fazlasıyla kolaylaştırdı. Maçın 55 ve 58. dakikalarında art arda çaldığı iki penaltı düdüğünde de haklıydı. İki pozisyonda da yeri çok iyiydi ve tereddütsüz bir şekilde beyaz noktayı gösterdi. İlk yarının son dakikalarında Podolski’nin ayağına basan Renan’a ve maçın son dakikalarında Cem Özdemir’in topuğuna basan Sneijder’e göstermediği sarı kartlar, Yaşar Kemal Uğurlu’nun maçtaki ender iki hatasıydı.

Yardımcılar dikkatliydi

Böylesine başarılı bir maç çıkartan hakem için bu iki kart hatası da ‘nazarlık’ oldu diyebiliriz. Bir parantez de yardımcı hakemler Serkan Olguncan ve Serkan Çimen için açalım. Maç süresince çok dikkatliydiler ve hatasız bir maç çıkarttılar. Hakemin başarısında onların da payı göz ardı edilemezdi.

Karadeniz derbisinde görev yapan Halil Umut Meler oyun genelinde doğruluk oranı yüksek düdükler çaldı. Önümüzdeki hafta oynanacak Beşiktaş maçında cezalı duruma düşen N’Doye’ye gösterdiği sarı kartta haklı idi. Bir pozisyon dışında kart hatası yapmadığını düşünüyorum. 20. dakika oynanırken Kweuke’nin yerde kaldığı pozisyonda, Rizesporlular’ın penaltı beklentisi gereksizdi. Trabzonsporlu oyuncu topa temas etmişti. Meler’inTrabzonspor’un galibiyet golü öncesi ‘kaleciye pas’ değerlendirmesi doğru idi. Rizesporlu oyuncu bilerek ve isteyerek ayağıyla kalecisine pas vermişti.

Penaltı yoktu

Maçın 42. dakikasında Trabzonspor ceza sahası içinde Rizesporlu Nosa ile Trabzonsporlu Durica’nın kafa topu mücadelesinde, iki oyuncu yere düşerken top Durica’nın koluna temas etti. Durica’nın kolu doğal konumdaydı ve elinin topa doğru bir hareketi olmamıştı. Dolayısıyla penaltı yok. Hakemin devam kararı doğruydu.

Maçın hakemi Serkan Çınar Vodefone Arena’da oynanan 16 maçta 4. kez düdük çalarak, ilginç bir istatistiğe imza attı. Oyunun ilk dakikalarından itibaren, Beşiktaş’ın ezici üstünlüğüyle oynanan maçta; skora ve oyunun gidişatına etki edecek olumsuz bir kararı olmadı. Çınar son düdüğü çaldığında, arkasında tartışılacak bir karar bırakmadı ve oyun genelinde başarılıydı. Beşiktaş’ın ilk golünden önce Politevich’e Babel’in, faulü gerektirecek bir müdahalesi yoktu.

Güçlü olmalıydı

Hakemin oyunu devam ettirmesi ve gol kararı vermesi doğruydu. Hakemi eleştireceğim tek bir pozisyon var. 21. dakikada oyun gerginleşince, her iki teknik direktörün dördüncü hakeme ve Çınar’a aşırı itirazları ve tepkileri oldu. Burada iki teknik direktörü de mahcup bir ifadeyle değil, güçlü ve kararlı bir beden diliyle uyarmalıydı.

Şampiyonluğa oynayan Başakşehir ve Beşiktaş ’ın maçları haftanın en önemli maçları durumunda. Dolayısıyla bu maçları yönetecek hakemler de titizlikle seçilmeli. Lider Beşiktaş ’ın maçında görev yapacak Serkan Çınar bu sezonun performansı en düşük 2-3 hakeminden biri. Son haftalarda yönettiği Süper Lig ve 1. Lig maçlarında sonuca tesir eden ödemli hataları var. Bu sezon tartışılmadığı maç neredeyse yok gibi! En son görev yaptığı Konyaspor-Antalyaspor maçındaki yönetimi nedeniyle uzun bir süre Süper Lig ’de maç alamadı. Bu sırada yönettiği 1. Lig maçlarında da başarısız oldu. Böyle bir isim; maçsız geçen 50 günün ardından nasıl olup da liderin maçına atandı, anlayamadım.

Yanlış ortada

Başakşehir maçında ise Mete Kalkavan ’a görev verilmiş. O da en son Antalyaspor-Beşiktaş maçındaydı. Aboubakar ’a gösterdiği kırmızı kartla önemli bir hataya imza atmıştı. Öyle ki taraflı tarafsız tüm kamuoyu ve hakem yorumcuları bu kartın yanlış olduğu konusunda hemfikirken; Namoğlu dalga geçercesine bu haftanın en önemli maçlarından birine Kalkavan ’ı atamaktan çekinmedi.

Dengeler bozuldu

Sayın Namoğlu: Hakem atama yetkisi; adaletten şaşmadan, hak edene hak ettiği görevi tevdi etmeniz için size verilmiştir. Yaptığınız bu iki atama, geri kalan tüm hakemlerin dengesini bozmuştur. O zaman size şunu sorarım: “ Haftalardır Barış Şimşek, Tolga Özkalfa neden maç alamıyorlar? Sakın ‘ hatalı maç yönettiler’ demeyin! Son haftaların en çok hata yapan isimlerini, en önemli maçlara atadınız. Özkalfa ve Şimşek ’e maç vermemenizin nedeni, bazı kulüp başkanlarından korktuğunuz için olmasın!