Televizyon korkusu!

Kimi insanın fobi haline gelmiş korkuları vardır kuşkusuz. Benim farkında olduğum bir fobim yok ama son zamanlarda televizyon izlemekten korkar oldum. Özellikle şu günlerde yapılan futbolcu transferleri üzerine yapılan yorumlar var ki, izleseniz bir dert izlemeseniz başka bir dert.

1974 Dünya Kupasını canlı olarak izlemek için, babama televizyon aldırmak uğruna günlerce yalvardığımı o günlerden sonra bir gün televizyon izlemekten korkacağım hiç ama hiç aklıma gelmezdi.

Asıl haber kaynağım gazeteler olmasına karşın televizyon icat edildiğinden beri yazılı basının önüne geçtiğinden anlık gelişmeler için zorunlu olarak ekran başına geçiyoruz. Ama o bilgisiz, temelsiz, ana dil konuşma ve yazım kurallarından yoksun ağır çekim yorumlar yok mu, inanın katlanmak da dayanmak da çok zor.

Özel kanallar tamam da ya TRT?

Denebilir ki, elinizde kumanda var, basıp geçin. Konu futbol ve futbolcu transferi olduğunda kanalların birbirinden farkı, yok denecek kadar az. Özel televizyonları anlıyorum. Onların yaşamak için farklı alanlardan kaynağa ihtiyacı var. Peki, bizim TRT’mize ne oluyor? Beni bu yazıyı yazmaya özendiren de zaten TRT Spor oldu.

İsmi lazım değil, bir zamanlar Marmara Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nde benim de öğrencim olan bir yorumcu Mesut Özil’in Başakşehir’e transferini yorumluyor. Böyle ünlü oyuncular yorumlanırken hemen hemen herkes “futbolculuğuna ve kalitesine diyecek söz yok” diye işe başlarlar. Bugünkü futbol ortamında artık futbolcunun geçmişi ona futbol oynatmıyor. Bugününe bakmak gerekiyor. Bu kadarını bile söyleyemiyor çoğu yorumcu.

Göksel Gümüşdağ neyin uzmanıdır?

İşin ilginç yanı, bizim TRT Spor’un yorumcusu “Mesut’un gittiği kulübün başında uzman kişiler var, ben onların Mesut’u eski günlerine döndüreceğine inanıyorum” gibi iddialı ve bir o kadarda temelsiz, içinde yanlışlık barındıran bir tümce kuruyor. Kastettiği uzman kişiler ise kulüp başkanı Göksel Gümüşdağ ve teknik sorumlu Emre Belözoğlu.

Göksel Gümüşdağ neyin uzmanıdır? Uzman olmak için bir alanda en az dört yıllık bir üniversiteyi bitirmek gereklidir. Gümüşdaş hangi spor fakültesinin mezunudur? Emre Belözoğlu ise daha UEFA Pro lisansına bile sahip değil. Kaldı ki bu lisansı alan da konusunda uzman değildir, sadece pratikçidir.

Hele bir “rakamlar dünyası” var ki Türkçe de kullanılan onlarca sözcüğü yok etmiş durumda. Yazmaktan tükenmez kalemim kurudu ama derdimi kimseye anlatamadım. 0-9 arası rakam, 10’dan itibaren sayıdır. Her sayı rakam değildir ama her rakam sayıdır. Yani 5’e sayı diyebilirsiniz ama 100’e rakam diyemezsiniz. İlkokul okumuş her kes bu gerçeği bilir…

Görüntü mü yoksa kültür mü önemli?

Özellikle transfer döneminde rakamlar havada uçuşuyor. Para, tutar, eder, bedel, maaş, aylık, transfer parası gibi sözcükler rakama kurban edilmiş durumda. Bir futbolcu için “rakamı üç milyon dolar” diyeni bile kulaklarımla duydum. Bu nasıl bir anlam ve kavran kargaşasıdır.

Yineliyorum, özel kanallardan dilimize karşı duyarlılık beklesem de yüksek sorumluluk beklemiyorum. Ancak TRT doğru Türkçenin adresi olmalı. Çünkü devletin televizyonu görsellikten çok kültüre önem vermelidir.

Sözgelimi, TRT’de fragman yerine “önizleme”yi gördüğüm zaman ne kadar sevindiğimi tahmin edemezsiniz. Sporda neden ana dile dikkat edilmiyor? Dışarıdan gelen yorumcular neyse, TRT’nin kadrolu çalışanları bu konuda daha duyarlı davranamazlar mı?