İstatistikler maç kazanmaz, fikir verir

Alanyaspor-Galatasaay karşılaşması kafaları karıştıracak kadar değişik pozisyonlar ve sayısal veriler ortaya koymuştur. Öyle ki maçta yaşanılanlara bakıldığında, Alanyaspor’un ikinci devrede topa yüzde 77 oranında sahip olması Einstein’in o ünlü yorumunu özetliyordu sanki: “Önemli olan her şey sayılamaz, sayılabilen her şey de önemli değildir.”

Analitik biliminin ve yaşamda her şeyin sayılabilir olduğu düşüncesinin her geçen gün önem kazandığı bir dünyada sayılar ve verilerin gün geçtikçe önem kazandığı da yadsınamaz. Öyleyse denebilir ki, futbolda reformun öncülüğünü yapanlar için işin sırrı, neleri saymaları gerektiğini bulmak ve saydıkları değerlerin neden önemli olduğunu bilmektir.

Kuşkusuz istatistikler futbolcuların yüreklerinin nelere kadir olduğunu ölçmez ama yaptıklarının ne anlama geldiği konusunda herkese özellikle teknik adamlara neleri kullanabilecekleri hakkında fikirler verir.

Az çabayla çok iş yapmak futbolda her zaman karşımıza çıkan bir gerçektir. Alanyaspor karşısındaki Galatasaray gibi eğer bir takım topa daha az sahip olarak, daha az pas yaparak, daha az şut çekerek ve topa daha az dokunarak daha iyi sonuçlar alabiliyorsa bu onların daha verimli oynadıkları anlamına gelir.

1984 yılında Cumhuriyet gazetesinde yazmaya başladığım günlerde hep bir iddiada bulunurdum. Çünkü futbolda istatistikler ilk kez o yıllarda Cumhuriyet’te kullanılmaya başlamıştı. Eğer bir takım topa çok az sahip olup maçı kazanıyorsa mutlaka yaptığı iyi işler vardır. Derin istatistiksel verilerde derin anlamlar vardır.

Alanyaspor oyunun ikinci yarısında topa yüzde 77 oranında sahip olmuş ama bu üstünlüğünü doğru vuruşlar yaparak lehine çevirememiştir. Ya da o doğru vuruşları yapacak kalitede oyunculara sahip değildirler. Buna karşı Galatasaray savunması doğru hamleler yapıp rakiplerinin vuruş anındaki becerisini bozmuş olabilirler, ek olarak da kaleci Muslera’nın deneyimi sayesinde tehlikeleri savuşturmuş olabilirler. Oyunun uzatma dakikalarında Mustafa Pektemek’in kafayı 7,32 metrelik kale boşlukları yerine Muslera’nın ayağına nişanlaması ise ne Uruguaylının becerisi ne de Galatasaray’ın nitelikli savunma anlayışıyla açıklanabilir. Demek ki artık “Mustafa Pektemek, gol demek” değil.

Oyun Galatasaray ataklarına dönüştüğünde sarı kırmızılı takımın daha kaliteli ve becerikli forvetlere sahip olduğu gerçeğiyle karşılaşabiliriz. Üstelik Galatasaray bu oyun anlayışını forvetlerine güvenerek bir stratejiye bağlı taktik anlayış olarak uygulamış olabilir.

Kaybettiği yedi maçta topa yüzde 65-70 arasında sahip olan Alanyaspor’un, topa sahip olarak maçı kaybedebileceği rakipler tarafından sayısal veri olarak değerlendirilip, topu onlara bırakarak kendi kalelerini korumada başarılı olmuşlar demek ki.

Topa daha fazla sahip olan Alanyaspor’un atakları sırasında son derece basit savunma hataları yapması da sonuca etki eden faktörlerden biri. Santra yuvarlağından kaçırılan bir rakibe gol atıncaya değin engel olamıyorsanız topa sahip olmak anlamını yitirir.

Alanyaspor’da bireysel olarak hata yapan oyuncu sayısı da az değil. Topla fazla oynuyorsunuz ama bu oyun anlayışının içine birçok basit hata yerleştiriyorsunuz. Örneğin Salih Uçar’ın kenarlardan kullandığı duran toplar ve köşe vuruşları… Salih bu uygulamaları yaparken topa vuruş anında bileğini büküyor. Oysa topa doğru vurmak, hız kazandırmak ya da doğru falso vermek için bilek bükülmez, bilek kilitlenir.

Bu yüzden Salih hiçbir ortayı doğru yapamadı. Ayrıca kanatlardan geliştirilen ataklarda yapılan ortalar, topla buluşan oyuncular tarafından çaprazdan kaleye vuruldu. Oysa kale önünde çok uygun durumdaki arkadaşlarına toplar İngiliz alışkanlığı ile indirilebilirdi.

Salih ve diğer arkadaşlarının yaptıkları yanlışlıklar maç süresince devam etti ama iyi teknik adam olarak bilinen Çağdaş Atan bu yanlışları bizim gibi izledi sadece. Futbolda sonucu mükemmel hareketler değil basit olanlar belirler. Basitin kusursuzluğunu futbolcu bilmeyebilir ancak teknik adamlar bilmelidir.