Potasyum nedir? Potasyum eksikliği (Hipokalemi) nedir? Potasyum eksikliği neden olur, belirtileri nelerdir?

Potasyum sebze ve meyvelerde bolca bulunur. Yetişkin bir insanın günlük potasyum ihtiyacı 4,7 gram kadardır. Hücrelerin yenilenmesini ve vücuttaki elektrik dengesini sağlaması açısından potasyum dengesi çok iyi ayarlanmalıdır. Potasyum eksikliği kas zayıflığına, kramplara ve kabızlığa yol açıyor. Aşırı alınması da vücut dengesini bozduğu için ölümünüze bile yol açabilir.

Potasyum nedir?

Vücuttaki sıvı miktarının kontrolünde önemli rol oynayan minerale potasyum deniyor. Kimyasal bir birleşiktir ve vücuttaki oksijen ve karbonhidrat dengesini sağlar. Sodyum mineraliyle birlikte vücuttaki elektrik dengesini de sağlar. Vücutta sıvı tutulmasına yol açan aşırı sodyumun etkilerini dengeleyerek, sıvı seviyelerinin belirli bir aralıkta kalmasına yardımcı olur.

Potasyum, vücudun enerji depolamasına ve damarların sağlıklı çalışmasına yardımcı oluyor. Potasyum eksikliğinde vücutta enerji depolanması yeterince sağlanamıyor. Bu da yorgunluğa ve halsizliğe yol açıyor.

Yorgunluk ve halsizlikle birlikte kaslarınızda bir güçsüzlük hissetmeye başlıyorsunuz. Kol ve bacaklar başta olmak üzere vücudunuz farklı bölgelerinde kaslarınız kasılıp, kramplar girecektir.

Potasyum eksikliği (Hipokalemi) nedir?

Yetişkin bir insanın kanında potasyum miktarının 3.5 mEq/L’den az olması hipokalemi olarak nitelendiriliyor. Bu miktarın 2.5 mEq/L’den de düşük olduğunda ölüm riski ortaya çıkıyor. Genellikle günlük alınan gıdalarda potasyum olduğu için potasyum eksikliği pek sık görülmüyor. Bununla birlikte vücudun aşırı su kaybetmesi, idrar sökücü gibi ilaçların sıklıkla kullanılmasında hipokalemi görülebiliyor.

Potasyum eksikliğinde kalp, kas ve kemik sağlığı başta olmak üzere vücut sistemi olumsuz etkileniyor. Böbrekler potasyumu dengeleme görevini de görüyorlar. Potasyum eksikliği kemiklerdeki kalsiyumu tüketip, idrardaki kalsiyum miktarını artırarak böbrek taşlarının oluşmasına neden olabilir.

Potasyum eksikliği;

- Yetersiz beslenme,

- Yoğun fiziksel aktivite,

- Terleme,

- Uzun süreli ishal,

- İdrar söktürücü ilaçlar,

- Az su tüketimi, kusma,

- Aşırı kahve tüketimi,

- Sigara alışkanlığı,

- Stres durumlarında görülebilir.

Potasyum eksikliği belirtileri nelerdir?

- Düzensiz kalp atışı

- Kas kasılması, zayıflığı ve ağrıları

- Bir günden uzun süren kabızlık

- Düzensiz kalp atışları,

- Yorgunluk, halsizlik, solunum yetmezliği

- Kusma ve bulantı

- Yüksek tansiyon

- İştahsızlık

Potasyum eksikliği neden olur?

- Aşırı kusma,

- İdrar sökücü veya kabızlık ilaçların fazla alınması,

- Bazı böbrek hastalıkları,

- Aşırı alkol ve kahve tüketimi,

- Magnezyum eksikliği,

- Aldosteron hormonunun böbrek üstü bezinden aşırı şekilde salgılanması potasyum eksikliğine neden oluyor.

Potasyum yönünden en zengin besinler olarak muz, domates, kayısı, hurma, kuru fasulye, portakal, ıspanak, kuru erik, somon, havuç suyu, patates, ayçekirdeği başta geliyor.

Kuru fasulye mükemmel bir potasyum kaynağıdır. 100 gram kuru fasulye 561 mg potasyum içerir.

Muz, potasyum bakımından en zengin meyve olarak bilinir. 100 gram muzda 370 mg potasyum bulunuyor. Bu nedenle diyabet hastaları muz tüketiminde dikkatli olmaları gerekiyor.

Patates potasyum bakımından çok zengindir. 100 gramında 418 mg potasyum bulunuyor. Fakat patatesi kızartarak değil, haşlama olarak tüketmeniz gerekiyor.

Badem, kaju, yer fıstığı, fındık ve ceviz gibi kavrulmamış çiğ kuruyemişler potasyum bakımından zengindirler. Bu kuruyemişler omega-3 yağ asitleri içerdiğinden sağlıklı bir cilde, tırnaklara ve saçlara da kavuşmuş olursunuz.

İnsanlar yaşlandıkça kemikleri daha kırılgan hal alıyor. Et ve süt ürünlerini aşırı tüketmek de bunu tetikliyor. Potasyum yönünden zengin besinleri tüketerek, bu durumu tersine çevirebilirsiniz.

Potasyum bakımından zengin besinleri tüketmeden önce diyetisyeninize ve doktorunuza danışmanızda yarar vardır. Çünkü potasyum eksikliğini yükseltmek isterken, aşırı potasyum yüklemesi yapabilirsiniz. Bu da beyin fonksiyonlarınızın zarar görmesine yol açabilir.

Potasyum eksikliği tedavisi nasıl yapılır?

Güçsüzlük, kalp ritim düzensizlikleri, elektrolit dengesizlik, hipertansiyon, böbrek hastalığı gibi durumlarda kan testi yapılarak potasyum seviyesine bakılıyor. Semptomlara ve potasyum seviyenizin düşüklüğüne göre doktorunuz bir tedavi oluşturuyor. Buna göre;

- Potasyumun düşmesine neden olan ilaçları kesme veya azaltma,

- Günlük potasyum takviyesi alma,

- Potasyum bakımından zengin besin takviyesi,

- Anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri veya anjiyotensin reseptör blokerleri gibi vücutta potasyum seviyelerini artıran ilaçları alma gibi yöntemler uygulanıyor.