Demir eksikliği anemisi nedir? Demir eksikliğinin belirtileri nelerdir? Demir eksikliğine ne iyi gelir, tedavisi nasıl yapılır?

Dünyada son dönemlerde en sık karşılaşılan kansızlık türü demir eksikliği anemisi olmaktadır. Bu hastalık, yaklaşık olarak kadınların %35’inde görülürken erkeklerin ise %20’sinde görülen önemli bir sağlık sorunudur. Gebe kadınlarda ise genel anlamda bu oran yaklaşık olarak %50’ye kadar çıkmaktadır.

Demir eksikliği anemisi nedir?

Demir eksikliği, insan vücudunda ihtiyaç duyulan demirin çok çeşitli nedenler ile karşılanamaması durumunda orta çıkan rahatsızlığa denir. Demirin vücutta genel olarak çok önemli görevleri bulunur. Alyuvar kan hücrelerine kırmızı rengini vermekte olan hemoglobin demir içerir ve de alyuvarlar oksijeni akciğerden alarak diğer dokulara ulaştırılmasında çok önemli görevlere sahip olmaktadır.

Kandaki demir oranının düşük olduğu zamanlarda alyuvar üretimi azalır. Sonuç olarak da hücre, doku ve ya organlara taşınan oksijen miktarında belli bir azalma meydana gelmektedir. Demir eksikliği neticesinde de demir eksikliği anemisi adı verilen bir kansızlık hastalığı ortaya çıkmaktadır. Demir, hücreler ile birlikte enzimlerdeki enerji santrallerinin de önemli bir parçası olarak görev yapar ve de vücut için çok büyük bir önem taşır.

Demir eksikliğinin belirtileri nelerdir?

Demir eksikliğini genelde erken aşamada fark etmek zor olur. Vücut bir süre demir eksikliğini kompanse edip kansızlık belirtilerinin ortaya çıkmasını da geciktirebilir. Fakat bu aşamada bazı belirtiler görülür. Bu demir eksikliği anemisi belirtileri erken belirtiler olup bazıları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır. Bunlar;

Kırılgan saç ve kırılgan tırnaklar,

Ciltte kuruluk,

Ağız köşelerinde oluşan çatlaklar,

Dilde yanma hissi ve de

Ağız mukozasında hassasiyet yaşanması şeklindedir.

Demir eksikliği ilerleyerek kansızlık ortaya çıktıktan sonrasında bunlara başka belirti ve de bulgular da eklenmektedir. Demir eksikliğinin en fazla rastlanılan belirtileri ise;

Halsizlik ve uykusuzluk hali,

Sürekli bir yorgunluk hali,

Konsantrasyon problemi,

Fiziksel aktiviteler esnasında nefes nefese kalmak,

Baş dönmesi ve de göz kararması,

Baş ağrısı,

Uyku sorunları,

Saç dökülmesi ve depresyon,

Normalden fazla üşüme hissi,

Cilt renginin soluk olan bir görünümde olması,

Dilde şişme ve de kulak çınlaması,

El ve ya ayaklarda karıncalanma ile birlikte uyuşma demir eksikliğinde ortaya çıkabilen sorunlar olarak sıralanmaktadır.

Demir eksikliğine ne iyi gelir?

Demir açısından günümüz koşullarında en zengin olan yiyecekleri tüketmek çok önemlidir. Bu yiyecekler aşağıdaki gibi olmaktadır;

Kırmızı et, karaciğer, nohut, mercimek, barbunya, börülce, bezelye, kuru fasulye, ıspanak, kuru erik, patates, çekirdeksiz üzüm, kabak, haşlanmış soya fasulyesi, yulaf, bal, pekmez gibi besinler genel olarak demir yönünden zengin gıdalardır. Bu besinlerin bazıları bakliyat bazıları sebze olmaktadır. Besinler günümüzde demir eksikliğinin önlenmesi konusunda son derece gerekli olan besinler olup özellikle bol miktarlarda tüketilmeleri önemle tavsiye edilmektedir.

Demir emilimini engelleyen yiyecekler nelerdir?

Günümüzde bazı yiyecekler ve ya içecekler demir emilimini azaltıp demir eksikliğini tetikleyebilir. Bu besinlerden bazıları;

Kepek, kepekli tahıllar

Kahve

Yağlı tohumlar

Siyah çay

Kalsiyum tuzları

Soya ve ya soya sütünden elde edilmekte olan protein kazein şeklinde olmaktadır.

Bu sayılı olan besinlerin araştırmalara göre tüketildiği zamanlarda insan vücudunda yer alan demirin emilimini çok fazla düşürdüğü söz konusu olmaktadır. Bu nedenle yiyecek ve ya içecekler mümkün olduğunca demir içeren gıdalar ile birlikte tüketilmemelidir. Hatta demir eksikliği olan anemi hastaları bu ürünlerden çok uzak durmalı ve bu ürünleri tüketmemelidir.

Demir eksikliği tedavisi nasıl yapılır?

Demir eksikliği anemisi oldukça önemli bir rahatsızlık olup mutlaka düzenli bir şekilde tedavisi edilmesi gereken bir durum olmaktadır. Genel olarak demir eksikliği anemisinin tedavi dönemi kombine bir yaklaşım gerektirmektedir. Öncelikle demir eksikliğinin ne gibi nedenden dolayı ortaya çıktığının da tespit edilmesi önemlidir. Çünkü demir eksikliği anemisi tedavisinde nedenlere bağlı olarak planlanır.

Demir eksikliğine sebep olan problemlerin ortadan kaldırılması günümüz koşullarında tedavi sürecindeki hiç kuşkusuz ki en önemli adımı olmaktadır. Eksiklik demirin gıda ile birlikte alınmasının çok düşük olmasına dayanıyor ise etkilenen kişinin diyetini yeterli miktarlarda demir alacak şekilde ayarlanmaktadır. Kişinin demir açısından da zengin kırmızı et, balık, karaciğer gibi gıdalar tüketmesi önerilmektedir. Buna ek olarak hasta olan kişiye yemekler ile birlikte çay ya da kahve gibi çeşitli demir emilimini azaltan içeceklerden her daim kaçınması da önerilmektedir.