Stockholm sendromu nedir, belirtileri nelerdir? Stockholm sendromu testi ve tedavisi nasıl yapılır?

Stockholm Sendromunun ortaya çıkış hikâyesi de oldukça şaşırtıcıdır. Banka soygunu ile dünyaya kendini tanıtan Stockholm Sendromu, insanların kendileri için kötü sonuçlar doğurabilmesine sebep olmaktadır.

Stockholm sendromu nedir?

İnsan onu belaya sokan durumları seven, kucaklayan ve hatta savunan koşulları normal görmeye başlıyor. Zor bir duruma düşmenin nedenlerini kavrayamamak, onu zor bir durumda, acı verici, ezici, üzücü veya koşullarda bırakan kişiyi haklı çıkararak onlarla beraber olma isteği duyuyor. Kısacası, bu şekilde tanımlanan Stockholm Sendromunun nasıl ortaya çıktığına bakmak daha etkili olacaktır.

Stockholm Sendromu adını 1973'te İsveç'in başkenti Stockholm'de meydana gelen bir banka soygunu olayından alıyor. Banka soyguncusu tarafından yaklaşık altı gün boyunca rehin tutulan bir banka görevlisi, banka soygunu sonrasında soyguncu ile özdeşleşiyor ve birbirleri arasında duygusal yakınlık hissediliyor.

Olayın detayları ise çok daha ilginçtir. Bankayı soymaya çalışan soyguncular dört banka yetkilisini altı gün boyunca rehin alırlar ve bu süre zarfında banka yetkililerine çok iyi davranırlar, böylece aralarında sıcak bir ilişki kurulur. Banka yetkilileri, polisin operasyon yapacağını fark ediyor ve soyguncuları uyararak kaçmalarına yardım ediyorlar.

Hırsızlar tutuklandıklarında rehin alınan banka yetkilileri, mahkemedeki soygunculardan şikâyetçi olmak yerine hırsızların avukatlarını kendi aralarında para toplayarak tutmuşlardır. Ardından soyguncular lehine ifade vermişlerdir. Diğer taraftan bir kadın nişanlısı bırakıp ilgilendiği bir soyguncu ile evlenmek istemiştir. Bu olay o zamanlar “soyguncular bankadan para çalamadılar, ama bazı insanların kalbini çaldılar.” şeklinde yorumlanmıştır.

Stockholm sendromu belirtileri nelerdir?

Her şeyden önce Stockholm sendromunun belirtisi, küçük bir iyilik için bile karşıdaki insana minnettar olmaktır. Şiddete maruz kaldığını reddetmek ve kötüye kullanımdaki öfkenin reddedilmesi de bu belirtiler arasındadır. Ezilen kişi, içinde bulunduğu durumdan dolayı kendisini suçlar. Kötü muamelenin ihtiyaçlarını gözetmek ve ona iyi davranabilmek için istediklerini mutlu bir şekilde yapmak.

Zaman içinde kendi bakış açınızı kaybetmek ve suçlunun gözünden olayları değerlendirmek bu sendromun belirtisidir. Suçluyu iyi bir insan ya da kurban olarak görmemek ve kendisi öldürmediği için tacizciye minnettar olmak gibi duygular bu hastalığın olduğunu göstermektedir.

Belirtileri sıralamak gerekirse:

- Küçük bir iyilik için bile çok yoğun şükran duyguları

- Şiddeti ve şiddet tehdidini reddetme

- Akılcılaştırma

- Kötüye kullanımı önleme gücüne sahip olduğu inancı

- Durum ve istismar için kendini suçlama eğilimi ihtiyaçları

- Küfürlü şiddet davranışını azaltmak için onu memnun etme çabaları

- Dünyayı sömürücü/ istismarcı perspektifinden değerlendirme, kendi perspektifini kaybetme

- Kendini sömürücü/ istismarcı perspektifinden değerlendirme

- Sömürücüyü iyi bir kişi olarak değerlendirme ya da onu bir mağdur olarak görme

- Hayatta kaldığı ve öldürülmediği için istismarcıya minnettarlık duygusu hissetmek

Stockholm sendromu tedavisi nasıl yapılır?

Stockholm Sendromundan şikayetçi insanlar için uzman yardımı gereklidir. Baskı yapan kişinin ya da insanların amacı hakkında farkındalık ve güven duygusu yaratan destek grupları, öncelikle uzmanlar tarafından yapılması gereken şeyler arasında sayılmaktadır.

Stockholm sendromu testi nasıl yapılır?

Stockholm Sendromu için fiziksel bir test bulunmamaktadır. Fakat bu sendromun etkileri sonucunda insanların davranışlarındaki değişiklikleri çok açık bir şekilde görebilirsiniz. Hem ülkemizde hem de dünyada Stockholm Sendromunu içeren filmler çekilmiştir. Aslında farkındalık yaratmak adına en güzel yöntemler arasında Stockholm Sendromunun ekranlara taşınması gelmektedir. Bu şekilde insanlar fiziksel olarak bir teste girmese de kendi kendine Stockholm Sendromuna yakalandığının farkına varabilir.

Stockholm sendromu tedavi edilmezse ne olur?

Stockholm Sendromu tedavisi oldukça önemlidir. Çünkü bu Stockholm Sendromunda işin neredeyse tamamı hastaya düşmektedir. Eğer Stockholm Sendromu tedavi edilmez ise kişi çok fazla insan tarafından kötü emeller için kullanılabilir. Kendi düşüncelerini ifade etmekten yoksun kalabilir. Aynı zamanda başkalarının bakış açılarını kendi fikri ve düşüncesi gibi savunmaya başlar. Böyle istenmeyen bir durumdan kurtulmak için Stockholm Sendromu tedavisine acilen başlanmalıdır.

Psikolojik olarak destek alınması gereken Stockholm Sendromunda tedavi süreci ve sonrası oldukça önemlidir. Özellikle maalesef ülkemizde kadınlar üzerinde gösterilen şiddet duygusu sonrası bazı kadınların “kocamdır, sever de döver de” gibi savunmaları işte bu sendromun somut örnekleridir. İnsanlarda sağlıklı düşünme yeteneği kaybolur. Sürekli çaresizlik duygusu içerisinde yaşamak insanları Stockholm Sendromuna doğru götürebilmektedir.