Ferritin (FE) nedir? FE değeri aralığı kaç olmalı? Kanda FE değeri yüksekliği ve düşüklüğünün nedeni nedir?

Kandaki Ferrit miktarı demir eksikliği ortaya çıkarabilir. Vücuttaki demir düşüklüğü bazı hastalıklarında habercisi olur. Fe Değerinin belirli bir aralığı bulunur. Düşük çıkmasının belirli sebepleri vardır. Sağlıklı olmak yaşam kalitesini yükselten en önemli kriterdir. Yaşanan eksiklikler vücudun bazı sinyaller vermesine neden olur. Bu belirtileri bilmek, tedavi için çok önemlidir.

Ferritin (FE) nedir?

Demir insan metabolizmasında çok önemlidir. Ferritin vücutta yer alan demir deposudur. Bir protein türü olan Ferritin, vücut içinde üretiliyor. Normal durumlarda vücuda alanın demirin yüzde 25’i ferritinde depolanmaktadır. Geri kalanı ise hemoglobine gider.

Ferritin daha çok karaciğer içinde yer alır. Bunun yanında kemik iliği, dalak ve iskelet kaslarında da yer alır. Kan içindeki hemoglobin ve ferritin miktarı bazı zamanlarda birbirine karışır. Hemoglobin ve FE Değeri için yapılan test sayımları farklı olduğundan sağlıklı veriler alınabilir.

FE değeri aralığı kaç olmalı?

Kandaki Fe Değeri değerlendirilirken kişinin yaşı ve cinsiyeti baz alınır. Buna bağlı olarak;

* Yetişkin kadınlarda 10-150 ng/ml arasında

* Erkeklerde 12-300 ng/ml arasında

* Yeni doğan bebeklerde 25- 200 ng/ml arasında

* Bir aylık bebeklerde 200- 600 ng/ml arasında

* 2-5 aylık bebeklerde 50 ile 200 ng/ml arasında

* 6 aylık bebekler ve 15 yaş arasındaki çocuklarda 7- 142 ng/ml arasında olması gereklidir.

Kanda FE değeri yüksekliği ve düşüklüğünün nedeni nedir?

Farklı etkenlerden dolayı Fe Değerinin düşüklüğü ya da yüksekliği söz konusu olabilir. Her iki durumdada çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir.

Ferritin düşüklüğü

Fe Değerinin düşük olması demir eksikliği olarak tanımlanabilir. Fe değerinin düşük olması ile vücuttaki demirin yetersiz olduğu görülür. Mevcut demir rezervleri vücudun ihtiyacını karşılamada yetersiz kaldığında vücuttaki demir deposu tükenir. Bu da ferritin seviyesinin azalmasına neden olur. Ferritin Düşüklüğüne neden olan bazı durumlar:

- Yetersiz demir alımı ile emilimi

- Hamilelik esnasında ve ya kronik kan kaybının sebep olduğu rahatsızlıklar

- Aşırı çay ve kahve tüketimi

- Düzensiz beslenme

- İşlenmiş et ürünlerinin sık sık tüketilmesi

- Mide ve bağırsak problemleri

- C vitamini eksikliği gibi nedenler sayılabilir.

FE değeri düşüklüğü belirtileri nelerdir?

Demir depolarının tükenmesi ile yeterince oksijen alamayan doku ve organların işleyişi aksar. Bu da bazı hastalıklara neden olur. Fe Değerinin düşüklüğünde seviye az ya da orta miktar ise herhangi bir belirti göstermeyebilir. Normal değerin altında olan Fe Değeri şu belirtileri gösterebilir.

* Halsizlik ve yorgunluk

* Uyuşukluk

* Sabahları zor kalkma

* Anksiyete

* İştahsızlık

* Toprak ve kireç yeme isteği

* Baş dönmesi

* Baş ağrısı

* Kulak çınlaması

* Unutkanlık

* Saç dökülmesi

* Cilt renginde solgunluk

* Tırnakların kolay kırılması

* Nefes darlığı

* Huzursuz bacak sendromu

FE Değeri düşük olduğunda demir depolarının azalmasındaki neden araştırılır ve demir takviyesi yapılabilir. Bazı durumlarda hekim kişinin diyet uygulamasını isteyebilir.

FE değerinin yüksekliği nedir?

Bu durumda da vücutta gereğinden fazla demir depolanmıştır. Demir vücutta doğal yollarla atılamadığında kan tranfüzyonu sonrasında artış oluşturur. Bu da ciddi organ fonksiyon bozukluklarına neden olabilir. Hatta kalp ve damar sorunları ortaya çıkarabilir.

FE değeri yüksekliği belirtileri nelerdir?

Bu durum daha çok iltihaplı hastalarda, aşırı alkol tüketimine bağlı olan karaciğer rahatsızlıklarında, kronik hastalıklarda, kalıtsal ya da sonradan edinilen demir metabolizması bozukluğu olarak tanımlanan hemokromatoz gibi hastalıklara bağlı olabilir. Fe Değerinin yüksek olduğu durumlarda ortaya çıkan belirtiler şunlar olabilir.

* Çarpıntı

* Halsizlik

* Karın ve göğüs ağrısı

* Eklem Ağrısı

* Cilt renginde koyulaşma

* Kilo kaybı

Bu gibi belirtiler olduğunda mutlaka Fe Değerinin kontrol ettirilmesi önerilir. Demir miktarının neden yükseldiğinin araştırılması tedavi için çok önemlidir. Bu durumun ortaya çıkmasında herhangi bir hastalık olmaması durumunda ilaç kullanımı ile demir seviyesinin düşmesi sağlanabilir. Her iki durumda da hekim kişinin beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesini isteyebilir. Dengeli ve düzenli beslenme pek çok hastalıktan uzak kalmak için en önemli tedbirdir.