EOS kan değeri nedir? EOS değer aralığı kaç olmalı? EOS yüksekliği veya düşüklüğünün nedeni nedir?

EOS, tam kan sayımı neticesinde elde edilen bir değerdir. Bu değer, olması gerekenden yüksek ya da düşük çıktığında bazı hastalıkların işareti olarak kabul edilmektedir.

EOS kan değeri nedir?

EOS, kandaki akyuvarların bir türü olarak kabul edilmektedir. Vücudu; parazit, virüs ya da bakteri tarzındaki zararlı faktörlere karşı korumakla yükümlüdür. Bu sebeple de bağışıklık sistemi açısından oldukça önemli bir elemandır. EOS kan testi ise eozonofil olarak isimlendirilen bu elemanların sayısını göstermektedir. Kemik iliği içerisinde üretilen eozonofiller vücudun farklı dokularında depolanırlar. Birkaç hafta boyunca hayatta kalabilen bu hücreler, kemik iliklerinde yeniden üretilirler.

EOS değer aralığı kaç olmalı?

Eozonofiller, lökositlerin granülositler grubunda yer almaktadır. Bu lökosit türünün referans aralığı; yetişkinler, çocuklar ve sağlıklı olup olmama durumuna göre değişkenlik göstermektedir. Bu bağlamda, yetişkin biri için normal sayılabilecek EOS değerinin mikrolitre başına 500 veya bundan daha az olması beklenmektedir. Bu değer aşıldığı taktirde kişide; hafif, orta ya da şiddetli olmak üzere bazı bozukluklar görülür. Bu bozukluklara ait referans değerleri ise aşağıdaki gibi sıralanır.

- Şiddetli bozukluklar: EOS değerinin mikrolitre çağında 5.000’den yüksek olması durumudur.

- Orta şiddetli bozukluklara: EOS değerinin mikrolitre çapında 1.500 ile 5.000 arasında yer alması durumudur.

- Hafif bozukluklar: EOS değerinin mikrolitre çapında 500 ile 1.500 değerleri arasında kalması durumudur.

Referans alınan EOS değer aralığının aşıldığı durumlar EOS yüksekliği ya da EOS düşüklüğü olarak adlandırılmaktadır. Bu noktada vücuda giren yabancı bir maddeye karşı referans değerin aşılması yükselme olarak kabul edilir. Bu yükselme, vücudun bağışıklık sistemini geliştirmiş olduğu manasına gelir. EOS yükselmesi bu sebeple bağışıklık sisteminde oluşan bazı problemlere işaret etmektedir.

EOS düşüklüğü ise bağışıklık sisteminde problem olduğu halde değerin yükselmemesi olarak ifade edilir. Bu bağlamda vücuda; parazit, bakteri ya da virüs girdiğinde EOS değerinin yükselmesi beklenmektedir. Hastalık durumunda yükselmeyen değerler EOS düşüklüğü anlamına gelmektedir.

EOS yüksekliği veya düşüklüğünün nedeni nedir?

Kandaki eozonofil sayısının mikrolitrede 500 sayısını geçtiği durumlar EOS yüksekliği olarak adlandırılır. EOS yüksekliğine sebep olan başlıca durumlar ise; parazitler, alerji, bazı hastalıklar ve kullanılan ilaçların yan etkileridir. Bu sebepler arasında en yaygın karşılaşılan ise parazitlerdir. Kişinin vücuduna giren; bağırsak kurdu, akciğer kelebeği ya da askariyaz sebebiyle bağışıklık sistemi harekete geçer. Bu hareketin bir sonucu olarak da EOS değeri yükselmeye başlar.

İnsan vücudu çoğu zaman zararlı ya da zararsız maddeleri ayırt edemez. Bu sebeple de zararlı olma ihtimali taşıyan yabancı maddelere karşı alerjik reaksiyonlar gösterilir. Vücutta alerji oluşumunun başlaması ile beraber de kandaki lökosit sayısında artış meydana gelir. Yetişkinlerde ve çocuklarda alerjiye sebep olan başlıca faktörler ise; toz, güneş, polen, glüten ve evcil hayvan tüyleri olarak sıralanmaktadır.

Bağışıklık sistemini negatif yönde etkileyen tüm hastalıklar EOS değerini yükseltmektedir. Otoimmün olarak adlandırılan bu hastalıklar, vücudun savunma mekanizmasına karşı saldırıda bulunurlar. Bu sebeple de vücuttaki eozonofil üretimi artırılır. EOS değerinin yüksek çıktığı başlıca hastalık kanserdir. Kanser türlerinin hepsi hücre sisteminin bozulmasına ve bağışıklık sisteminin çökmesine yol açmaktadır. Kanser dışında EOS seviyesini yükselten diğer hastalıklar ise; astım, egzama, Lupus, romatizma, reflü ve Crohn olarak sıralanabilir.

Düzenli kullanılan bazı ilaçlar da EOS seviyesinin yükselmesine sebep olabilmektedir. Bu seviyeyi normal değerlere düşürmek içinse genellikle yükselme sebebi araştırılır. EOS değerini yükselten hastalıklar tedavi edilir veya ilgili alerjen maddelerden uzak durulur. EOS düşüklüğünün görüldüğü durumlar ise daha spesifik konulardır ve aşağıdaki gibi sıralanmaktadır.

- Kısa süre içerisinde yüksek oranda alkol tüketimi.

- Aşırı stresli bir yaşam tarzı.

- Böbreküstü bezlerde görülen bazı fonksiyonel bozukluklar.

- Tümör sebebiyle vücutta aşırı kortizol salgılanması.

- Doğum kontrol hapı ya da östrojen içeren ilaçların kullanılması.

- Kan şekerindeki ani düşüşler.