Maçın hakemi Ali Şansalan için rahat bir maç olduğu fikrindeyim. Çok fazla kritik pozisyonuna karşılaşmadan, kritik karar vermeden maçı tamamladı. Maçta üç kez elini cebine attı, üç sarı kartı da doğruydu. Üç pozisyonun kahramanı da Gedson’du. 26’da Gedson ayağını rakibi için tehlikeli olacak şekilde kaldırdı ve rakibin omzuna temas etti. Fakat burada bir acımasızlık ya da yaralayıcıcılık yoktu sarı kart yeterliydi. 54’te Ahmet Oğuz, Gedson’un ayağına bastı ve haklı olarak sarı kart gördü. 90+1’de Kahraman kayarak yaptığı faulde, Gedson’u düşürdü. Yine çıkan sarı kart doğruydu.

İptal kararları doğru

Beşiktaş’ın Cenk ile kazandığı ikinci golde faul yoktu. Cenk nizami şekilde kafaya yükselip, topa en yüksek noktada vururken, topa yükselmeyen Ahmet Oğuz’un yüzüne eli belli belirsiz geliyor. Bence bu temas, ihlal olacak bir temas değildi. Gol kararı doğruydu. Konyaspor’un iki golü ofsayt gerekçesiyle iptal edildi. Yardımcı hakem Esat Sancaktar’ın kaldırdığı bayraklar doğruydu

Abdulkadir Bitigen, sezonun en kötü hakem performanslarının arasına girecek bir yönetim sergiledi. 9’da Tete, Van de Streek’in çok küçük bir temasıyla yerde kalınca VAR devreye girdi ve penaltı kararı çıktı. Penaltı yok ve VAR müdahalesi yanlıştı. 16’da Kerem’in Kaluzinski’ye müdahalesi faul ve sarı karttı. 30’da Tete, Saric’le kafa topu mücadelesi ceza sahası içindeydi ancak burada ben penaltıyı gerektirecek bir temas göremedim. 37’de Galatasaray’ın Vinicius’la kazandığı golün iptali hatalıydı. Kaluzinski’nin iki ayağı yerdeydi, yükselmekte gecikiyordu ve Galatasaraylı oyuncu sadece ellerini rakibin üzerine koymuştu. Bence etkili bir itmesi yoktu. 57’de Erdoğan’ın Köhn’ü düşürdüğü pozisyon net penaltıydı. Erdoğan’ın sarı kart da görmesi gerekirdi, kontrolsüz bir faul yaptı.

Faul bile çalınmadı

59’da taç çizgisi kenarında Kerem Demirbay, Erdoğan’ı itti. Yere düşen Erdoğan ekstra bir hamleyle ayağını yükselterek Kerem’in yüzüne vurmaya teşebbüs etti. Erdoğan burada kırmızı görmeliydi. 64’te sarı kartı olan Torreira, Larsson’un kavalına bastı. Kırmız kartlık bir hamleydi. En kötü ikinci sarıdan atılmalıydı. 67’de Buksa, Torreira’nın yüzüne dirseğiyle acımasız bir darbede bulundu. Burada Buksa kırmızı görmeliydi ama faul bile çalınmadı.

Maçın hakemi Cihan Aydın, faulleri atladı, çok net kartları atladı, oyun içerisinde bir standart tutturamadı. 72’de Porozo ceza sahası ön çizgisinde, Ferdi’nin üzerine sıçrıyor. Toptan önce Ferdi’yi düşünüyor. Pozisyon net bir faul ama görüntülere göre santimlerle ceza sahası dışında görünüyor. 81’de Fall, Oosterwolde’yi ceza sahası yan çizgisinde düşürdü. Pozisyonda ilk temas ceza sahası içinde. Penaltı verilmesi gereken bir pozisyondu ancak ceza sahası dışından serbest vuruş verildi. 89’da Tadic, Benounes’in ayağına basıyor. Kramponun üzerine basıyor. Çok yukarıya bir hamlesi yok. Sarı kart çıkması gerekirdi ama Aydın faul dahi çalmadı. Maçın uzatma dakikalarında VAR müdahalesiyle Fenerbahçe lehine penaltı verildi. Pozisyonla ilgili düşündüklerim:

3 maddede pozisyon

- Bu pozisyonla ilgili ilk ve net fikrim, pozisyonun asla VAR’ın konusu olmadığı yönünde.

- Pozisyonun tüm açılarını izlediğimde ele temas hissiyatı uyandıran açılar olsa da ele teması net olarak ispatlayan bir açı göremedim.

- Oyuncunun elinin doğal konumda olup olmadığı tartışma konusu. Elini topa götürmek yerine aksine kaçırıyor görüntüsü var.

Maçın ünlü İngiliz hakemi Antony Taylor, kariyeriyle uyuşmayan bir maç yönetti. Faul değerlendirmeleri vasat, kart değerlendirmeleri vasatın da altındaydı. Siyahla beyaz gibi net kartları atladı. Buna karşılık kart olmayan pozisyonlarda kartına davrandı. 22 ve 24. dakikada temsilcimize arka arkaya iki sarı kart çıkarttı. İki kartı toplasak ancak bir sarı kart ederdi.

Net sarıları çıkarmadı

Buna rağmen Mertens ve Barış Alper’in ayağına basılan pozisyonlarda net sarı kartları çıkartmadığı gibi, Barış Alper’in pozisyonunda faul dahi çalmadı. 51’de Preciado, İcardi’ye sarı kartlık faul yaptı ama hakem faulü Sparta Prag lehine çaldı. 70’de Kaan Ayhan’ın net kırmızı kartlık hamlesine sarı kart çıkarttı. VAR devreye girince hatasından döndü ve Kaan kırmızı kart gördü.

Umarım yanılırım ama benim öngörüm, bu uygulamanın yeni polemikler doğurmaktan başka bir işe yaramayacağı yönünde. Asıl tartışma, hakemlerin monitöre davet edilmediği pozisyonlarda yaşanıyor. Dolayısıyla uygulama kamuoyunu tatmin etmeyecek ve yeni talepleri de beraberinde getirecektir.

Bazı konuşmalar merak konusu

Mesela, Başakşehir FK-Kayserispor maçının son dakikasında kaleci Bilal’in kurtardığı penaltıdan sonra hakem ile VAR arasında geçen diyaloğu çok merak ediyorum. Bu penaltının protokole göre tekrarı gerekirken, penaltı tekrar edilmedi. VAR ile hakem ne konuştular merak konusu. Eğer maksat şeffaflıksa, bizim böyle bir pozisyon için şeffaflığa ihtiyacımız var.

‘Ofsaytımsı’ yaşanmasın diye..

Yayınlanan konuşmalarda, yeni bir “ofsaytımsı” vakası yaşamamak için belli ki bazı müdahaleler yapılmış. Buna rağmen bazı diyaloglar tartışma konusu olabilir. Hakemlerin farkında olmadan ağzından çıkan bir kelime başlarına iş açabilir. Konuşma kayıtlarının birinde VAR hakemi: “Top ele gidiyor!” diyor. Bu ifade “İhlal yok” anlamına gelecekken, aslında penaltı için davette bulunmuş.

Senaryolar yazılabilir!

Bir diğer VAR konuşmasında, VAR’daki hakem protokol dışına çıkarak “Penaltı, kart yok!” diyor. Göz önünde bir maçta, sarı kartı olan bir oyuncu için VAR’daki hakemin üzerine vazife değilken böyle bir cümle kurduğunu “Kart yok!” dediğini düşünün. Ne senaryolar yazılır? Bazı kayıtlarda hakemler VAR’dan “Penaltı veriyorum, iptal ediyorum!” diyerek onay alır gibi davranıyorlar. VAR’lar da hakemleri “evet penaltı” gibi yönlendiriyor. Bunlar doğal akışta kulanılan spontane konuşmalar olsa da yarınlar da polemik konusu olmaya çok müsait.

Hakem maça faul ve kart değerlendirmelerinde hatalar yaparak başladı. 13’te Muammer-Szymanski mücadelesinde, Muammer’e sarı kart çıktı. Bu pozisyon sınırları zorluyordu. Muammer, top Szmanski’nin ayağından çıktıktan, neredeyse 3 metre uzaklaştıktan sonra Fenerbahçeli oyuncunun ayağına şiddeti azımsanamayacak şekilde bastı. Kırmızı kart çok daha doğru olurdu.

Son dakikalarda yaşanan gerginlikte iki oyuncuya sarı kart, kulübeden bir kişiye de kırmızı kart çıktı. Hakemin penaltı beklenen anlarda ise devam kararları doğruydu. Sahada sarı kartı hak eden başka oyuncular da olduğu gibi, kulübeden kırmızı kart görmesi gereken başkaları da vardı.

Maçın tecrübeli İspanyol hakemi kendinden emin ve rahat bir maç yönetti. Kullandığı kartlarda, bir sarı kart hatası dışında, hataya düşmedi. Disiplinden taviz vermeyen bir yapısı vardı.

54. dakikada İcardi’nin şutunun direkten dönmesinin ardından topu kontrol eden Barış Alper’e savunma oyuncusu arkadan şarj yaptı. Hakemin yorum alanında olan bir pozisyondu. Penaltı kararı verse yanlış diyemezdik ama o devam demeyi tercih etti.

Pozisyonun hemen ardından yapılan ortada ise top savunma oyuncusunun eliyle buluştu. Burada hakemin devam kararı doğruydu. Çünkü savunma oyuncusunun kendi vurduğu top eline gelmişti.

Kırmızılar doğruydu

62. dakikada Nelsson’un rakibi Birmancevic’i düşürdüğü pozisyonda çıkan kırmızı kart doğruydu. Nelson yaptığı faulle, açık şekilde rakibinin bariz gol atma şansını önledi.

80. dakikada konuk ekipte Rynes, Barış Alper’e yaptığı faulün ardından doğru şekilde ikinci sarı karttan kırmızı kart gördü.

Maçın hakemi Çağdaş Altay kariyerinde ilk kez ligde büyük takım maçı yönetti. Bu tür karşılaşmalar için henüz yeterli olmadığını görmüş olduk. Faul ve kart standardı çok düşük, başarısız bir maç yönetti. Siyahla beyaz gibi çok net kartları atladı. Kart olmayan pozisyonlara ise kart çıkarttı. Ayağa basan oyuncuları, topu tepki için tribüne vuranları görmezden geldi. Üç kez kart görmeyi hak eden Augusto maçı tek sarı kartla tamamladı. Oyuncuların futbol oynamaya odaklı olması, yaşanabilecek daha büyük problemlerin önüne geçti. 42’de Tadic’in Richard’a müdahalesi sınırları fazlasıyla zorluyordu. Hakemin sarı kart kararına yanlış diyemem. Tadic’in bastığı yer tehlikeli olsa da basma anında dizini bükerek, güç transferini azaltmıştı.

Kontrolsüz faul

İlk yarının uzatma dakikalarında çıkan gerginlikte Cengiz sarı kart görmüştü. Hemen bir dakika sonrasında Cengiz’in kolu, Balkovec’in yüzüne geldi. Bu kontrolsüz faul karşılığında, Cengiz ikinci sarı kartı görerek, oyundan atılmalıydı. 47’de Fenerbahçe lehine çalınan penaltıda hakemin hatalı karar verdiğini düşünüyorum. Djiku’nun yerde kaldığı pozisyonda, Alanyaspor savunmasının faulü gerektiren bir müdahalesi yoktu.