Astigmat nedir, neden olur? Astigmat belirtileri ve tipleri nelerdir? Astigmat göz nasıl görür?

Günümüzde pek çok insanda görülen astigmat, genel olarak doğuştan gelen bir göz rahatsızlığıdır. Bu durum bulanık görmeye ve nesneleri seçememeye kadar gider. Mutlaka gözlük ya da lens kullanımı ile tedavi ettirilmelidir.

Astigmat nedir?

Korneanın ya da göz merceği kavisinin normal bir biçimde olmaması ve bundan dolayı bulanık görmeye yol açan yaygın bir göz kusuruna Astigmat denir. Gözümüzün net görebilmesi için, göze gelen ışınların kırılması ve arka taraftaki retina bölgesine odaklanması gerekmektedir. Kornea yani gözümüzün ön tarafında yer alan şeffaf tabaka ve gözün merceği gelen bu ışınları kırar. Göz gelen ışınları retinada odaklayabilirse bu durum normaldir. Eğer ışın retinada odaklanamaz ve bulanık görmeye neden olursa o zaman astigmat var demektir.

Astigmat neden olur?

Astigmat genelde doğuştan gelen bir göz rahatsızlığıdır. Ayrıca gözde yaralanma, göz ameliyatı, bir hatalığın etkisi ya da sonradan gelişebilmektedir. Astigmata sebebiyet veren faktörler ise zayıf ışık kullanımı, televizyona yakın oturmak, şaşılık gibi nedenler bu rahatsızlığın ilerlemesini ve ortaya çıkmasını sağlar. Genel olarak erken doğmuş prematüre bebeklerde görülmektedir.

Astigmat belirtileri nelerdir?

Gözünüzde astigmat olup olmadığını anlamanın yolu belirtileri takip etmekten geçer. Astigmat belirtileri ise;

Mesafe fark etmeksizin genel olarak bulanık görmek,

Sürekli olarak zonklama gibi baş ağrısı,

Gözlerde kayma, odaklanamama,

Gözün odaklanması gerektiği noktada göz yorgunluğu,

Gece görüşünün zorluğu, ışıklardan aşırı etkilenme,

Ciddi vakalarda ise çift görme gibidir. Eğer bu belirtilerden en az üç tanesi sizde varsa, mutlaka bir göz doktoruna gitmelisiniz.

Astigmat göz nasıl görür?

Gözünüzde astigmat varsa görme problemleri yaşarsınız. İlk olarak mesafe fark etmeksizin bulanık görme durumu ile karşılaşırsınız. Bu bulanıklık durumu arttığında ise astigmat ilerlemiş demektir.

Astigmat tipleri nelerdir?

Astigmat tipleri iki gruba ayrılmaktadır. Biri, kornea yüzeyindeki normal kavislenmenin olmamasıdır. Buna korneal astigmat denir. Diğeri ise göz merceğindeki problem sebebiyle meydana gelen ‌lentiküler astigmat tipidir.

Astigmat çeşitleri ise diğer kırılma hatalarına göre kategorilere ayrılır. Span, yani miyop astigmat; uzağı net görememe sorunudur. Diğeri ise hipermetrop astigmat yani yakını görememe problemidir. Her ikisinde de astigmat mesafeye göre bulanık görme durumudur.

Astigmat testi nedir, nasıl yapılır?

Bebekler doğar doğmaz astigmat olup olmadığı fark edilmez. Fakat yaş ilerlediğinde ve gözünde olan problemleri dile getirebildiğinde, ayrıca okuma ve derslere konsantre olamadığında mutlaka astigmat testi yapılmalıdır. Optometrist, kapsamlı bir göz muayenesi ile teşhis edebilir. Bu test göz doktorlarınca yapılmaktadır. Gözlerin ışığa odaklanması ölçülür ve görüşü iyileştirmek için gereken optik numarası saptanır. Test üç farklı aşamada yapılmaktadır.

Görme keskinliği testi; rutin bir görme testidir. Görüş açısının keskinliği ölçülmektedir.

Keratometri‌ / Topografi; korneanın eğri olup olmadığı teste tabi tutulur.

‌Phoropter; gözlerin ışığa nasıl odaklandığını ölçülür.

Astigmat tedavisi nasıl yapılır?

Genel olarak hafif derecedeki astigmatlarda herhangi bir müdahale yapılmaz. Fakat daha şiddetli ise mutlaka gözlük ya da lens kullanmak gerekmektedir. Diğer yandan gelişen teknoloji sayesinde lazer tedavi ile de görüş düzeltilebilir.

Gözlük; astigmatı olan birine ilk olarak gözlük verilmektedir. Verilen gözlük, özel bir silindirik lens içerir. Bu sayede, merceğin belirli bölümlerine ek güç sağlanır. Mesafe ne kadar olursa olsun, net bir görüş sağlaması için tek görüşlü bir lens önerilir. 40 yaş üzerindeki hastalarda görülen presbiyopi vakalarında ise çift odaklı ya da kademeli ilave lens gerekebilir.

Kontakt lens; Genel olarak göz doktorları kullanım bazından belli bir yaşın altındakilere Kontakt lens önermez. Fakat belli bir yaştan sonra lensler daha iyi bir görüş elde edilmesini sağlar. Yine de doğrudan göze temas ettiklerinden dolayı göz sağlığını korumak için düzenli temizlik ve bakım yapılması gerekmektedir.

Standart düzeyde olan kontakt lensler astigmatın düzeltilmesinde etkili bir rol oynamaz. Özel olarak yapılan yumuşak torik ‌kontakt lensler ise pek çok astigmat türünü tedavi edebilir. ert gaz geçirgen ‌kontakt lensler ise astigmat olan insanlar için görüşü iyileştirebilmektedir.

Ortokeratoloji; korneanın yeniden şekillenebilmesi amacıyla birden fazla sert ‌kontakt lens kullanımını içermektedir. Bu sayede geçici sürelerle lenssiz bir şekilde net görüş elde edebilir. Kalıcı olarak bir iyileşme sağlanamaz.

Lazer ameliyatı; günümüzde pek çok kişi ve doktor lazer işlemine sıcak bakmaktadır. Korneanın katmanlarından doku uzaklaştırılmasıyla astigmat tedavi edilebilmektedir.