Prolaktin hormonu nedir, ne işe yarar? Prolaktin düşüklüğü ne anlama gelir, dengelenmesi için ne yapılması gerekir?

Hipofiz bezinden salgılanan prolaktin hormonu, süt hormonu olarak da bilinmektedir. Doğum yapılmasının ardından annenin memelerinden süt salgılanmasını sağlar. Aynı zamanda cinsel arzuları da destekleyen ve üreme sağlığı açısından önemli olan bir hormondur. Kan testi yapılarak bu hormonun kandaki değeri saptanabilmektedir. Prolaktin hormonunun yüksek veya düşük düzeylerde olmasının her ikisi de farklı sorunlara işaret ederler.

Prolaktin hormonu nedir?

Prolaktin hormonu kısaca PRL şeklinde yazılmaktadır. Beynin orta kısmında bulunan hipofiz bezinin üretmiş olduğu hormonlardan biridir. Prolaktin hormonu inşalarda; rahim, beyin, bağışıklık hücreleri, meme, cilt dokusu, yağ dokusu ve prostatta da üretilebilen bir hormondur. Kadınlar üzerinde prolaktin hormonunun memelerden süt salgılanmasını sağlarken, erkeklerde sperm üretilmesi için etkilidir. Aynı zmanada cinsel dürtüler ve isteği belirler.

Kan testinde vücuttaki düzeyi ölçülebilen prolaktin hormonun düşüklüğü de yüksekliğinde sorun oluşturmaktadır. Prolaktin hormonunun hamile olmayan ve doğum yapmayan kadınlarda 25 ng/ml’den daha az olması gerekir. Hamile olan veya doğum yapmış olan kadınlarda ise 34 ila 386 ng/ml arasında değerde bulunmalıdır. Erkeklerde ise 15 ng/ml değerinin altında bulunur.

Prolaktin hormonu ne işe yarar?

Vücutta neredeyse 300’den daha fazla işlevi olduğu düşünülen bir hormondur. Bu işlevler; davranış fonksiyonları, bağışıklık sisteminin güçlenmesi, sıvıların düzenlenmesi, metabolik olaylar ve üreme gibi kategorilere ayırarak düşünülebilir. Bu kadar geniş alana yayılmış olan görevlerinin içerisinde asıl işlevi doğumun ardından anne sütünün üretilmesini uyararak gerçekleştirmektir. Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel arzuları ve cinsel isteği destekleyen bu hormon üreme sağlığı içinde oldukça önemli olan bir hormondur.

Prolaktin yüksekliği ne anlama gelir?

Kandaki prolaktin değerinin olması gereken değer aralıklarının üzerinde olması durumu prolaktin yüksekliğidir. Prolaktini antidepresanlar, östrojen içeren ilaçlar, doğum kontrol haplarının bazıları, reflü ilaçları, epilepsi ilaçları, hipertansiyon ilaçları ve opiat ilaçlar gibi ilaçların kullanımı arttırabilir. Aynı zamanda bazı kronik hastalıkların varlığı, kronik böbrek yetmezliği, akromegali, stres nedenli hastalıklar, tiroit hormonun düşük olması, göğüs duvarına travma gerçekleşmesi ve bazı sistemik hastalıklar prolaktin hormonunun yükseltebilir.

Prolaktin hormonunun yükselmesi kadınlarda:

Düzensiz adet görme ya da adet görememe

Doğum dışında memelerden süt üretilmesi

Cinsel isteksizlik

Vajinada kuruluk

Erkeklerde:

Vücut tüylerinin azalması

Göğüslerde büyüme

Cinsel organda sertleşme sorunun yaşanması

Cinsel isteksizlik

Her iki cinste:

Baş ağrısı

Görme sorunları

Kemik erimesi gibi belirtiler ortaya çıkar.

Prolaktin hormonunun yüksek olması yumurtlamayı engeller ve bu durum gebe kalmayı zorlaştırır. Fakat tamamen gebe kalınmasına engel değildir. Fakat gebe kalmak için hekim ile görüşülerek tedavi olunmalıdır.

Prolaktin yükselmesinde oluşacak sorunlar;

Testosteron ve östrojen hormonlarının düşmesi

Sinirlilik ve stres

Cinsel isteksizlik

Baş ağrısı

Görme problemleri

Hamile kalınmadığı ve doğum yapılmadığı halde memelerde süt oluşması

Uzun süren adet dönemi

Vajinal kuruluk ve vajinal ağrılar

Erkeklerde ereksiyon sorunu, kıllanmada azalma, nadiren memede süt oluşumu ve memede aşırı derecede büyüme

Prolaktin düşüklüğü ne anlama gelir?

Prolaktin hormonunun düşüklüğü çok yaygın görülmemektedir. Vücutta aşırı olarak dopamin salgılanması, epifiz bezinden yeteri kadar hormon salgılamaması, bağışıklık sisteminde meydana gelen bozukluklar nedeni ile oluşan hastalıklar gibi nedenlerle oluşabilmektedir.

Prolaktin düşüklüğü kadınların vücutlarında yetersiz miktarda süt üretimine ve yumurtalık işlevlerinin düşmesine neden olabilir. Doğumun gerçekleşmesinin ardından sütün gelmeyişi prolaktin düşüklüğünün başlıca belirtisidir. Erkeklerde ise bu durum sertleşme sorunlarının yaşanmasına ve erken boşalmaya neden olur.

Prolaktin hormonun dengelenmesi için ne yapılması gerekir?

Prolaktin hormonunun düşük olması halinde öncelikle bu düşüklüğe neden olan durum araştırılmalıdır. Prolaktin düşüklüğüne neden olan çeşitli etkenlerden uzak durulması gerekmelidir. Prolaktin hormonu yüksekliği durumunda ise buna neden olan durumlar araştırılmalıdır.

Değerlerin yükselmesi bir ilaç kullanımına bağlı ise ilaçta değişikliğe gidilmesi gerekir. Kabergolin, bromokriptin ve kinagolid gibi ilaçlar prolaktin hormonunun dengeleyen ilaçlardır. Hekimin vereceği ilaçlar ile dengelenen prolaktin hormonu cinsel performansta ve cinsel istekte artışı sağlayacaktır.