Gazete bayilerinde isyan

Hürriyet Gazetesi'nden Fatma Aksu'nun haberine göre; İBB’nin, kira bedeliyle birlikte istediği 300 bin TL’yi 12 ay taksit halinde 1 yıl içinde tahsil edip, ürün skalası genişletilmiş yeni tasarım büfeleri 1 yılın sonunda teslim edeceğini, daha sonra kiradan düşeceğini belirten Gazete Bayileri Odası Başkanı Ferihan Karasu, bu uygulamaya tepki gösterdi. Taleplerini İBB önündeki protesto eyleminde dile getirdiklerini anlatan Karasu, orta yol bulmak için, İBB’den, 'Pandemi sürecinde kararlarını geri çekmeleri' talebinde bulundu.

'Yöntem değişti'

Karasu, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, kendilerinden tasarım bedeli olarak istenen ödeme şeklini şöyle aktardı: “İBB, bir yıl önceden, istediği 300 bin Lira’yı taksitle 12 ayda tahsil edip, 12 ay sonra yeni büfe kuracak. Ürün skalamız o zaman değişecek. Diyelim ki 15 bin Lira kira bedeli olan bir büfe sahibi, her ay bu paranın yanında, 24 bin Lira da büfe tasarım bedeli olmak üzere toplam 40 bin Lira’yı nasıl ödeyecek? Yani yeni büfe 1 yıl sonra gelecek ama biz akbil dolumu ve sigara geliriyle her ay bu parayı ödeyeceğiz. Sonra, 300 bini 36 aya bölüp, kiralarımızdan düşülecek. Yani kiraya sayılacak.”

'Kârımız çok düşük'

İstanbul Tekel ve Gazete Bayileri Odası Başkanı Ferihan Karasu, gazete bayilerinin iddia edildiği gibi döner tost satmadığını, kar oranlarının çok düşük olduğunu söylüyor. Basına verdikleri bu açıklamada konulan fotoğrafların hepsi döner sosis satan büfeler olduğunu belirten Ferihan Karasu şunları aktardı: “Bir gazeteden yüzde 5 kazancımız var. AKBİL’den binde 5. Örneğin 300 bin Lira’lık AKBİL satan bayi 2 bin Lira kazanıyor ayda. Ama büfeci 80 bin 90 bin kişiyle muhatap oluyor. Bunun için de eleman çalıştırıyor. Bunların kazancı da ortalama ayda 2 bin Lira. Aylık ciromuzun yüzde 90’u gazete, AKBİL ve sigara. Kâr oranlarımız bunlar. Kiralarımız 2 bin 3 bin arası değişiyor. Ama 3 bin Lira ödeyen büfeden 15 bin isteniyor şu an."

Zam rekoru Eminönü'nde

20 yıldır işlettiği büfenin kirasına yapılan zammın ne vicdana ne de hukuka uygun olduğunu söyleyen Ali Güler “Ben 2000 senesinde burayı kiraladım, şu an 2 bin 840 TL kira veriyorum, benden istenen kira bedeli 15 bin TL. Bir de 300 bin TL büfeyi değiştirme parası isteniyor. Bu parayı kimse ödeyemez. Biz zaten kuruş kuruş para kazanıyoruz, pandemi döneminde aylarca kapalı kaldık. Bize destek olunması gerekirken böyle olması bizi üzüyor" yorumunda bulundu.

'Fiyatlar bizi zorlamamalı'

Güner sözlerini şu ifadelerle noktaladı: "Büfenin değişimi ile birlikte ürün çeşitliliğinin de artacağı söylendi. Biz bunlara karşı değiliz bizler bu tür değişimlerin destekçisiyiz ama makul fiyatlar ve bizi zorlamayacak şekilde olmalı bunlar. Günde en fazla kazandığım gazeteden 500 TL, sigaradan ve diğer malzemelerden kazandığım ise 2000’i anca buluyor, bunun eleman parası, elektrik gideri derken elde doğru dürüst kira için para kalmıyor."

'Yüzde 90 zammı ispatladık'

“Buraların bize peşkeş çekildiğini düşünüyorlar. Çok kazandığımızı söylüyorlar. 2001 yılına kadar bu yerler dağıtım şirketlerindeydi YAYSAT gibi. 2001 yılında buralar bu dağıtım şirketlerinden alınarak Kültür AŞ’ye devredildi. Kültür AŞ de asla yeni bir büfe koymadı mevcutlarla devam etti. Yani peşkeş çekilmediği ortaya çıkıyor. 2015’ten beri zam yapılmadığı yazıyor açıklamada. Oysa biz 2015’ten beri belgelerle yüzde 90 zam yaptıklarını ispatladık.”

21 yıldır büfecilik yapan Yunus Koyuncu, "Böyle bir fiyat artışı yok. Şu an 1600 TL kira parası ödüyoruz, kira fiyatı çıktı şimdi 10 bin TL’ye biz bunu nasıl karşılayalım? Pandemiden dolayı zam yapılmamasını bekliyorduk böyle olunca şok olduk" dedi

'1600 TL'den 10 bin TL'ye çıktı'

1999 yılından beridir Eminönü İskelesi’nde büfecilik yapan Yunus Koyuncu, “Biz yıllar önce elimizde avucumuzda ne varsa onları vererek buraları aldık. Kiralar bugüne kadar yüzde 10-12 artıyordu ama şu an bir bakıyoruz ki yüzde 500, bu fiyatı kimse karşılayamaz, böyle bir fiyat artışı yok. Şu an 1600 TL kira parası ödüyoruz, kira fiyatı çıktı şimdi 10 bin TL’ye biz bunu nasıl karşılayalım? Pandemiden dolayı zam yapılmamasını bekliyorduk böyle olunca şok olduk" diye konuştu.

'O kadar param olsa...'

Bugüne kadar büfe değişimi için 1 kuruş para talebinde bulunulmadığını da aktaran Koyuncu, "Şimdiki belediye getirecek büfeyi değiştirecek bir de 100 bin TL para ödeyeceğiz diyor. Böyle bir vicdansızlık yok. 100 bin TL paramız olsa bu işi yapmam, bırakır giderim. Yeni büfeyle ürün artışı olacak diyorlar, yok sandviç göndereceğiz, yok suları biz göndereceğiz diyorlar. Bunlar kârı arttırır ancak bu kadar fazla kirayı ödeyecek kadar artırmaz” ifadelerini kullandı.