Futbolcu yetiştirmek bu kadar zor mu?

Kulüplerimizin Avrupa’daki başarısızlıkları sonrasında sık sık gündeme gelir. Ligimizdeki yabancı futbolcu sayısı düşürülsün mü yoksa artırılsın mı?

Milli maçlar için ligimize ara verilmişken konuyu tartışabiliriz.

Hafta içinde Avrupa temsilcilerimiz Galatasaray, Beşiktaş ve Trabzonspor Avrupalı rakipleri karşısında mağlup oldular. Uzun yıllar Türk takımları, Avrupalı rakipleri karşısında bu denli ezik futbol oynamıyorlardı. Şampiyonlar Ligi temsilcimiz Galatasaray dört maçta bir puan, sıfır gol. Avrupa liginde oynayan temsilcilerimiz, Trabzonspor dört maçta bir puan, üç gol ile oynuyor. Beşiktaş ise dört maçta sıfır puan çekti.

Tabii ki üç takımımızda gruplarında sonuncu. 80’li yıllara geri döndük. O zamanki gazete manşetleri “ yenildik ama ezilmedik” idi. Hafta içinde hem yenildik hem de ezildik. Demek ki daha kötü durumdayız.

Diğer temsilcimiz M.Başakşehir kötü başladığı Avrupa ligini başarılı bir şekilde sürdürüyor. Kulüp yönetiminin doğru antrenör tercihi ve Okan hocanın üstün performansı, Başakşehiri daha iyi noktalara taşıyacaktır. ( Bana göre, Okan hocalı Başakşehir, Süper Ligin gizli favorisidir ) Okan hoca, Türk futbolu için büyük kazanç. Diğer yazılarımda bu konuyu işlerim.

Şimdi konumuza geri dönelim.

Peki, nasıl oluyor da aynı Ligde oynayıp, takımın biri Avrupa Liginde grup lideri iken diğer üç takım grup sonuncusu?

Yerli oyuncu sayısı mı suçlu?

Ya da yabancı oyuncu sayısı mı suçlu?

Örneğin Galatasaray,

Acaba Galatasaray’ın ilk on birinde yabancı futbolcu sayısı düşük olduğu için mi yenildi? Yoksa fazla olduğu için mi yenildi? Galatasaray son oynadığı Şampiyonlar ligindeki rakibi Real Madrid’den altı/6 yedi. Galatasaray’ın ilk onbiri Muslera(1), Mariano(22), Luyindama(27), Marcao(45), Nagatomo(55), Seri(6), Nzonzi(92), Lemina(99), Feghuli(89), Anone(23), Babel(11)

Tabii ki bu örnek sorumuzu cevaplamıyor ama bir fikir sahibi olmamıza yardımcı oluyor. “Taşıma suyu ile değirmen dönmüyor” gördüğünüz gibi.

Biz Yabancı futbolcu sayısını tartışmakla tartışmayı eksik yapıyoruz. Tartışmanın içerisinde “Biz Türk futbolcusunun kalitesini nasıl arttırırız” konusu da olmalı. Kaliteli yerli oyuncular yetiştirdiğiniz sürece, yabancı oyuncuya bağımlılığınız azalacaktır. Yeterli, kaliteli oyuncu yetiştirmeden yabancı sayısının azaltılması başka sorunları getirecektir.

Öz varlığınız, öz kaynaklarınız, öz sermayeniz ne kadar güçlü ise siz o derece güçlüsünüzdür. Altyapınızda yetişen kaliteli futbolcular, ligin kalitesinde büyük söz sahibidir. Eksik noktalarda yabancı oyuncu transferlerine başvurulur. Yani?

İlk önce üretim..

Üretimi geliştirici düzenlemeyle yabancı oyuncu sınırlama sorunu da çözülebilir.

Türk Futbol Federasyonu bu konuda yönlendirici olabilir.

Olmalı da.

Türk futbolunun çatı kuruluşu futbol federasyonudur. Federasyon, altyapıdan futbolcu yetiştiren kulüplere teşviklerinin yanında bir de yaptırım getirmelidir. Bana göre yaptırımın zamanı gelmiştir.

Şöyle ki ,

Her futbol takımına, ilk on birinde kendi altyapısından yetiştirdiği futbolcu oynatma mecburiyetini getirsin. Süper Ligde oynayan bir futbol Takımının ilk on birinde iki/2 altyapısından yetişmiş futbolcu, birinci Ligde oynayan bir futbol Takımının ilk on birinde üç/3 altyapısından yetişmiş futbolcu, ikinci Ligde oynayan bir futbol Takımının ilk on birinde dört/4 altyapısından yetişmiş futbolcu, üçüncü Ligde oynayan bir futbol Takımının ilk on birinde beş/5 altyapısından yetişmiş futbolcu oynatma mecburiyeti getirilmelidir. Bu yaptırım kulüplerin ve bazı futbol lobilerinin hoşuna gitmeyebilir. Yaptırım Uygulamaya girdikten üç—beş yıl sonra Türk futbolunda yerli futbolcu patlaması yaşanacaktır. Futbol federasyonunun böyle bir uygulaması ile iki sorunu birden aşabiliriz.

1. Altyapıdan oyuncu yetiştirme sorununu,

2. Yabancı oyuncu sınırlama sorununu.

Benim amacım akıl vermek, ukalalık etmek değil. Fikir üreterek çorbada tuzumun olmasıdır.

Rahmetli Seba başkanlığında Beşiktaş kulübü Özkaynak modelini başlattı. Beşiktaş’ın mali sıkıntıları sonucu böyle bir çalışmaya gitmek zorundaydılar ama sonucu çok başarılı oldu. Kulübün kendi tercihi idi. Bu saatten sonra kulüplerin tercihine değil, futbol federasyonunun teşviklerinin yanında yaptırımı ile olacak.

Böyle bir uygulama bütün profesyonel kulüplerimizi altyapılarından oyuncu yetiştirmeye mecbur bırakacaktır. Türk futbolu tüketen değil, üreten durumuna geçecektir. Yurt içinde istediği futbolcuyu bulan kulüplerimiz yabancı oyuncu talebi de düşecektir.

Kazan, kazan!

Konumuza Avrupa’daki 5 elit ligde oynayan Yabancı Oyuncu sayısını inceleyerek devam edelim isterseniz.

İspanyanın La Liga’sında, Fransa’nın Ligue 1’ında ve İtalya’nın Seri A’sında prensip olarak Yabancı oyuncu kuralı aynı.

La Liga’da AB pasaportu bulunmayan 3 Yabancı Futbolcu serbest,

Ligue 1’de AB pasaportu bulunmayan 4 Yabancı Futbolcu serbest,

Seri A’da AB pasaportu bulunmayan 5 Yabancı Futbolcu serbest.

İngiltere’nin Premier Lig’inde Yabancı Futbolcu sınırlaması şartlı olarak yok. Yani Yabancı Futbolcunun Premier Lig’de oynayabilmesi için son 2 yılda kendi Milli Takımının maçlarının % 75inde oynamış olmalı. Yüksek bir kriter. Bu kriterde Premier Lig’i Dünyanın en kaliteli futbolunun oynandığı bir cazibe Lig’i yapıyor. İngiltere’nin AB’den çıkması gerçekleştikten sonra bu kural kalırsa, AB vatandaşı oldukları için İngiltere’de futbol oynayıp yabancı kapsamı dışında kalan birçok futbolcu İngiltere dışında kulüp aramak zorunda kalacaklar.

Almanya’nın Bundesliga’sında Yabancı Futbolcu sınırlaması şartlı olarak yok. Yani Kadroda en az 12 Alman futbolcu ve Almanya sınırlarında altyapıdan yetişen en az 8 Futbolcu bulundurma mecburiyeti var. Fakat 1. takımda oynatma mecburiyeti yok. Alman futbolcuların çoğunu 2. takıma göndererek ilk on birlerini yabancı Futbolculardan oluşturuyorlar. Yeterince uluslararası tecrübesi olmayan bu oyuncuların Alman Milli Takımı’na bir katkısı olmuyor.

Bizde ise yabancı futbolcu sayısında sınırlama var. En fazla 14 Yabancı Futbolcu ve en az 14 Türk Futbolcu kadroda bulundurabilir. Bu 14 Türk Futbolcunun 2’si altyapıdan, 4’ü Türkiye’de yetişme şartı var. Ayrıca bir Türk kaleci bulundurulma zorunluluğu var. Kadronuza dahil edip de oynatmıyorsanız yine istenilene ulaşamıyorsunuz.

Yapmamız gereken kaliteli futbolcu yetiştirmeye katkı sağlayacak Yabancı/Yerli Futbolcu kuralını geliştirmek. Futbolcu yetiştirmeden yabancı oyuncu sayısını düşürmek, yerli futbolcuya talebi artıracak. Bu durum yerli oyuncuların olması gerekenden daha pahalı hale getirecektir. Mali zorluklar yaşayan kulüplerimize ek yük bindirecektir.

Bu önerinin sert olduğunu biliyorum ama Türk futbolunun buna ihtiyacı var. Başarısı altyapısından yetiştirdiği futbolculara bağlı kalan kulüplerimizin , altyapıya yatırım yapmaktan başka şansı kalmayacaktır. Bu da bizim kaliteli futbolcu yetiştirmemize ve futbolcu ihraç eden ülkeler sınıfına sokacaktır. Tüketen bir futbol ülkesinden üreten bir futbol ülkesine geçiş yapacağız.