MENÜ

Engel tanımayan sporcu beslenmesi

Abone Ol Google News
Haberin Devamı

Günlerce, aylarca, yıllarca antrenman yaparak atletik performans hedeflerine ulaşmaya çalışan sporcular yiyip içtiklerine de önemle dikkat etmeleri gerektiğini biliyor. Spor ve beslenme bilimi, son 20 yıldır yaptığı bilgi birikimi sayesinde elit atletlere, kişiye özel performans beslenmesi bilgileri sağıyor. Atletlerin özel hedefleri doğrultusunda, antrenman süre ve şiddetine göre beslenme planı oluşturuluyor. Bu sayede yarışma veya maç gününde istedikleri başarıya ulaşabiliyorlar. Tıpkı elit sporcular gibi bedensel engelli elit sporcular için de performans beslenmesinin önemi büyük. Son yıllarda ülkemizde de sayıları hızla artan ve uluslararası büyük başarılara imza atan birçok engel tanımayan sporcumuz var. Spor sayesinde daha sağlıklı yaşadıkları için daha iyi bir yaşam kalitesine ulaşan sporcular Paralimpik Oyunlar’a katılma şansı da yakalayabiliyor.

Paralimpik Sporlar

Paralimpik sporlar, para halter, para atıcılık, para yüzme, para atletizm, binicilik, bisiklet, boccia, 5 kişilik futbol, kano, goalball, judo, kayak, kürek, masa tenisi, okçuluk, tekerlekli sandalye basketbolu, tekerlekli sandalye ragbi, tekerlekli sandalye tenisi, para dans sporu, voleybol, tekvando ve triatlon sporlarını kapsıyor. Türkiye Paralimpik Komitesi 2002 yılından beri faaliyet gösteriyor. 2004 yılında ilk kez katıldığımız paralimpik oyunlarına (Atina), yalnızca 8 sporcumuz gitmiş. Sporcu sayımız yıllar içinde arttı. Rio Paralimpik oyunlarında sporcu sayımız 79’u buldu. Sporcularımız ülkemizi başarı ile temsil etmeye devam ediyor.

Kimler katılıyor?

■ Amputeler yani vücudunun bir kısmı ya da uzvunu kaybetmiş olanlar.
■ Serebral palsi, travmaya bağlı beyin hasarı, kas kontrolü, denge ve koordinasyonu etkileyen hastalıkları bulunanlar.
■ Zihinsel engelliler.
■ Tekerlekli sandalye kullanan engelliler (felç geçirenler gibi).
■ Görme engeli bulunanlar.
■ Multipl skleroz gibi engeli bulunanlar.

Araştırmalar yeterli değil

Bedensel ve zihinsel engel çeşitliliği göz önüne alındığında, antrenman ve yarışmaları destekleyecek performans beslenmesi çeşitliliği de gözler önüne serilmiş oluyor. Spor ve beslenme biliminde son yıllarda bilgi birikimi ivme kazanmış olsa da paralimpik spor yapan sporcularla ilgili araştırmalar henüz çok az. Bu nedenle genel sporcu beslenmesi prensipleri bu sporculara da adapte edilmeye çalışılıyor. Ancak paralimpik atletlerin bazı özel fizyolojik gereksinimleri olabiliyor. Örneğin omurilik zedelenmesi bulunan atletlerin, fizyolojik gereksinimleri zedelenmenin yerine göre özellikler gösterebiliyor. Sıcak havalarda yapılan spor aktiviteleri sırasında sadece bacaklarını kullanamayan (paraplejik) atletler ile hem kollarını hem bacaklarını kullanamayan atletlerin (kuadriplejik) terleme oranları farklı.

Sıvı ihtiyacı farklı

Kuadriplejik atletlerin terleme kapasitelerinin azaldığı ve buna bağlı olarak daha az sıvı kaybettikleri biliniyor. Bundan dolayı yerine konması gereken sıvı miktarları da bu iki grup atletler için farklı. Aynı zamanda vücutlarını soğutmak için yeteri kadar terleyemeyen atletlerin vücut ısılarının çok yükselmemesine özen göstermek gerekiyor. Bu atletler kaybettikleri terden çok daha fazla sıvı aldıklarında vücutlarında farklı dengesizlikler ve problemler baş gösterebiliyor. Aynı şekilde, yemek yediklerinde, yiyeceklerin midelerinde ne kadar süre kaldığı, vücutlarında bulunan adale kitlesine göre ne kadar enerjiye ihtiyaç duydukları, karbonhidrat, protein ve yağ metabolizmaları, destek ürün gereksinimleri her sporcuda olduğu gibi paralimpik sporculara da özel olarak değerlendirilmesi gereken konular. Bu konudaki araştırmaların artması, sporcuların fiziksel durumlarını göz önüne alarak performans beslenmesi danışmanlığı oluşturulması, başarı ve yaşam kalitelerini olumlu etkileyecektir. Sağlıklı ve bol sporlu günler dilerim.

YORUM YAZ