Dünya'nın konuştuğu Bitcoin nedir? İşte Bitcoin'in bilinmeyenleri...

Bitcoin! Nedir, nasıl alınır-satılır, geleceği var mı? Bitcoinler satın alınabilir, satılabilir ve diğer para birimleriyle takas edilebilirler. Bitcoin kabul edilebilir bir seviyede gizlilik ve anonimlik sağlar. Bitcoin kullanıcıları gizli anahtarlarıyla bitcoin ağındaki işlemlerinin sahipliğini ispatlar ve kendilerine ait değeri harcayabilir, yeni sahibine transfer edebilirler...

Bitcoin ağı 3 Ocak 2009'da hayata geçti. Manifestonun yazarı Satoshi Nakamoto'dur fakat muhtemelen gerçek ismi değildir. Maksimum bitcoin sayısı 21 milyonla sınırlıdır. 22 Temmuz 2013 tarihi itibarıyla dolaşımdaki Bitcoin'lerin toplam değeri 1.2 milyar dolar seviyesindeyken 4 Haziran 2014 tarihi itibarıyla bu değer 8.2 milyar dolar seviyesine ulaştı. Herhangi bir merkezden üretilmeyen Bitcoinler, Bittorent ağlarına benzer şekilde noktadan-noktaya dağıtık bir ağ özelliği gösterir. Bu ağda gerçekleşen ödemeler diğer noktalara anında ulaşır, böylece hangi adresten hangi adrese ödeme yapıldığı kayıtlara geçer.

Bitcoin nedir?

Bitcoin tamamen dijital bir para birimi, ödeme sistemi ve merkezi olmayan bir mutabakat ağıdır. Sistem üzerinde kullanıcılar birbirlerine aracı olmadan doğrudan transferler yapabilir. Transferler merkezi olmayan dağınık bir kayıt ve mutabakat sistemine kaydedilir. Bu kayıt ve mutabakat sistemine Blockchain adı verilir. Bitcoin ağı üzerinde transfer edilen değer birimi bitcoin(BTC) olarak adlandırılır.

Bitcoin’in fiyatını kim belirliyor?

Bitcoin’in değeri BTCTurk gibi bağımsız borsalar üzerinde tamamen arz talep ilişkisi ile belirlenir. Alıcı ve satıcıların emirlerini birbiri ile eşleştiren BTCTurk ve benzeri borsalar kullanıcıların yaptığı işlemleri fiyat ve piyasa bilgileri olarak yayınlarlar. Farklı Bitcoin borsaları birbirine ya da bir merkeze bağlı değildir. Her borsa üzerinde Bitcoin fiyatı bağımsız olarak oluşur. Kullanıcıların yaptığı arbitraj işlemleri fiyatın borsalarda birbirine yakın gitmesini sağlar.

Bitcoin blok zinciri (Bitcoin blockchain) nedir?

Blok zinciri (blockchain) Bitcoin işlem kayıtlarının tutulduğu kamuoyuna açık bir kayıt sistemidir. Blok zinciri eşi benzeri olmayan ve hiçbir güvenilir merkez havuz ile çalışmayan bir sistemdir. Blok zincirinin bakımı bitcoin yazılımını yürüten devre iletişim düğümü tarafından yapılır. İşlemler X ödeyen Y miktarda bitcoini Z alıcısına gönderir şeklinde yapılır. Bu işlem şekli var olan yazılım uygulamalarını kullanarak bu ağ üzerinde yayınlanır. Ağ düğümleri işlemleri onaylar, defter sistemine ekler ve deftere eklenen bu işlemleri diğer düğümlere yayınlar.

Blok zinciri kamuya açık bir veritabanıdır. Her bitcoin miktarının ve her bir sahip zincirin bağımsız onayını başarmak için kullanılır. Her bir ağ düğünü blok zincirinin kendi kopyasını saklar. Her saatte yaklaşık 6 defa kabul edilmiş işlemlerin yeni bir grubu ve oluşturulan bir blok blok zincirine eklenir ve derhal tüm düğümlere yayınlanır. Bu da Bitcoin sistemine belli bir bitcoin miktarı harcanması durumunda tespit etmeye yarar ve böylece merkez havuzun bulunmadığı bu sistem üzerinde çift ödeme gibi hataların önüne geçmeyi sağlar. Mukaveleli defter işlem harici bulunan fatura aslını ve senetleri kayıt altında tutsa da blok zinciri bitcoinlerin var olduğu tek yer işlemlerin harcanmamış çıktı formudur.

Bitcoin güvenli midir?

Bitcoin’in temel teknolojisi açık kaynaklıdır ve herkes tarafından gözlemlenebilir. Günümüze kadar binlerce bağımsız güvenlik uzmanı tarafından kontrol edilen Bitcoin'in temel teknolojisi ile ilgili geçmişte oluşan problemler hızlıca giderilmiştir. Fakat unutmamak gerekir ki Bitcoin halen evrimini sürdürmektedir.

Kullanıcılar üçüncü parti Bitcoin hizmet sağlayıcıları ile alış/satış, yatırım ya da transfer amaçlı çalışırken dikkatli olmalıdır. Günümüze dek birçok hizmet sağlayıcısı kullanıcılarını hırsızlık, sistemlere izinsiz girişler ve doğrudan dolandırıcılık ile mağdur etmiştir. BTCTurk olarak hizmet sağlayıcılara para gönderirken ya da yatırım yaparken dikkatli davranılmasını tavsiye ederiz.

Kendi Bitcoin cüzdanınızı kullanırken cüzdanınızın şifrelerini ve gizli anahtarlarını korumaktan kendiniz sorumlu olursunuz. Bitcoin transferlerinin geri çevrilemez olduğunu hatırlatmak isteriz.

Bitcoin Madenciliği

Madencilik bilgi kaydı sistemidir. Madenciler sürekli olarak yeni yayınlanan işlemleri toplayarak ve onaylayarak blok adı verilen yeni işlem gruplarına yönlendirerek blok zincirini sürekliliğini, bütünlüğünü ve değiştirilemezliğini sağlarlar. Her bir blok, bir önceki bloğa birleştirme sağlayan ve blok zincirine adını veren SHA-256 hash algoritmasını kullanarak bir önceki bloğun kriptografik özet fonksiyonunu içerir.

Ağın geri kalanı tarafından kabul edilebilmesi için yeni blok Proof Of Work diye adlandırılan 'Çalışmanın İspatı' içermelidir. Proof of work madencilerden bir defa kullanılan sayı anlamına gelen nonce bulmasını ister. Böylece blok içeriği nonce ile birleşince sonuç ağın zorluk hedefinden (difficulty target) sayısal olarak daha küçük hale gelir. Bu proof ağda onaylanan herhangi bir düğüm için kolaydır fakat oluşturması oldukça zaman alır. Güvenli kriptografik özet için madenciler zorluk hedefine ulaşmadan önce farklı birçok düğüm değeri denemelidirler.

Her 2016 blokta (Blok başına yaklaşık 10 dakikadan yaklaşık 14 gün), zorluk hedef ağın son performansına bağlı olarak yeni bloklar arasındaki ortalama süreyi on dakikada tutmak için ayarlanır. Bu sayede sistem ağdaki madencilik gücünün toplam miktarına otomatik olarak adapte olur.

1 Mart 2014 ve 1 Mart 2015 tarihleri arasında madencilerin yeni bir blok yaratmadan önce denemesi gereken ortalama nonce sayısı 16.4 kentilyondan 200.5 kentilyona çıktı.

Blokları zincirlemenin yanı sıra proof of work sistemi blok zinciri değişikliklerini oldukça zor hale getirir. Bu sayede sisteme saldıran biri, bir blok üzerinde yaptığı değişimin kabul edilebilmesi için sonradan gelen tüm bloklarda da değişiklik yapmak zorunda kalır. Yeni bloklar sürekli maden işlemine tabi tutulduğu için bir bloğun üzerinde değişiklik yapmanın zorluğu ve zaman geçtikçe sonradan gelen blokların sayısı artar.

Bitcoin takası

Cüzdanlar ve benzer yazılımlar teknik olarak tüm Bitcoin'leri eşdeğer olarak kabul eder ve takas edilebilirlik zeminini oluşturur. Araştırmacılar her bir Bitcoin'in blok zinciri kayıt defterinde kayıtlı ve kamuya açık olduğunu ve bazı kullanıcıların Bitcoin'in takas edilebilirliğine zarar verebilecek ihtilaflı işlemlerden gelen Bitcoin'leri kabul etmeyebileceğini belirtiyor. CyrptoNote, ZeroCoin ve Dark Wallet gibi projeler bu gibi gizlilik ve takas edilebilirlik konularına yoğunlaşır.

Bitcoin denetimi

Bitcoin ilk olarak Satoshi Nakamoto tarafından yönetildi. Nakamoto 2010 yılında geri çekildi ve ağın alarm anahtarını Gavin Andresen'e devretti. Andresen'in yaptığı ilk iş Bitcoin sistemini merkezsizleştirme oldu. Bu sayede merkez yönetimli sistemlerde oluşabilecek tüm sorunların önüne geçilmiş oldu ve Bitcoin sisteminin geleceği de böylece tayin edildi. Bitcoin protokolünün referans uygulaması olan Bitcoin Core, blok büyüklüğü ve denetim tartışmalarını çözmek için ortaya konulan rakip versiyonları ele geçirdi. Temmuz 2016 itibari ile alternatif ürünler Bitcoin XT, Bitcoin Classic ve Bitcoin Unlimited olarak adlandırılıyor.

Bitcoin ölçeklenirliği

Blok zincirinde bulunan bloklar boyut olarak 1 megabayt ile sınırlandırılmıştır. Bu da Bitcoin işlem süreçlerinde bir bloğa yerleştirilemeyen işlem süreci ertelemesi ve işlem ücretlerinde artış gibi sorunlara neden olmaktadır. Ölçeklenirlik sorununa çözüm getiren ürünler Bitcoin Cash, Bitcoin Classic, Bitcoin Unlimited ve SegWit2x olarak adlandırılır. 21 Temmuz 2017'de madenciler blok # 477,120'de aktif olacak ihtilaflı SegWit yükseltmesi anlamına gelen Bitcoin Improvement Proposal (BIP) 91 adlandırılan bir yazılım güncellemesi gömdüler.

Bitcoin’in Avantajları Nelerdir?

Enflasyon riski düşüktür: Enflasyona sebebiyet veren etkilerden biri de tedavüldeki reel para arzlarındaki artıştır. Tedavüldeki para arzının artması doğru orantılı olarak enflasyonu da arttırır. Ancak bu sistem Bitcoin için geçerli değildir. Çünkü Bitcoin sistemi, sonu olan bir sistemdir. Teknik tasarımı itibariyle maksimum 21 milyon adet Bitcoin üretilebilir. Dolayısıyla Bitcoin’in enflasyon riski çok düşüktür.

Çökme riski düşüktür: Reel para birimlerinin çöküşü, hükümetlere bağlı yaşanan hiperenflasyonlardan kaynaklanır. Bitcoin sistemi de herhangi bir hükümete bağlı olmadığı için, çökme riski oldukça düşüktür. Ayrıca herhangi bir merkeze ve şahsa da bağlı olmayan anonim bir oluşumdur.

Güvenli, basit ve ucuz: Kredi kartı veya PayPal gibi ödeme sistemlerinin kullanıldığı klasik online işlemlerde satıcı tarafından bakılırsa; alıcının parasını geri talep etmesi durumunda 3. şahıs servislerini kullanmak gerekiyor. Bu aşamada güvenlik tehlikeye girebiliyor ve olay karmaşık bir hale dönüşebiliyor. Bitcoin’de ise geri talep etme gibi bir sistem olmadığı için bu tarz bir güvenlik sorunu da haliyle yaşanmıyor. Olaya alıcı tarafından bakılırsa da; ödeme yapma ve hesaplar arası para transferi yapma gibi işlemler daha güvenli ve daha ucuz hale geliyor. Çünkü Bitcoin teknolojisi peer to peer (P2P) sistemiyle; yani hiç bir aracı olmadan direkt olarak eşler-arası çalışıyor.

Taşıması kolay: Milyarlarca dolar değerindeki bitcoinler nakit taşımak mecburiyeti olmadan, küçük bir hafıza kartında bile taşınabiliyor.

8 Ağustos itibariyle;

1 Bitcoin kaç Türk Lirası =12 210.0450

1 Bitcoin kaç Dolar =3 460.2076

1 Bitcoin kaç Euro =2 928.0381