Çölyak Diyeti Nasıl Yapılır? Çölyak Diyeti İle Zayıflamak İçin Örnek Diyet Listesi

Çölyak Diyeti Nedir?

Çölyak diyeti aynı zamanda glütensiz diyet olarak da bilinmektedir. Glutensiz diyet, kişinin yaşamı boyunca devam etmek zorunda olduğu bir beslenme tarzıdır. Bu beslenme şekli, çölyak hastalığının temel tedavisi olarak görülmektedir. Diyet içeriğine hastanın glütene olan hassasiyetine bakılarak karar verilmektedir. Kimi hastalar eser miktardaki glütene bile dayanamazken, kimileri de daha yüksek orandaki glüteni tolere edebilmektedir. Bu sebeple çölyak hastaları için belirlenen bir glüten tüketim sınırı bulunmamaktadır.

Çölyak Diyeti Nasıl Yapılır?

Çölyak diyeti kısaca; buğday, arpa, çavdar ve yulaf tüketilmemesi anlamına gelmektedir. Bu tahıl grubunu içeren tüm makarna ve diğer işlenmiş gıdalardan da uzak durulması gerekmektedir. Bunların yanı sıra; patates, mısır, pirinç, et, meyve sebzelerde glüten riski bulunmamaktadır.

Çölyak diyeti hazırlanırken yasaklanan besinler; bulgur, şehriye, kraker, kahvaltılık gerekleri, galeta unu, pane edilmiş et yemekleri, glüten içerikli soslar ve mısır gevrekli çikolatalar. Çölyak hastalarına diyet hazırlanırken alkol seçimi konusunda da bazı sınırlandırmalar getirilmektedir. Buna göre hastanın bira gibi arpa ve malt içeren tüm alkol ürünlerinden uzak durması gerekmektedir.

Çölyak diyetini doğru bir şekilde uygulayan hastalarda komplikasyon riskinin azaldığı görülmektedir. Ancak tedavinin başarılı olması glütenin tamamen beslenme listesinden çıkarılmasıyla sağlanmaktadır. Çölyak diyetinin hastada olumlu birçok etkiye sebep olduğu da gözlenmektedir. Bu kapsamda glütensiz diyet; kemik yoğunluğunu artırmakta, demir be B12 eksikliği anemilerine iyi gelmekte ve büyüme geriliğini de önlemektedir.

Çölyak Diyeti Listesi

Çölyak hastalarına diyet konusunda verilen en büyük tavsiye, bunu bir yaşam biçimine dönüştürmeleridir. Bu kapsamda kişi, tüketimi serbest ya da yasak olan besin grupları hakkında bilgi sahibi olmalıdır.

Ambalajlı bir ürün tüketilecekse de mutlaka etiketi kontrol edilmelidir. Ayrıca yenilecek ürünlerin hazırlık aşamasında glütene deyip değmediği de göz önünde bulundurulmalıdır. Örnek bir çölyak diyeti 1400 kalori seviyelerindedir ve bir günlük program olarak aşağıda listelenmiştir.

Kahvaltı: 1 Bardak şekersiz çay, 1 adet haşlanmış yumurta, 1 dilim beyaz peynir, 1 dilim glütensiz ekmek, domates ve 4 adet zeytin

Ara Öğün: 1 porsiyon meyve

Öğlen: 100 gram kadar ızgara tavuk fileto, 1 kase salata,1 bardak ayran ve 1 dilim glütensiz ekmek

Ara Öğün: 1 Bardak süt ve 2 adet ceviz içi

Akşam Yemeği: 1 kepçe unsuz çorba, 1 porsiyon sebze yemeği, 1 kase yoğurt ya da 1 kase salata

Ara Öğün: 1 bardak şekersiz çay ya da kahve

Çölyak Diyeti Yapılmazsa Ne Olur?

Çölyak hastalarının tedavisi için kullanılan tek yöntem, diyet yaparak glütensiz beslenmektir. Bu diyet tedavisine uyulmadığı takdirde bağırsak yüzeyinde bazı hasarlar meydana gelebilmektedir. Bu hasarlarla bağlantılı olarak da aşağıda listelenen hastalıklar gelişebilmektedir.

- Demir eksikliği

- B12 vitamin eksikliği

- Sindirim sistemi kanseri

- Folik asit eksikliği

- Çölyak krizi

- Bazı nörolojik semptomlar

Besin Olmayan Gluten Kaynakları Nelerdir?

Çölyak hastaları, yiyeceklerine özen gösterse de kullandığı bazı ürünlerden dolayı glütene maruz kalabilmektedir. Bu glüten kaynakları; diş macunu, kozmetik malzemeleri, gargara ürünleri ya da posta pulları gibi oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu sebeple çölyak hastalarının etiket okumaya oldukça eğilimli olması gerekmektedir. Glutensiz gıda ambalajlarında, ambalaja belli olan bir renkte “Glutensiz” manasına gelen bir etiket yer almaktadır.

Çölyak Diyeti Yapılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çok az miktardaki glüten teması bile çölyak diyeti uygulayan kişilerde tehlikeli sayılmaktadır. Bu sebeple diyet uygulanırken beslenme listesi dışında da bazı şeylere dikkat edilmesi gerekmektedir. Öncelikle öğünler için yiyecek hazırlanırken mutfak tezgahı ve kullanılacak diğer aletlerin temizlenmesi gerekmektedir. Buna ek olarak bulaşık süngeri ve diğer temizlik araç gereklerinde de un tozu benzeri kalıntıların yer almaması gerekmektedir.

Yemek hazırlama esnasında kullanılan aletlerin mümkünse yalnızca çölyak hastası tarafından kullanılması tavsiye edilmektedir. Böylelikle glüten içeren besinler ile glüten içermeyen besinler arasındaki etkileşimin önü kesilmektedir.