Sjögren sendromu nedir, belirtileri nelerdir? Sjögren sendromu testi ve tedavisi nasıl yapılır?
Sjögren sendromu, ağız kuruluğu ve kuru gözlere neden olan otoimmün bir rahatsızlıktır. Otoimmün rahatsızlıklarda, vücudun savunma sistemi kendisiyle yüzleşerek çalışır. Bağışıklık sistemi, vücudun bakteri ve virüsler gibi yabancı maddelere karşı doğal savunma şeklidir. Bağışıklık sistemi bazen düzgün çalışmayabilir. Peki, Sjögren sendromu nedir, belirtileri nelerdir? Sjögren sendromu testi ve tedavisi nasıl yapılır? Sjögren sendromu tedavi edilmezse ne olur? Sizler için Sjögren sendromuna dair bilinmesi gerekenleri derledik.
Sjögren sendromu iki şekilde ortaya çıkabilir. Bu durum birincil ve ikincil olarak ikiye ayrılır. Primer Sjögren Sendromu tek başına görülür ve diğer hastalıklarla hiçbir bağlantısı yoktur. İkincil Sendrom, lupus, polimiyozit, romatoid artrit gibi bazı enflamatuar romatizmal hastalıklarla ortaya çıkar. Sjögren sendromu 20 yaşın altındaki kişilerde nadir olmakla birlikte, her yaştan ve ırktan insanda görülebilir. Hastaların % 90'ı ise kadındır.
Haberin Devamı ›
Sjögren sendromu nedir?
Sjögren sendromu, genellikle kuru gözler ve kuru ağız ile kendini ortaya çıkaran bir bağışıklık sistemi sıkıntısıdır. Normalde insanları sürekli olarak mikroplardan koruyan beyaz kan hücreleri, vücut için nemlendirme görevi yapan bezlere saldırır. Sonuç olarak, bu bezler saldırı sonucunda gözyaşı ve tükürük üretemez. Bazen yüzünüzde ve boynunuzda kuru cilt veya eklem ağrıları ve sertliği gibi farklı problemler yaşayabilirsiniz. Hastalık kadınlarda daha yaygındır. 10 sjögren hastasından 9'u kadındır.
Sjögren sendromu belirtileri nelerdir?
Ağız kuruluğu: Ağız normalde tükürük içerir. Aynı zamanda çiğnemeye ve yutmaya yardımcı olur. Sjögren Sendromlu hastalar normalden daha az tükürük üretir. Bu çiğnemeyi, yutmayı ve konuşmayı zorlaştırır. Bu durum tat alma duygusunu da azaltabilir.
Haberin Devamı ›
Kuru gözler: Gözler kuru ve kumlu gibi hissedilir. Gözlerde yanma ve kızarıklık olabilir. Uyurken aşırı mukus (çapak) göz çevresinde birikebilir ve gözleriniz güneş ışığına daha duyarlı olabilir. İyi tedavi edilmezse, Sjögren Sendromu gözlerde kör noktalara ve kornea ülserine (göz küresinin dış kısmına sarılmış) yol açabilir. Nadiren de olsa bu durum görme kaybına yol açabilir.
Şişmiş tükürük bezleri: Tükürük bezleri dilin altında, kulakların önündeki yanağın altında ve ağzın arkasında bulunur. Bu bezler şişmiş veya kabarmış şekilde hissedilebilir. Kabakulak hastalığı ile zaman zaman karıştırılmaktadır. Bazen hassas hale gelebilir ve bu sıkıntılı duruma ateş yükselmesi de eşlik edebilir. Sjögren Sendromunda, hastaların yaklaşık yarısında şişmiş bezler görülür.
Diş çürüğü: Bu ağız kuruluğunun neden olduğu genel bir sorundur. Tükürük bakterisidal maddeler (enzimler) içerir ve bu maddeler bakterilerle savaşır. Böylece diş çürümesine karşı koruyucu görevi görür. Tükürük azaldığında, daha az enzim üretilir. Bu nedenle diş çürümesi daha kolay gerçekleşir.
Ağızda mantar enfeksiyonu: Ağız kuruluğu olan çoğu insanda ağızda yanma ve kızarıklık vardır. Bu sorun, ağızda Candida adı verilen küçük bir mantar tarafından yaratılır.
Haberin Devamı ›
Burun, boğaz ve akciğerlerde kurutma: Kuruluk, boğazın kuru ve sinir bozucu bir his vermesine neden olur. Kuru öksürük ses kısıklığına, koku duyusunun azalmasına ve burun kanamasına neden olabilir. Yaşanan bu kuruluk zatürre, bronşit ve kulak problemlerine yol açabilir.
Kuru vajina: Sjögren Sendromu kuruluktan dolayı vajinada ağrı ve tahrişe neden olabilir. Cinsel ilişkinin kadın için acı vermesine neden olur.
Yorgunluk: Sjögren Sendromunun sık rastlanan bir bulgusudur. Hastalığın kendisi nedeniyle ortaya çıkabilir veya kronik hastalığın neden olduğu fiziksel ve duygusal stresin bir sonucu olarak gelişebilir.
Sjögren sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Sjögren sendromunda uzun süreli bir tedavi planlamak gerekir. Hidroksiklorasin içeren ilaç, hastalığın tedavisinde etkilidir. Başlangıçta sıtma tedavisinde otoimmün mekanizmayı ve kendi vücut hücrelerini yok etmek için kullanılır. Bu ilaç kas ve eklem ağrısı için iyidir. Ağız kuruluğunu hafifletmek için tükürük salgısını artıran ilaçlar da bulunmaktadır.
Haberin Devamı ›
Hassas dişler için uygun diş macunu, gargara, pastil ve sakız önerilmektedir. Kuru gözler yapay gözyaşı damlaları veya jeller ile kuruluktan kurtulabilir. Kornea hasarı varsa, göz doktoru tarafından başka prosedürler yapılabilir.
Sjögren sendromu testi nasıl yapılır?
Sjögren Sendromu için çok farklı test yöntemleri bulunmaktadır. Öncelikli olarak kan testleri yapılmaktadır. Doktorlar, kan hücrelerinin sayılarına, akyuvar sayılarına, iltihap durumlarının tespitine ve karaciğer ya da böbrekteki rahatsızlıklara bu kan testi ile bakmaktadırlar.
Ayrıca göz testleri de bulunmaktadır. Göz kuruluğu ve kornea sağlığı için göz testleri olmazsa olmazdır. Bunlar ile birlikte görüntüleme testleri ve dudak biyopsisi de yapılmaktadır.
Sjögren sendromu tedavi edilmezse ne olur?
Bu hastalığın tedavi edilmemesi büyük tehlikeler yaratmaktadır. Öncelikle gözlerde oluşan kuruluklar sonucunda tedavi etkisiz olursa ya da tedavi yapılmazsa sonu körlüğe kadar uzanabilmektedir. Bunun ile birlikte ağızlarda yaşanan kuruluk neticesinde, tükürük sıvısının yetersiz olmasından dolayı dişlerde çürümeler çok daha hızlı şekilde devam eder. Cinsel yaşamda da insanlara oldukça zor anlar yaşatabilmektedir. Bu nedenle hastalığın tedavisinde gecikmemek oldukça önemlidir.
