Epilepsi nedir, belirtileri nelerdir? Epilepsi neden olur, tanısı nasıl konulur? Epilepsi tedavisi nasıl yapılır, nasıl geçer?

Epilepsi, halk arasında “Sara Hastalığı” olarak da bilinir. Hasta epileptik nöbetler geçirdiğinde, gelip geçici bilinç kaybı ve farklı özellikte belirtiler gelişiyor. Her yaş grubunda görülebilme özelliği bulunmasına rağmen 16 yaşına kadar çocuklarda görülen en sık nörolojik hastalıktır.

Epilepsi nedir?

Epilepsi, beynin bir bölgesindeki hücrelerin anormal elektrik sinyali yollamasıyla ortaya çıkıyor. Epilepside beyinde bulunan nöronlarda ani ve kontrolsüz boşalmalar meydana geliyor. Bunun sonucunda da hastada istemsiz kasılmalar, duyusal ve bilinç değişiklikleri gibi nöbetler (ataklar) oluşuyor.

Epilepsi, kronik bir hastalıktır. Doğum sırasında veya daha sonradan herhangi bir nedenle beyin hasarı yaşayan kişilerde ortaya çıkıyor. Kendini nöbetlerle belli ediyor. Nöbetler ani şekilde ortaya çıkıp, beynin tümüne veya belirli bir bölümüne yayılıyor. Nöbet tipleri, beynin başladığı yere göre değişiyor. Genellikle nöbetler 30 saniye ile 2 dakika arasında sürüyor. Eğer beş dakikadan uzun sürüyorsa acil tıbbi yardım almanız gerekiyor.

Epilepsi Çeşitleri; Kısa göz dalmalarına absans, vücudun sadece bir kısmında nöbet oluyorsa fokal nöbeti deniliyor. Nöbet sırasında tüm vücutta kasılmalar oluyor, hasta idrarını kaçırıyor ve ağzı köpürüyorsa buna da jeneralize nöbet deniliyor. Yaygın nöbette beynin büyük bölümünde nöron deşarjı varken bölgesel nöbetlerde beynin bir kısmı olaya katılıyor.

Epilepsi belirtileri nelerdir?

Epilepsi beyindeki bir fonksiyon bozukluğu olduğundan, beynin etkilenen bölgesinin yürüttüğü işleve göre semptomlar farklılık gösterebiliyor. Genel görülen belirtiler şunlardır;

• Ani kasılmalar, şuur kaybı

• Kollarda ve bacaklarda kontrol edilemeyen sallantılar, seri şekilde baş sallama hareketi

• Kısa bir süre seslere veya konuşmalara yanıt verememe

• Sabit bir noktaya bakma, hızlı göz kırpma

• Psikolojik semptomlar (korku, anksiyete, o anı önceden yaşamış gibi hissetme)

Nöbet Öncesi Belirtiler; Nöbet, beynin küçük bir bölgesinden başlıyorsa, nöbetin başlangıcında yaşadığınız belirtilere “aura”deniyor. Bu belirtiler de şunlardır;

• Uyuşma

• Görme veya duymada değişiklik

• Hoş olmayan kokular almak

• Mide bulantısı ya da midede baskı hissi oluşması

• Ani korku hissi

Epilepsi neden olur?

- Anne karnında geçirilen enfeksiyonlar,

- Doğum sırasında bebeğin oksijensiz kalması,

- Kafa sarsıntısı, gelişimsel beyin malformasyonları,

- Genetik ve metabolik hastalıklar, tümörler, beyin enfeksiyonları

- Uzun süreli açlık, uykusuzluk, aşırı yorgunluk, kullanılan ilaçların doktor izni dışında kesilmesi ya da değiştirilmesi, hormonal değişiklikler nöbetlere neden olabiliyor.

Epilepsi tanısı nasıl konulur?

Epilepsi tanısının konulabilmesi için nöbet şeklinin iyi tarif edilmesi gerekiyor. Bu nedenle, nöbete şahit olan kişilerin tarifine ihtiyaç vardır. Hastalık nörologlar tarafından takip ediliyor. Tanı koymak için EEG, MR, bilgisayarlı tomografi ve PET gibi tetkiklerden yararlanılıyor.

Epilepsi tedavisi nasıl yapılır?

Epilepsinin tedavisinde genellikle anti-epileptik denilen ilaç tedavisi uygulanıyor. İlaç tedavisi hastaların genelinde etkili olmasına rağmen, bazı hastalarda durumlarına bağlı olarak cerrahi tedaviler uygulanabiliyor.

Cerrahi yöntemde rezektiv ve fonksiyonel cerrahi yöntemleri kullanılıyor. Rezektiv cerrahide, epileptik odağının kendisi kaldırılıyor. Fonksiyonel cerrahide, nöbet yayılım yolları kesiliyor.

Bazı hastalarda da “vagus sinir stimülatörü” denilen tedavi uygulanıyor. Bu hastaların göğüs altına yerleştirilen pil, vagus sinirini belli aralıklarla uyarıp, nöbetlerde azalma sağlıyor. Bazı durumlarda da hastaya ketonejik diyet öneriliyor. Bu diyet yöntemi de yağ bakımından zengin beslenme prensibine dayanıyor.

Epilepsi hastalığı nasıl geçer?

Epilepsi, bulaşıcı veya akıl hastalığı değildir. Kronik bir hastalık olup, tedavisi uzun sürelidir ve gerekirse ömür boyu uygulamalısınız. Öncelikli olarak ailenizi ve çevrenizi bu konuda bilgilendirip, boynunuza “epilepsi hastasıyım” şeklinde kart asabilirsiniz. Düşme durumlarına karşı, sizin veya çocuğunuzun can güvenliği açısından evin odalarını buna göre ayarlayın.

Depresyon, stres, alkol, sigara ve hareketsiz bir yaşam tarzından uzak durmalısınız. Dengeli ve düzenli bir beslenme programıyla birlikte yeterli ve düzenli uyku almanız da önemlidir. Hareketli bir yaşam tarzını benimseyip, spor ve egzersizle uğraşın.

Hastalığın tedavisi ilaç yoluyla yapıldığından, ilaçlarınızı düzenli almaya devam edin. İlaç almayı kesmeyin ve/veya değiştirmeyin.